Anote's Ark - Movies that Matter Educatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 4-6

De film Anote's Ark gaat over klimaatverandering.

Voordat je fragmenten van de film kijkt, gaan we je geheugen opfrissen?

Wat weet jij al over klimaatverandering?

In het volgende gedeelte beantwoord je een aantal vragen over klimaatverandering.

Deel 1: Introductie

Wat weet jij al over klimaatverandering?

0

Waardoor warmt de aarde op?

A. Er komen meer CO2-deeltjes in de lucht die warmte vasthouden.

B. De aarde staat dichter bij de zon dan vroeger.

C. De zon is de afgelopen jaren steeds feller gaan schijnen.

D. De winden veranderen van windrichting.

In Nederland ligt een deel van de kustgebieden onder zeeniveau.

Wat gebeurt er met deze kustgebieden als de temperatuur op aarde met 4 graden stijgt?

Bekijk in het filmpje op de volgende slide wat er met Nederland gebeurt als de dijken breken.

Woon jij in een risicogebied?

Zoek uit of jij in een risicogebied woont. Met hoeveel meter overstroom jouw huis?

Als dit gebeurt, kun je weggaan of blijven. Waar kies jij voor? Leg je antwoord uit.

Bekijk de website Overstroom ik? en vind daar het antwoord op de volgende vragen

Ben jij benieuwd naar wat er met jouw huis gebeurt als Nederland overstroomt?

Klik dan op de link naar de website 'Overstroom ik?' 

Hier kunnen de antwoorden op de vragen opgezocht worden.

'Overstroom ik?' is een initiatief van o.a. Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Waar ligt Kiribati?

Onderzoek op Google Maps waar Kiribati ligt: klik hier.

Wat is er bijzonder aan de ligging van het land?

In deze vraag onderzoek je waar Kiribati ligt.

Gebruik Google Maps om je te oriënteren. Kiribati ligt hier.

Kiribati als vakantieland

Zou jij hier op vakantie willen?

De foto's zijn van het toeristenbureau van Kiribati. Bron: KNTO.

In dit deel ga je vier filmfragmenten bekijken. 

In de fragmenten volg je Anote Tong, de president van Kiribati, en Sermary, een inwoner die het land noodgedwongen moet verlaten.

Tijdens het kijken van de filmfragmenten beantwoord je ook 31 vragen hierover. Veel succes!

Deel 2: Het kijken van de film

President Anote Tong & inwoner Sermary

In dit deel gaan de leerlingen vier filmfragmenten bekijken.

In de fragmenten volgen zij zowel de president van Kiribati, Anote Tong, als een inwoner, Sermary, die het land noodgedwongen moet verlaten.

Na elk fragment beantwoorden de leerlingen een aantal vragen. In totaal bevat dit deel 31 vragen.

Je gaat nu kijken naar 

het eerste fragment.

In het eerste fragment zie je:

• hoe de bevolking van Kiribati leeft;
• wat hun ervaringen zijn met de gevolgen van klimaatverandering.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst een wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA1

Na het bekijken van het fragment beantwoord je vragen.

De film is soms best ingewikkeld. Er komen veel moeilijke woorden in voor. Kijk hier alvast wat deze woorden betekenen.

• geïsoleerd: afgezonderd. 
  Bijvoorbeeld: een geïsoleerd bestaan
• gevrijwaard (komt van 'vrijwaren;): ergens voor behoeden.
  Bijvoorbeeld: iemand vrijwaren voor iets
• tsunami: een vloedgolf als gevolg van onderzeese aardbevingen.
• zeewering: bescherming tegen de zee, als dijken en strandmuren.

INVOEGEN FRAGMENT 1

In het eerste fragment zie je:

• hoe de bevolking van Kiribati leeft;
• wat hun ervaringen zijn met de gevolgen van klimaatverandering.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst een wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA1

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

Wat betekenen de moeilijke woorden?

gevrijwaard (komt van 'vrijwaren;): ergens voor behoeden.

Bijvoorbeeld: iemand vrijwaren voor iets

Aan het begin van de film zegt president Anote:

"We dachten dat we gevrijwaard zouden blijven 

van de rampspoed in de wereld."

De inwoners van Kiribati hadden niet gedacht dat ze slachtoffers zouden worden van klimaatverandering.

Waarom dacht de president dit?

Waarom dacht de president dit?

Je hebt ook kennis gemaakt met inwoner Sermany. 

Ze vertelt aan haar vriendin over de keer 

dat het water tot aan het huis kwam.

Welke twee problemen heeft Sermany door de wateroverlast ervaren?

Hoe ziet het leven van de bewoners eruit? Beschrijf hoe de bewoners wonen en wat de bewoners doen.

