T26 Zakelijk lezen tekstindeling + deelonderwerpen

Welkom

Leesvaardigheid


Tekstindeling en deelonderwerpen
Nederlands
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Welkom

Leesvaardigheid


Tekstindeling en deelonderwerpen
Nederlands

Slide 1 - Tekstslide

Lesprogramma
  1. Terugblik vakles 1 en 2 (5 min)

  2. Korte uitleg tekstindeling en deelonderwerpen (15 min)

  3. Zelfstandig werken aan leesvaardigheid opdrachten
    (20 min)

Slide 2 - Tekstslide

Hoe lees je een tekst globaal?
A
Je leest de hele tekst .
B
Je leest alleen de titel.
C
Je leest de eerste en laatste zinnen van alinea's.
D
Je bekijkt alleen de plaatjes.

Slide 3 - Quizvraag

Op welke manieren kan je de betekenis van moeilijke woorden in een tekst achterhalen?

Slide 4 - Open vraag

Welke tekstdoelen zijn er ook al weer?

Slide 5 - Open vraag

Sleep de tekstdoelen naar het juiste plaatje
Informeren
Instrueren
Overtuigen
Amuseren

Slide 6 - Sleepvraag

Leg uit wat het verschil is tussen een feit en een mening.

Slide 7 - Open vraag

Opbouw van een tekst
Een tekst bestaat vaak uit drie verschillende onderdelen.
Deze drie onderdelen staan in een vaste volgorde:

  1. Inleiding
  2. Kern/middenstuk
  3. Slot


Slide 8 - Tekstslide

De inleiding
Een tekst start met een inleiding. De inleiding heeft verschillende doelen:
  1. Aandacht trekken van het publiek.
    Anekdote, bijzonder gebeurtenis, voorbeeld geven, aanleiding noemen, vraag stellen
  2. Het publiek motiveren om de tekst te lezen of te blijven luisteren.
  3. Informatie geven over wat komen gaat.
    wie, wat, waar, wanneer

!! Meestal één alinea !!
!! Titel hoort NIET bij de inleiding !!

Slide 9 - Tekstslide

De kern
De kern vormt het grootste gedeelte van de tekst.
  • Meerdere alinea's
  • Deelonderwerpen

Antwoord op de waarom en hoe vraag + verdere uitwerking van de wie, wat, waar en wanneer vragen.

Slide 10 - Tekstslide

Volgorde deelonderwerpen
De volgorde is afhankelijk van de structuur van de tekst:
  • vroeger - nu (tijd);
  • stelling - argumenten - weerleggen tegenargumenten (argumentatie);
  • oorzaak - gevolg
  • Probeelm - oplossing
  • Vraag - antwoord

Slide 11 - Tekstslide

Het slot
Met het slot rond de schrijver zijn tekst netjes af.
  • De tekst wordt samengevat.
  • Het belangrijkste wordt herhaald.
  • Er word een conclusie getrokken.


In het slot komt géén nieuwe informatie!

Slide 12 - Tekstslide

Nieuwsbericht en een slot
Let op: een nieuwsbericht bestaat uit een inleiding en kern. Geen slot!

Het belangrijkste staat in de inleiding, verdere informatie in de kern.

Slide 13 - Tekstslide

Onderwerp
  • Een tekst of een verhaal gaat ergens over, dit noem je het onderwerp van een tekst.

  • Lees de tekst eerst oriënterend en stel dan de vraag: 
    Waarover gaat de hele tekst?

  • Het antwoord op die vraag kan je vaak in 1-5 woorden geven. Dat is het onderwerp.

Slide 14 - Tekstslide

Deelonderwerpen
  • In een tekst kunnen verschillende dingen over een onderwerp gezegd worden.

  • Deze kleinere aspecten van het onderwerp zijn deelonderwerpen.

  • Meestal wordt er in één alinea één deelonderwerp behandeld.
  • Soms bestaat een deelonderwerp uit meerdere alinea's.

Slide 15 - Tekstslide

Deelonderwerpen
  • Als je heel snel wilt weten wat de deelonderwerpen in een tekst zijn, dan lees je een tekst globaal.
  • Bij globaal lezen lees je alleen de eerste en de laatste zin van elke alinea.

  • Om het deelonderwerp te formuleren kan je bedenken wat een goed tussenkopje boven de alinea is.
  • Ook kan je de vraag stellen:
    Wat zegt deze alinea over het onderwerp?
    Het antwoord op de vraag is dan het deelonderwerp.

Slide 16 - Tekstslide

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over voetbal?
A
De verzorging van een konijn
B
Het tenue
C
Kruidentuin
D
Koffiebonen

Slide 17 - Quizvraag

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?
A
De dierenwinkel
B
De geschiedenis van voetbal
C
Pauzes in de aula
D
Zakgeld

Slide 18 - Quizvraag

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?
A
Gezelschapsspellen
B
Verkiezingen
C
Vakantiereizen
D
De woestijn

Slide 19 - Quizvraag

Inleiding
Kern
Slot
De schrijver trekt de aandacht van de lezer 
De schrijver trekt een conclusie

De schrijver geeft argumenten en tegenargumenten
De schrijver geeft een vraag mee aan de lezer
De schrijver motiveert het publiek om te blijven lezen

De schrijver noemt de oorzaak en de gevolgen

De schrijver kijkt naar de toekomst 
De schrijver kijkt naar de toekomst 

Slide 20 - Sleepvraag

Wat is een deelonderwerp?
A
een onderwerp van een hoofdstuk
B
een aspect van het onderwerp
C
een aspect van het slot
D
een onderwerp van de eerste alinea

Slide 21 - Quizvraag

Wat vind je in het middenstuk van de tekst?
A
de inleiding
B
de mening van de schrijver
C
de conclusie
D
de deelonderwerpen

Slide 22 - Quizvraag

Hoe is een goede tekst opgebouwd?
A
Inleiding en middenstuk
B
Inleiding, middenstuk en slot
C
Middenstuk en slot
D
Inleiding en slot

Slide 23 - Quizvraag

Wat is het doel van de inleiding?
A
De schrijver stelt een vraag.
B
De schrijver noemt de aanleiding.
C
De schrijver geeft een voorbeeld.
D
De schrijver vertelt een anekdote.

Slide 24 - Quizvraag

Wat zou een goed tussenkopje zijn voor alinea 3?

Slide 25 - Open vraag

Wat is het deelonderwerp van alinea 4?

Slide 26 - Open vraag

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 27 - Open vraag

Waar ben je minder tevreden over / wat zou je de volgende keer anders doen?

Slide 28 - Open vraag

Aan de slag!
  • Hoofdstuk 2.7 en 2.8 in je opdrachtenboekje.

  • 2.1 t/m 2.6 hadden al gemaakt moeten zijn!

Slide 29 - Tekstslide