Voorkennis Erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Voorkennis ERFELIJKHEID vwo4

Wat is het verschil tussen een FENOTYPE en een GENOTYPE?

1. Het fenotype is het totale DNA in je cellen en het genotype zijn de zichtbare uiterlijke kenmerken.
2. Het genotype zijn alle verschillende cellen en het fenotype zijn alle verschillende genen.
3. Het fenotype zijn alle verschillende cellen en het genotype zijn alle verschillende genen.
4. Het genotype is het totale DNA in je cellen en het fenotype zijn de zichtbare uiterlijke kenmerken.

Zet in de juiste volgorde van
klein naar groot:

1. cel - chromosoom - DNA - gen
2. gen - chromosoom - DNA - cel
3. gen - chromosoom -cel - DNA
4. gen - DNA - chromosoom - cel

Wat is een gen?

1. De informatie voor alle erfelijke eigenschappen
2. Alle zichtbare eigenschappen
3. Een deel van een chromosoom met informatie voor één eigenschap.
4. Een chromosoom in de celkern met erfelijke informatie.

Zet de juiste omschrijving bij het juiste begrip.

chromosoom

gen

allel

draad van DNA  met erfelijke informatie

deel van een chromosoom met erfelijke info over 1 eigenschap

uitvoering (verschijningsvorm) van een gen

Zet de juiste omschrijving bij het juiste getal.

46

23

2

Zoveel exemplaren heb je van ieder gen in een lichaamscel

Zoveel chromosomen zitten in iedere lichaamscel (=autosomaal)

Zoveel chromosomen zitten in iedere geslachtscel 

Hoe noemen we deze
afbeelding
en wat is het geslacht?

1. Dit is een genenbank en het is een man
2. Dit is een karyogram en het is een man
3. Dit is een genenbank en het is een vrouw
4. Dit is een karyogram en het is een vrouw

Een overerving kan:

autosomaal of X-chromosomaal zijn.

Wat is het verschil?

Wat is een juiste definitie van een dominant en/of recessief allel wanneer we praten
over een genotype?

1. Dominante allelen komen alleen tot uiting als je deze 2x hebt (AA)
2. Recessieve allelen komen alleen tot uiting als je deze 2x hebt (aa)
3. Ben je heterozygoot (Aa) dan is alleen het dominante allel (A) zichtbaar in het fenotype
4. Ben je heterozygoot (Aa) dan is alleen het recessieve allel (a) zichtbaar in het fenotype

Geef de definitie van:
2n=40

1. Een cel is diploïd en heeft 20 verschillende chromosomen.
2. Een cel is haploïd en heeft 20 verschillende chromosomen.
3. Een cel is diploïd en heeft 40 verschillende chromosomen.
4. Een cel is haploïd en heeft 40 verschillende chromosomen.

Stel een "Rus" konijn wordt gekruist
met een "Donker geel" konijn.
Alle nakomelingen zijn "Midden geel".
Hoe noemen we het fenotype
van deze nakomelingen?

1. een dominant fenotype
2. een recessief fenotype
3. een intermediair fenotype
4. een heterozygoot fenotype

De overerving is autosomaal. Korte
vingers is dominant. Hoe groot
is de kans (in %) dat kind(?)
korte vingers zal krijgen?

Dit alles was een gedeeltelijke herhaling van vwo3.
Wat was hier nog van blijven hangen?

1. Echt heel erg weinig
2. Zeker de helft
3. Ik had (bijna) alles goed!
4. Ik heb dit nog nooit eerder gehad of gezien.

Maak nu de voorkennis opdrachten op pagina 156

I	de waarneembare eigenschappen van een organisme	fenotype
II	twee gelijke allelen voor een eigenschap	homozygoot
III	een "onderdrukt" allel	recessief allel
IV	de allelen voor een bepaalde eigenschap	genotype
V	een "overheersend" allel	dominant allel
VI	twee verschillende allelen voor een eigenschap	heterozygoot

Vraag 1

Dennis, blauwe ogen = bb

Ouders bruine ogen = Bb

P:  Bb x Bb

F1:  BB : Bb : bb

       1     :   2   :   1

Vraag 2

Vraag 3

Kleurenblindheid is X-chromosomaal recessief

Het gen ligt op het X-chromosoom

(BINAS 70D en 70C)

Jongens hebben maar 1 X-chromosoom.

Meisjes kunnen er nog een dominant allel tegenover hebben op het 2e X-chromosoom.

Vraag 4

Nat oorsmeer = dominant

HUISWERK

Bestudeer 5.1 

je hoeft geen opdrachten van 5.1 te maken