Waarom is de president van Kiribati in het Noordpoolgebied?

Plotseling ga je als kijker van een tropisch eilandenrijk naar het koude Noordpoolgebied. Daar zien we president Anote Tong.

Tijdens het kijken naar de beelden horen we Anote Tong spreken bij de Verenigde Naties. Hij zegt:
"Ik wil benadrukken dat klimaatverandering geen politieke of economische kwestie is. Het is een kwestie van overleven. Nu alleen nog voor landen zoals het mijne, maar in de toekomst voor de hele planeet."

In de film ga je als kijker van een tropisch eilandrijk naar het noordpoolgebied. Daar zien we president Anote Tong.

Tijdens het kijken naar de beelden, horen we Anote Tong spreken bij de Verenigde Naties: "Ik wil benadrukken dat klimaatverandering geen politieke of economische kwestie is. Het is een kwestie van overleven. Nu alleen nog voor landen zoals het mijne, maar in de toekomst voor de hele planeet."

Je gaat nu kijken naar 

het tweede fragment.

In het tweede  fragment zie je:

• hoe president Anote bij de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties vraagt om hulp;
• hoe hij bij een Amerikaanse nieuwszender aandacht vraagt voor zijn land.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA2

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

De film is soms best ingewikkeld. Er komen veel moeilijke woorden in voor. Kijk hier alvast wat deze woorden betekenen.

• frontlinie: de plaats waar het voorste deel van het leger zich bevindt. Hier vind alle actie plaats.
• zeespiegel: het zeeniveau.

FRAGMENT 2 INVOEGEN

"Wat voor toekomst hebben wij?"

Deze vraag stelt president Tong in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties. De president vraagt zich af wie Kiribati uit de problemen kan halen. Zijn conclusie is dat niemand dat kan. Dat is volgens hem wel nodig.

Wat gebeurt er met Kiribati als er niks aan de klimaatverandering wordt gedaan?

"Wat voor toekomst hebben wij?" Deze vraag stelt president Tong in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties. De president vraagt zich af wie Kiribati uit de problemen kan halen. Zijn conclusie is dat niemand dat kan. Dat is volgens hem wel nodig.

Waarom wordt het land onleefbaar?

Met hoeveel meter moet het water stijgen voordat Kiribati bijna niet meer bestaat?

a) 1 meter
b) 25 meter

c) 5 meter

d) 3 centimeter

Je gaat nu kijken naar 

het eerste deel van het derde fragment.

In het derde fragment zie je:

• welke problemen de bewoners van Kiribati ervaren;
• wat het betekent om een klimaatvluchteling te zijn;
• de zoektocht van president Anote naar oplossingen voor de problemen in zijn land.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA3.1

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

De film is soms best ingewikkeld. Er komen veel moeilijke woorden in voor. Kijk hier alvast wat deze woorden betekenen.

• cycloon: een tropische wervelstorm.
• werkvergunning: vergunning aan een werkgever om een vreemdeling arbeid te laten verrichten.

FRAGMENT 3 DEEL 1 INVOEGEN

In het derde fragment zie je:

• welke problemen de bewoners van Kiribati ervaren;
• wat het betekent om een klimaatvluchteling te zijn;
• de zoektocht van president Anote naar oplossingen voor de problemen in zijn land.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA3.1

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

Waarom is het bijzonder dat Kiribati werd geraakt door een cycloon?

Wat voor schade heeft de cycloon verricht? Geef twee voorbeelden uit het fragment.

Gevolg #1: Nieuwe stormen

President Anote wil met 9 miljoen Australische dollars een stuk land op Fiji kopen. Fiji is een buurland van Kiribati. Wat wil president Anote met het stuk land doen?

Wat voor schade heeft de cycloon verricht? Geef twee voorbeelden uit het fragment.

Oplossing #1: Een nieuw thuisland.

Je gaat nu kijken naar 

het tweede deel van het derde fragment.

In het volgende fragment volg je Sermary die verhuist naar een ander land.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerste het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA3.2.

Na het fragment beantwoord je de vragen.

INVOEGEN FRAGMENT 3 DEEL 2

In het volgende fragment volg je Sermary die verhuist naar een ander land.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerste het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA3.2.

Na het fragment beantwoord je de vragen.

Sermary krijgt de kans om te verhuizen. Naar welk land verhuist Sermary?

a) de Filipijnen

b) Australië

c) Nieuw-Zeeland

d) Fiji

Wat is Sermany van plan om te doen in het nieuwe land?

Gevolg #2: Migratie

Oplossing #2: Zelf een eiland bouwen

Als mogelijke oplossing voor het probleem, komt president Tong met een gek idee. Hij denkt erover na een eiland te bouwen in de zee. Waarom niet, de technologie wordt toch steeds beter?

