Machine onderhoud - 1 Oriënteren en voorbereiden op onderhoud en reparaties

• Vakleer
• MBO
• Studiejaar 2

Waarom onderhoud?

• Persoonlijke veiligheid 

• Bedrijfszekerheid

• Levensduur

• Reparatiekosten 

Veiligheidseisen, keuringen en certificaten 

• Beveiligingen: voor het voorkomen dat de machinist, personen in de directe omgeving en het milieu gevaar lopen.

• Certificaten: bij levering van de machine hoort een certificaat van overeenstemming met de leverancier. Wij maken gebruik van Europese eisen, genaamd CE markering. 

• Veiligheidskeuringen: Iedere nieuwe machine moet gekeurd worden. Daarna moet iedere machine periodiek, maar minstens één keer per jaar gekeurd worden. Dit gebeurd meestal door een gespecialiseerd bedrijf.

Veiligheidseisen, keuringen en certificaten 

• Onderhoud voorbereiden:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                1. controleer of de onderdelen en vloeistoffen aanwezig zijn, 2. veiligheidsinstructies, 3. PBM's aanwezig, 4. gereedschappen klaarleggen.  

• Een paar veiligheidsinstructies zijn:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    1. zorg dat de motor is afgekoeld voor je aan onderhoud begint, 2. maak de hydraulische tank druk loos, 3. zorg dat de wielen niet kunnen bewegen, 4. maak de accu's los en pas op voor het accuzuur, 5. ruim gemorste olie en smeervet op. 

Onderhoudschema

• Dagelijks onderhoud (10 bedrijfsuren): controle motorolie peil, hydrauliekolie peil, koelvloeistof peil, luchtfilter tuutje, dasboard instrumenten, v-snaren / multiriem, visuele controle van de machine en het doorsmeren van de machine. 

• Wekelijks onderhoud (50 bedrijfsuren): reinigen van de luchtfilter en de radiateur / oliekoeler en het smeren van de aandrijfassen (indien aanwezig). 

• Driemaandelijks onderhoud (500 bedrijfsuren): hiertoe behoort meestal het vervangen van de motorolie, motorolie filter en de brandstoffilters. Daarnaast moeten de luchtfilter en de radiateur / oliekoelers worden gereinigd en de aandrijfassen worden gesmeerd.

• Zesmaandelijks onderhoud (1000 bedrijfsuren): bij dit onderhoud moeten de onderhoudswerkzaamheden van het driemaandelijkse onderhoud worden herhaald. Kijk in het machinehandboek wat er nog meer moet gebeuren. Dat kan zijn het vervangen van een hydrauliek-zuigfilter, retourfilter, servo-filter en de eindvertraging-olie. 

Waar word het handgereedschap op de afbeelding voor gebruikt?

1. Het vervangen van een fietsketting?
2. Om een vetnippel te vervangen?
3. Voor het monteren van brandstoffilters?
4. Voor het demonteren van oliefilters?

Momentsleutel

• Moment: om een voorwerp in beweging te krijgen moet er kracht op worden uitgeoefend, dat geld ook als je en moer los of vast wil draaien. Hiervoor gebruik je een sleutel. Je oefent dan kracht uit op het uiteinde van de sleutel.  Tussen de moer (het draaipunt) en het uiteinde van de sleutel zit een afstand. Dat noemen we dan de arm. De kracht die je zet op de afstand van het draaipunt noemen we het moment. Hiervan zijn twee eigenschappen van belang 

1. de grootte
2. de draairichting 

De grote van het moment (M) hangt af van de grootte van de kracht (F) en de lengte van de arm (a). Het moment is kracht x arm, of in de formule

M=F x a

Welke maatregelen neem je om veilig te werken met een slijptol?

1. Je draagt adembescherming, adembescherming en een laskap
2. Je draagt gehoorbescherming en een helm
3. Je draagt handschoenen
4. Je draagt een veiligheidsbril, gehoorbescherming en handschoenen

Maakt het uit of je een platte schroevendraaier of een kruiskop gebruikt voor een kruiskop schroef?
Verveeld = NEE Lachen = JA

😒🙁😐🙂😃

Hamers, doorslag en penuitdrijvers

• Hamers: er bestaan verschillende soorten hamers, denk aan een Duitse en Engelse bankhamer, een bolkophamer, een kunststof hamer, een moker, een vuisthamer, een een sleg. 

• Doorslag en penuitdrijver: met een doorslag kun je conische pennen verwijderen. Met een penuitdrijver verwijder je rechte pennen, zoals bakpennen. Ook kun je er splitpennen mee verwijderen. De penuitdrijver verschilt van de doorslag met het rechte voorstuk, terwijl de doorslag conisch toeloopt. 

                          

                              Doorslag                                                                                         Penuitdrijver

Storingen opsporen

• Aandachtspunten: 1. Als er een storing optreedt, zoek je de oorzaak en probeer je deze te verhelpen. Er zijn storingen waarmee je enige tijd door kan draaien, zoals een afgebroken vetnippel. 2. Is de storing ernstig bijvoorbeeld als er geen oliedruk is dan moet je direct stoppen. 3. Voer werkzaamheden aan de storing alleen bij stilstaande dieselmotor uit. 4. Houd rekening met de milieuvoorschriften. 

             Voorbeeld van een storingstabel.

Veiligheidsbordjes

Knikbereik                              Gevarenzone               Voorkoming van ongevallen          Voorkoming van ongevallen

Geluidsniveau (op 7 m afstand)         Geluidsvermogensniveau           Koeler reinigen                   Bevestiging hijspunt

Schroefdraad controleren en gangbaar maken

• Schroefdraad controleren: er zijn twee manieren om schroefdraad te controleren. 1. Contoleer of de draaddiameter van de oude en nieuwe koppeling gelijk is. 2. Het aantal gangen van de schroefdraad contoleren door de oude met de nieuwe koppeling te vergelijken, of met een schroefdraadmeter het aantal gangen per inch op te meten. 

• Slechte schroefdraad: de schroefdraad van de machinedelen kunnen beschadigd raken. De volgende beschadigingen komen voor: bramen, slijtage, happen eruit, vormveranderingen

• Uitwendige schroefdraad gangbaar maken: slechte schroefdraad moet je gangbaar maken, daarvoor gebruik je een snijmoer, snijplaat of snijraam. 

    Snijmoer                          Snijplaat 

Pakkingmaterialen

• Doel van pakkingen: 1. Gassen en vloeistoffen in een systeem onder druk houden 2. voorkomen dat gassen of vloeistoffen naar binnen of naar buiten lekken 3. voorkomen dat verontreinigingen binnendringen

Onderstaand zie je een aantal pakkingmaterialen met hun toepassing