Het oor, oog en huid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Introductie

Herhalen hoofdstuk zintuigen voor eindexamenlln vmbo-tl klas 4

Het oor

EERST WAT HERHALING VAN OOG EN HUID

Sleep de onderdelen van het oog naar de juiste plek.

Hoornvlies

Netvlies

Ooglens

Iris

pupil

Glasachtig lichaam

wenkbrauw

wimpers

ooglid

traanklier

traanbuis

maakt traanvocht

beschermt tegen vuil en vliegjes

verspreid traanvocht over het oog 

vangt zweet op van je voorhoofd 

afvoerbuis van tranen

Pupilreflex

overdag

's nachts

Lengtespieren trekken zich samen

Kringspieren trekken zich samen

Alleen maar kegeltjes

Oogzenuw gaat hier het oog uit!

geen zintuigcellen

hiermee  zie je scherp en zie je details

Welke titel geef je aan dit plaatje?

• Pupilreflex
  

Staafjes zijn (heel/weinig?) gevoelig voor licht. Dat wil zeggen dat er maar (veel/weinig?) licht nodig is om ze te prikkelen. Met de staafjes kun je 's nachts en in de schemering zien, maar ze kunnen geen kleuren onderscheiden. Met de staafjes zie je dus alleen (...?).
Kegeltjes zijn (meer/minder?) gevoelig voor licht. Dat wil zeggen dat er juist (veel/weinig?) licht nodig is om ze te prikkelen. Ze werken nauwelijks in de schemer en niet in het donker. Bij genoeg licht kunnen kegeltjes wel (...?) onderscheiden.

Zintuigen in je huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Pijnzintuigen reageren op pijn/ beschadiging van je huid

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

Huid

Drukzintuigen - Lager in de huid.

Tastzintuigen - Soms veel, soms weinig.

Oefenen onderdelen huid

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huid.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huidfuncties.htm

Leerdoel: De onderdelen van de huid kunnen benoemen met hun functies.

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huid.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huidfuncties.htm

Het oor

Het oor

ko

het gehoor.

Mis het volgende filmpje niet!! 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

link:

https://schooltv.nl/video-item/gehoor-een-van-je-zintuigen#q=gehoor

Frequentie van een geluid.

• Lucht trilt snel > > geluid hoog. De frequentie is dan hoog. 
  
• Lucht trilt langzaam >>  geluid laag. De frequentie is laag.
  

Amplitude van een geluid = maximale uitslag van een trilling 

• amplitude laag >> geluid zacht
  
• amplitude hoog >> geluid hard
  

Geluiden zijn trillingen van de lucht

Bouw van het oor

Buiten oor: 

• oorschelp
  
• gehoorgang
  
• oorsmeerkliertjes
  

Midden oor:

• trommelvlies
  
• gehoorbeentjes
  
• trommelholte
  

Binnen oor:

• slakkenhuis 
  
• gehoorzenuw
  

Bouw van het oor 

(in detail)

Aan de buitenkant van het oor zit de oorschelp. De oorschelp vangt geluidstrillingen op. Via de gehoorgang komen de geluidstrillingen bij het trommelvlies. Daardoor gaat het trommelvlies trillen. Het trommelvlies moet soepel blijven. Dit gebeurt met oorsmeer dat wordt gemaakt door oorsmeerkliertjes in de gehoorgang. 

Achter het trommelvlies ligt de trommelholte (middenoor). Hierin liggen de drie gehoorbeentjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel. De hamer zit vast aan het trommelvlies; de stijgbeugel ligt tegen het venster. Dit is een vlies in het slakkenhuis. De gehoorbeentjes geven de trilling van het trommelvlies door aan het venster.

Luchttrillingen (geluid) gaan via de (...?) door de (...?) en laten het (...?) trillen. Via de (...?) gaan de trillingen naar het (...?). In het slakkenhuis trilt (...?). Daardoor gaan de (...?) van de zintuigcellen trillen.
De zintuigcellen zetten de trillingen om in impulsen. Die gaan via de (...?) naar de hersenen.