Op de afbeeldingen zie je de ideeën van de architect.

Bron afbeeldingen: Vincent Kallebau Architects.

Is het mogelijk om een eigen eiland te bouwen, denk je? Leg uit waarom wel of niet.

Je gaat nu kijken naar 

het eerste deel van het vierde fragment.

In het vierde fragment:

• zie je dat klimaatverandering een probleem van de hele wereld is;
• volg je president Tong naar het klimaatcongres van Parijs in 2015. Daar spreekt hij met andere leiders van eilandstaten, maar ook met een oude bekende.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA4.1

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

De film is soms best ingewikkeld. Er komen veel moeilijke woorden in voor. Kijk hier alvast wat deze woorden betekenen.

• ontheemd: zonder thuis(land).
• klimaatbestendig: bestand tegen het klimaat.
• urgentie: een dringende noodzaak.
• bindend: verplicht
• adaptie: aanpassing.

INVOEGEN FRAGMENT 4 DEEL 1

Nog een gevolg

We passen het spelletje aan. Je zegt nu niet wat voor dierbare mensen of spullen je meeneemt. In plaats daarvan denk je na over wat voor belangrijke dingen je achterlaat.

Stel je gaat op reis: wat neem je mee?

Stel je gaat op reis: wat laat je achter?

Ken je het spelletje: 'Je gaat op reis en wat neem je mee'? Het gaat zo: je zegt 'je gaat op reis' en vervolgens geef je aan wat je meeneemt. Meestal is dat iets wat je belangrijk vindt. Een familielid, of je iPhone!

Nog een gevolg

Waarom is het moeilijk om je eigen tradities mee te nemen naar een ander land?

Wat zou dat betekenen voor Sermary in Nieuw-Zeeland?

Je land verlaten is niet zo makkelijk. In het fragment zegt president Tong: "Als we Kiribati verlaten, zal het behouden van onze eigen cultuur en van onze eigen tradities niet zo gemakkelijk meer zijn."

Je gaat nu kijken naar 

het tweede deel van het vierde fragment.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA4.2

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

De film is soms best ingewikkeld. Er komen veel moeilijke woorden in voor. Kijk hier alvast wat deze woorden betekenen.

• ontheemd: zonder thuis(land).
• klimaatbestendig: bestand tegen het klimaat.
• urgentie: een dringende noodzaak.
• bindend: verplicht
• adaptie: aanpassing.

INVOEGEN FRAGMENT 4 DEEL 2

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA4.2

Na het bekijken van het fragment beantwoord je de vragen.

Internationale politiek

President Anote Tong is bij de klimaatconferentie van Parijs in 2015. Daar werden afspraken gemaakt die klimaatverandering moeten tegengaan. In de film zien we toenmalig president Barack Obama van de Verenigde Staten.

Welke mededeling doet Obama in het fragment? Zoek eventueel het fragment nog eens op.

Waarom praat president Obama met de leiders van de eilandenstaatjes, zoals Anote Tong?

In het fragment wordt gesproken over het belangrijkste doel van de klimaatconferentie. Wat is dat doel?

Tussen het filmen van de documentaire en het uitbrengen van de documentaire is veel gebeurd in de wereld. In dit gedeelte onderzoek je:

• hoe het nu gaat met Anote Tong en Sermary;
• hoe het nu gaat met Kiribati en met de klimaatakkoorden van Parijs;
• klimaatvluchtelingen.

In dit deel maak je 4 vragen.

Deel 3: Nabespreken van de film

Hoe gaat het nu met Kiribati?

In deel 3 bespreek je met de leerlingen de film na. 

Tussen het filmen van de documentaire en het uitbrengen van de documentaire is veel gebeurd in de wereld. In dit gedeelte onderzoek je:

• hoe het nu gaat met Anote Tong en Sermary;
• hoe het nu gaat met Kiribati en met de klimaatakkoorden van Parijs;
• klimaatvluchtelingen.

Leerlingen maken in dit deel 4 vragen.

Hoe gaat het met Sermary?

Sermary beviel in Nieuw-Zeeland van een gezond kindje, Cecilia. Hoewel haar gezin weer samen is, blijft ze haar huisje in Kiribati enorm missen.

Cecilia zal opgroeien in Nieuw-Zeeland, een land met een heel andere cultuur dan Kiribati.

Hoe gaat het nu met Anote Tong?

Na 13 jaar werd het tijd voor Anote Tong om te stoppen als president. Zoals je hieronder al kan zien blijft hij wel betrokken bij zijn land. Hij reist nog steeds de hele wereld over op zoek naar manieren om zijn land te redden.

