GS H1 par. 2 onvrede in de Nederlanden HSX

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§1.2 Onvrede in de Nederlanden

Deze les

Herhaling paragraaf 1

Uitleg paragraaf 2

werken aan de opdrachten

                Lesdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat rond 1520 de bestuurlijke situatie is in de Nederlanden en wat Karel V daaraan wil veranderen

- Wat drie redenen zijn voor het verzet van de bewoners van de Nederlanden tegen de Spaanse koning

- Waarom de Beeldenstorm uitbreekt en wat daarvan het gevolg is

Herhaling paragraaf 1

pak je scratchpad!

Wie was Maarten Luther?

1. Een timmerman
2. Een monnik
3. De paus
4. Een boer

Er ontstonden nieuwe protestantse kerken door Luther en Calvijn.
Hoe noemen we dit?

1. Ontkerkelijking
2. Aflaatbrieven
3. De reformatie
4. Humanisme

Wat was een ketter?

1. Iemand die geen belasting betaalde
2. Iemand die een aflaat kocht
3. Iemand die een misdaad beging
4. Iemand die kritiek had op de kerk.

Wat was de inquisitie?

Einde herhaling par. 1

Paragraaf 2

Onvrede in de Nederlanden

Filips is een zeer gelovig katholiek. Hij wil een einde maken aan de reformatie en het protestantisme uitroeien.

Karel V

1506-1555

Filips II

Zoon van Karel en vanaf 1555 koning.

Karel V wilde centralisatie  

- dezelfde regels voor alle gewesten. 

- dezelfde belastingen (voor zijn oorlogen) 

- Spaanse ambtenaren moesten dit regelen.

Verzet tegen de Spaanse koning

1. Nederlandse edelen wilden geen centraal bestuur. (Ze verliezen dan macht) 

2. ze waren tegen vaste belastingen (betekende meer belasting en minder zeggenschap over wat er met dit geld gebeurde.

3. ze wilden vervolging van de ketters niet meer, inquisitie moest weg. Zelfs katholieken vonden dit.

Filips II (1555-1581)

In 1555 wordt Filips II koning van Spanje en heer van de Nederlanden.

Hij is de zoon van Karel V.

Bestuurlijke verandering

Vanaf 1559 Landvoogdes Margaretha van Parma bestuurt de Nederlanden.

Ieder gewest kreeg een stadhouder die de koning hielp en moest zorgen voor orde en Rust. 

De edelman Willem van Oranje werd stadhouder van Holland, Utrecht en Zeeland.

Landvoogdes Margeretha van Parma

• Smeekschrift    

            Vervolgingen stoppen even.

Smeekschrift der Edelen (1566)

Hagenpreek: Wat zie je?

Waarom werden diensten in openlucht gehouden?

1566: beeldenstorm

-Een predikant jut tijdens een hagepreek de menigte op.

- Boze protestanten gaan een katholieke kerk binnen, vernielen  alles en nemen kostbaarheden mee.

-Deze beeldenstorm verspreidt zich over Brabant en Holland.

- Fillips II, woest !!! stuurt Alva

Hertog van Alva

De hertog van Alva heeft een harde aanpak. Veel protestanten vluchten naar het buitenland. Ook Willem van Oranje vlucht. Hij was een voorstander van godsdienstvrijheid.

Enkele vragen

pak je scratchpad!

Karel V was een

1. katholiek
2. protestant

Karel V had een heel groot rijk gekregen door huwelijken, veroveringen en erfenissen.

1. waar
2. niet waar

Filips II was een

1. katholiek
2. protestant

Het land wordt bestuurd vanuit 1 punt, overal gelden dezelfde wetten en regels. Dit noem je

1. democratie
2. gelijkheid
3. centralisatie
4. vervolgen

Het bestuur zou niet door de Nederlandse edelen worden uitgevoerd, maar door Spaanse ambtenaren. De edelen waren daardoor minder machtig. De edelen vonden dit een goed idee van Filips II.

1. waar
2. niet waar

Een gewest is een

1. een land
2. een soort provincie
3. een windstreek
4. een gebergte

Katholieken vinden dat protestanten niet het ware geloof hebben. Protestanten zijn volgens katholieken....

1. islamieten
2. joden
3. ketters
4. kardinalen

                resumerend

De lesdoelen waren dat je kunt uitleggen:

- Wat rond 1520 de bestuurlijke situatie is in de Nederlanden en wat Karel V daaraan wil veranderen

- Wat drie redenen zijn voor het verzet van de bewoners van de Nederlanden tegen de Spaanse koning

- Waarom de Beeldenstorm uitbreekt en wat daarvan het gevolg is

Doelen bereikt?

EINDE