Gebruik de volgende woorden:
slakkenhuis, gehoorgang, oorschelp, trommelvlies, vloeistof, haartjes, gehoorzenuw, gehoorbeentjes

Buis van Eustachius 

Buiten het oor en binnenin het oor is er lucht.

De buis van Eustachius 

• Verbindt de keelholte met de trommelholte.
• Normaal gesproken is de buis van Eustachius in  rusttoestand gesloten.
• De buis van Eustachius opent zich wanneer iemand gaapt, niest, slikt of kauwt. Hierdoor blijft de luchtdruk aan beide zijden van het trommelvlies gelijk. Dit is nodig om het trommelvlies goed te kunnen laten trillen.

ko

Waarom krijg je last van je oren tijdens het vliegen? Mis het volgende filmpje niet!

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

bvj.secure.malmberg.nl

Buis van Eustachius Malmberg film

Waarom krijg je last van je oren tijdens het vliegen?

(in vorige film verder uitgelegd)

Bij het stijgen wordt de druk in het vliegtuig geleidelijk minder. Achter het trommelvlies ontstaat dan een overdruk. Het trommelvlies wordt naar buiten gedrukt. Via de buis van Eustachius kan het te veel aan lucht ontsnappen naar buiten. De overdruk wordt zo opvangen door de ventielwerking van de buis van Eustachius. Zodra de lucht naar buiten is ontsnapt, wordt de druk voor en achter het trommelvlies weer gelijk.

De buis van Eustachius verbindt

1. de trommelholte met het middenoor
2. de oorschelp met de keelholte
3. het slakkenhuis met de trommelholte
4. de trommelholte met de keelholte

ko

Gehoorbeschadiging.

Mis het volgende filmpje niet!! 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

link:

https://schooltv.nl/video-item/gehoorbeschadiging-wat-gebeurt-er-bij-een-gehoorbeschadiging#q=horen

Als het geluid te hard is dan worden...beschadigd

1. trommelvlies
2. gehoorbeentjes
3. haartjes voor in het slakkenhuis
4. haartjes achter in het slakkenhuis

Toonhoogte en geluidssterkte

Je hoort geluiden maar tot een bepaalde toonhoogte. Hoe ouder je wordt, hoe minder goed je hoge tonen kunt horen.

De sterkte (het volume) van het geluid wordt aangegeven in decibel (dB). 

Geluiden vanaf 80 dB kunnen leiden tot gehoorschade. Geluiden vanaf 130 dB zorgen voor hevige oorpijn

Het evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan geeft informatie door over de stand van je hoofd. 

Het evenwichtsorgaan bestaat ook uit drie kanalen. Deze kanalen staan loodrecht op elkaar en bevatten vloeistof. Als je je hoofd beweegt, gaat de vloeistof in de kanalen lopen. Hierdoor buigen haartjes van de zintuigcellen om. Via de evenwichtszenuw worden impulsen naar de hersenen gestuurd. Zo kun je je evenwicht bewaren als je bijvoorbeeld beweegt of op één been staat.

ko

Evenwichtsorgaan.

 Mis het volgende filmpje niet!! 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorgang

evenwichtsorgaan

gehoorzenuw

Buis van Eustachius

De taak van het slakkenhuis is...

1. je evenwicht bewaren
2. zorgen dat je hoort
3. trilhaartjes in het slakkenhuis zetten trillingen om in impulsen
4. de impuls doorgeven aan de hersenen

Wat is de functie van het trommelvlies?

1. geeft trilling door aan de hamer
2. geeft de trilling door aan het aambeeld
3. geeft de trilling door aan de stijgbeugel
4. geeft de trilling door aan het slakkenhuis

Bij slikken of gapen gaat de buis van Eustachius

1. dicht
2. open
3. gebeurt niks