stomazorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Stomazorg

VPTP leerjaar 2, periode 1

Hoe zit je er aan het begin van deze les bij?

😒🙁😐🙂😃

Wie heeft ervaring, of kent iemand, met een stoma?

Ik ken iemand met een stoma

Op stage/werk gezien

Nooit gezien, ken het ook niet

Ken het wel, maar nooit gezien.

Zoek eerst zelf even op:
- Wat is een stoma?
- Welke soorten zijn er?

Wat betekend het woord stoma?

1. gat
2. opening
3. open
4. darm

Welke gaan we bespreken?

• colostoma
• ileostoma
• urostoma
• tracheastoma
  (gaan we nu niet behandelen)

Stoma weetjes

• Een stoma is een chirurgisch aangelegde opening die een lichaamsholte verbindt met de buitenwereld. 
• Er zijn urostoma’s en darmstoma’s. Bij een urostoma komt urine door de kunstmatige uitgang naar buiten, bij een darmstoma is dit ontlasting. 
• Een stoma heeft geen sluitspier, om de urine of ontlasting op te vangen is stomamateriaal nodig.

Een ileostoma is een:

1. kunstmatige uitgang van de dunne darm
2. kunstmatige uitgang van de blaas
3. kunstmatige uitgang van de dikke darm

Hoe vaak moet een zakje van een ileostoma of van een urostoma vervangen worden?

1. 1 - 2 keer per dag
2. om het uur
3. 2 keer per week
4. om de 4 uur

Waar kan je een tijdelijke stoma aan herkennen?

1. enkelloops uitgang(roosje)
2. dubbelloops uitgang(roosje)
3. dunne ontlasting
4. dikke ontlasting

Wat is een colostoma?

1. stoma van urine
2. stoma van dunne darm
3. stoma van de dikke darm
4. stoma van de anus

Wanneer legt men een urostoma aan?

1. Blaaskanker
2. Slechte blaasfunctie
3. Ontsteking van de blaaswand
4. Alle antwoorden

Urostoma's

Bricker devatie

Tijdens de operatie wordt de blaas verwijderd of buiten werking gesteld. Bij de Bricker-operatie wordt een stukje darm van ongeveer 15 cm tussen de dunne darm uitgehaald. De 2 darmuiteinden worden aan elkaar bevestigd zodat de dunne darm normaal kan functioneren.

Het stukje darm wordt samen met de aanvoerende en afvoerende bloedvaten zorgvuldig geselecteerd. De darm behoudt zijn peristaltiek (samentrekkende beweging). Aan één zijde wordt het stukje darm met de urineleiders verbonden. De andere zijde wordt, met omgevouwen randje, in de huid gehecht.

Zo ontstaat een rechtstreekse verbinding tussen urineleiders en huid. Dit vormt dus de stoma. Omdat het stukje darm nog altijd samentrekkende bewegingen maakt wordt de urine als het ware naar buiten bewogen. De kans dat er urine terugstroomt naar de nieren en daardoor infecties veroorzaakt is daarmee verminderd. De stoma steekt 2 tot 3 centimeter boven de buikwand uit. De stoma zit rechtsonder op de buik.

Bij de ingreep wordt in iedere urineleider een katheter(dun slangetje) achtergelaten, dat via de stoma naar buiten wordt geleid. Deze katheters worden na 14 dagen verwijderd.

Complicaties stoma

•  Een parastomale hernia (stomabreuk)
•  Een prolaps: dit is een uitstulping van de stoma
  
•  Een (naad)lekkage
  
•  Necrose: zwart worden van de stoma
  
•  Huidproblemen
  
•  Stripeffect
  
•  Urineweginfectie
  
•  Een stomafistel
  
•  Wild vlees (granulomen)
  
•  Wratjes of zweertjes
  

Huidbeschermers:

Barrierecremes, beschermfilmlaag, 

poeders en removers.

Pasta’s en aandrukringen: 

Opvulmateriaal voor stoma’s, zoals pastaringen, maken plooien en kuiltjes van de huid glad, zodat stomamateriaal of de huidplak goed aansluit op de huid.

Indikkers: Hulpmiddelen die dunne ontlasting in het stomazakje tot gel binden.

Wild vlees:

In overleg met arts en/of stomaverpleegkundige met zilvernitraat aanstippen.

Steunband of steunbroek: 

0ndersteunt de buik bij breuk / parastomale hernia.

Oorzaken lekkage

Het stomamateriaal past niet goed

De opening in het materiaal is te groot of te klein

Er zitten oneffenheden in de huid, zoals plooien of littekens

De stoma komt niet voldoende naar buiten

Gewichtsveranderingen..

De stoma kan van vorm veranderen. Als dit lekkages oplevert, moet er opnieuw naar het opvangmateriaal worden gekeken.

Gebruik de achterkant van de stomaplak als spiegel, om te zien waar de lekkage ontstaat

Aandachtspunten

• Goed passend stomamateriaal
  
• Het stomamateriaal op de goede manier bevestigen
  
• Voor goede hygiëne zorgen
  
• Tijdig problemen met en rond de stoma herkennen. Dit ter voorkoming van nare complicaties.
  
• Zorgvuldig te werk gaan en bij problemen niet aarzelen om hulp in te schakelen van de stomaverpleegkundige of medisch speciaalzaak
• Verschillende websites met extra informatie (stomaatje)

We gaan aan de slag met stoma's!

Trek je witte jasje aan, we gaan oefenen! 

Geen wit jasje= niet oefenen!

Klaar? laat de handeling beoordelen door de docent

Opruimen materialen

Ga aan je e-learning module certificaten werken

Geoefend en certificaat? Aftekenen in skills boekje