Hij hoopte dat de nieuwe president zijn klimaatbeleid zou voortzetten. Op de volgende pagina ontdek je of dat is gebeurd.

De nieuwe president: Taneti Maamau

Ook de nieuwe regering strijdt ook tegen klimaatverandering, maar op een totaal andere manier.

De nieuwe president Maamau gelooft niet dat het land zal worden opgeslokt door de oceaan. Het nieuwe beleid is gericht op economische ontwikkeling en het vergroten van het toerisme.

Wat was ook alweer het belangrijkste doel van de conferentie van Parijs?

En nog een nieuwe president...

In totaal werden bijna 200 landen het eens, waaronder de Verenigde Staten! Dat was een grote overwinning voor het klimaat.

Maar...

...sinds 2016 is er veel veranderd in de wereld. Donald Trump werd president van de Verenigde Staten. Hij besloot in juni 2017 dat Amerika zich terug zou trekken uit het klimaatakkoord. Dat was een harde klap in het gezicht van Kiribati.

Vind jij het terecht dat president Trump beslist om uit het klimaatakkoord te stappen? Leg uit waarom.

Klimaatvluchtelingen

Een nieuw thuis?

Als Kiribati verder onder water komt te staan moeten er steeds meer mensen hun land verlaten. Het is moeilijk voor klimaatvluchtelingen een nieuw thuis te vinden.

Universele verklaring van de rechten van de mens.

Vluchtelingenzaken worden geregeld in het Vluchtelingenverdrag uit 1951. Dit verdrag is gebaseerd op een aantal mensenrechten. Deze rechten van de mens zijn omschreven in de Universele verklaring van de rechten van de mens.

Het vluchtelingenverdrag is gebaseerd op een aantal mensenrechten. Welke kun jij er opnoemen?

Klimaatproblemen zijn volgens het Vluchtelingenverdrag geen geldige reden om te vluchten. Welke mensenrechten spreken dat tegen? Noem er minimaal één. 

Een nieuw thuis?

Als Kiribati verder onder water komt te staan moeten er steeds meer mensen hun land verlaten. Het is moeilijk voor klimaatvluchtelingen een nieuw thuis te vinden.

Universele verklaring van de rechten van de mens

Vluchtelingenzaken worden geregeld in het Vluchtelingenverdrag uit 1951. Dit verdrag is gebaseerd op een aantal mensenrechten. Deze rechten van de mens zijn omschreven in de Universele verklaring van de rechten van de mens.

Deze mensenrechten vind je op de website van Amnesty. Lees ze door voordat je de vragen op deze slide beantwoordt.

Om dit fragment te kunnen bekijken moet je eerst het wachtwoord invullen. Het wachtwoord is: MtmAA5.

De leerlingen kijken hier het laatste gedeelte van de film.

Voor het volgen van het leerpad is dit niet noodzakelijk. Dit deel kan dus ook overgeslagen worden.

Invoegen fragment einde van de film

Wat kan jij doen om het klimaat te helpen?

(1) Isoleer je huis! 

Een goed geïsoleerd huis verliest minder warmte. In Nederland kan je zien of je huis zuinig is of niet. We gebruiken daarvoor een energielabel. Het werkt heel simpel: A is zuinig en G is niet zuinig. Is jouw huis goed geïsoleerd?

Welk energielabel heeft jouw huis?

Op de website van Milieu Centraal kun je het energielabel van jouw huis opzoeken. Zo ontdek je hoe milieuvriendelijk jouw huis is. Klik hier om de website te bezoeken.

In dit deel onderzoeken leerlingen wat zij kunnen doen voor het klimaat.

Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de website van het energielabel om te onderzoeken hoe klimaatneutraal jouw huis is.

Wat kan jij doen om het klimaat te helpen?

(2) Let op wat je eet!

Eten en drinken zorgt volgens Milieu Centraal voor 20 tot 30 procent van onze klimaatbelasting. Je helpt al flink door minder vlees te eten en geen eten weg te gooien.

Hoeveel dagen per week eet jij geen vlees?

Wat kan jij doen om het klimaat te helpen?

(3) Vliegen stinkt!

Het vliegtuig is een praktisch en goedkoop vervoermiddel, maar een vliegreis zorgt voor veel CO2-uitstoot. Als het kan, pak dan de trein.

Hoe vaak per jaar pak jij het vliegtuig?

Wat kan jij doen om het klimaat te helpen?

(4) Ga fietsen!

Woon-werkverkeer zorgt voor een groot deel van onze klimaatbelasting. Laat jij je met je auto naar school brengen of draag je je steentje bij en pak jij de fiets?

Fiets jij naar school? Waarom doe je dat?

Bedankt voor het kijken.