1.2 De eerste boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De eerste boeren

Agrarische revolutie 

Lesdoelen 1.2

• Je kan in eigen woorden uitleggen wat de agrarische revolutie inhoudt 

• Je kan mogelijke oorzaken geven voor de overgang van jagers-verzamelaars naar landbouw
• Je kan aangeven tot welke economische, sociale of culturele veranderingen de agrarische revolutie leidde.
  

Agrarische revolutie

De overgang van jagen-verzamelen als belangrijkste bestaansmiddel naar de landbouw.

Revolutie = een verandering die - voor die tijd - heel snel ging en grote gevolgen had.

Ontwikkeling 

• Rond 9000 v.C. komt er verandering 
  
• Ontstaan akkerbouw: verbouwen van gewassen, zoals graan en groente.
• Voor het eerst in het Midden-Oosten. 

Akkerbouw + Veeteelt = Landbouw 

Verandering

• Lange tijd bleven boeren jagen
• Maar dan...
• Dieren temmen -->
• Veeteelt 

Oorzaken voor de overgang naar landbouw (1)

• Het dagelijks werk was veel zwaarder dan jagen & verzamelen. Waarom dan toch overgang naar de landbouw?!

• Verbetering klimaat
  --> Meer voedsel te vinden --> langer op één plek blijven

Oorzaken (2)

• Experimenteren met landbouw 9000 v.C.
  
• De natuur 'helpen' --> zaaien en opbrengst oogsten 
• Natuur beter begrijpen --> meer opbrengst

Oorzaken (3)

• Landbouw wordt levensnoodzaak
  
• Meer voedsel --> Meer mensen --> meer voedsel nodig
• Zo werd landbouw (tot op de dag van vandaag) onmisbaar

Grote gevolgen

1. Vaste woonplaats, vaste huizen
2. Meer voedsel beschikbaar
3. Ontstaan sociale verschillen --> sommige mensen rijker, sommige mensen meer macht. 
4. Cultuur verandert
5. Veranderingen in gezondheid

Boeren in Nederland

• Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

• Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

• Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer

Dood en begraven

• Graven worden steeds uitgebreider: grafheuvels en hunebedden

• Zowel begraven als cremeren: urnenvelden

• Doden kregen bezittingen mee: vermoedelijk geloven in leven na de dood

Hoe noem je de overgang van Jagers-verzamelaars naar boeren?

1. hiërarchische revolutie
2. nomadische revolutie
3. agrarische revolutie

Wie zijn er op de afbeelding te zien?

1. De eerste boeren
2. Jagers-verzamelaars

Hoe noem je de periode waarin een volk geen schrift gebruikt?

1. Historie
2. Prehistorie

Welk begrip past bij de volgende definitie:

'Alles wat te maken heeft met de ideeën van mensen en de manier waarop ze die uiten

1. Sociale verschillen
2. Taakverdeling
3. Bestaansmiddel
4. Cultuur

Aan de slag

MEMO opdrachten 1.1 afmaken: opdracht 5 tm 15
1.2: 4 t/m 14
Huiswerk: leren par. 1.1 en 1.2