5.1 de kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Welkom bij geschiedenis!

Agenda

-Leerdoelen

-Het ontstaan van steden

-opdrachten

-afsluiting

Lesdoelen

Aan het eind van deze les: 

• Weet je welke problemen vorsten in de tijd van ontdekkers en hervormers tegenkwamen
• Weet je welke kritiek mensen hadden op de katholieke kerk
• Kun je uitleggen hoe protestantse kerken ontstonden
• Kun je de strijd beschrijven die ontstond tussen katholieken en protestanten

5.1 De kerk valt uiteen

Het rijk van Karel V

Vanaf 1500 een nieuwe periode,

vroegmoderne tijd.

Tijd van de Ontdekkers en Hervormers

Karel V regeerde toen over een groot rijk:

• centralisatie
  
• katholiek
  

Karel V was de baas van een groot gebied in Europa

Karel V

5.1 De kerk valt uiteen

Kritiek op de kerk

De paus en Karel V wilden dat hij zijn kritiek terug nam

Luther weigerde, en mocht daarom niet meer in de kerk komen.

Luther wordt vogelvrij verklaard.

5.1 De kerk valt uiteen

Kritiek op de kerk

Luther slaat 95 stellingen op de deur van de kerk in Wittenberg. hij was het niet eens met katholiek geloof en zo ontstond het protestantisme.

Tegenstanders van de kerk zijn ketters

Paus          Katholiek

Luther          protestant

1. Geen heiligen aanbidden. Deze stonden niet in de Bijbel.

2. Geen dure spullen meer in de kerk. Leid af van het geloof.

3. Mensen moesten minder luisteren naar geestelijken en meer kijken naar wat er in de Bijbel stond.

Welke verschillen zie je in beide afbeeldingen?

5.1 De kerk valt uiteen

De splitsing van de kerk

Veel protestanten splitsen zich af van de katholieke kerk.  we noemen dit

Hervorming / Reformatie

Ze wilden eenvoudige diensten en eenvoudig ingerichte kerkgebouwen.

Protestanten benoemden zelf een dominee die de kerkdiensten in de volkstaal zou leiden

5.1 De kerk valt uiteen

De splitsing van de kerk

Johannes Calvijn

Maarten Luther

Niet alle hervormers zijn het met elkaar eens. Zo ontstaan er verschillende stromingen.

lutherianen        protestanten

calvinisten        gereformeerden

5.1 De kerk valt uiteen

Godsdienstoorlogen

De hervorming zorgde voor oorlog tussen katholieken             protestanten

Karel V bleef katholiek

In het Duitse rijk --> voerde oorlog tegen protestante vorsten

In NL en Spanje liet hij protestanten levend verbranden...

Ook protestante boeken werden verbrand

Terug kijken op de les

• Weet je welke problemen vorsten in de tijd van ontdekkers en hervormers tegenkwamen
  
• Weet je welke kritiek mensen hadden op de katholieke kerk
  
• Kun je uitleggen hoe protestantse kerken ontstonden
  
• Kun je de strijd beschrijven die ontstond tussen katholieken en protestanten

Wie ben ik?

• Schrijf in de vakjes een gekleurd begrip op
• Knip een vakje uit
• leg alle briefjes op een stapel
• schud de kaartjes
• speel wie ben ik

Vat de teksten samen

Ga naar bladzijde 8 en begin met het samenvatten van de teksten

• Wat gebeurt er in de tekst
• Welke personen of groepen komen voor in de tekst
• Wat doen deze personen of groepen

Klaar? Maak opdrachten 1 t/m 11

Afsluiting

• Weet je welke problemen vorsten in de tijd van ontdekkers en hervormers tegenkwamen
  
• Weet je welke kritiek mensen hadden op de katholieke kerk
  
• Kun je uitleggen hoe protestantse kerken ontstonden
  
• Kun je de strijd beschrijven die ontstond tussen katholieken en protestanten