Karel ende Elegast les 1

1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze les
- over de middeleeuwen
- over middeleeuwse verhalen
- eerste stuk Karel ende Elegast (huiswerk!)

Slide 2 - Tekstslide

middeleeuwen
(?literatuur?)

Slide 3 - Woordweb

Middeleeuwen
  • Ongeveer van 500 (val van Romeinse Rijk) tot 1500 (renaissance)
  • 'Tussenperiode' tussen twee beschavingen > verval
  • Toch nog belangrijke uitvindingen, zoals de zandloper, bril en stijgbeugels
  • Standenmaatschappij: geboorte bepaalde je stand. 

Slide 4 - Tekstslide

Karel ende Elegast
- Schrijver?
- Stamt waarschijnlijk uit de 13e eeuw
- Traditie van de Karelepiek
- Orale traditie
- Populair verhaal

https://vogala.org/tekst/karel-ende-elegast 



Slide 5 - Tekstslide

Karel de Grote 756-814

Slide 6 - Tekstslide

1: 
2:
3:

Slide 7 - Tekstslide

1: geestelijkheid
2: adel
3: boeren

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Karel ende Elegast is een verhaal...
A
waarin vrouwen iets te zeggen hebben
B
waarin vrouwen niets te zeggen hebben

Slide 10 - Quizvraag

Opdracht
1.  Lees en luister het openingsfragment via https://vogala.org/tekst/karel-ende-elegast
2. Maak een korte samenvatting.
3. Daarna quiz

Deze les: 
- quiz
- middeleeuwse taal: uitleg+filmpje
- verder lezen

Slide 11 - Tekstslide

Wat zegt de engel tegen Karel
A
Dat hij een baas is
B
Dat hij een betere koning moet zijn
C
Dat hij nooit meer mag stelen
D
Dat hij moet gaan stelen

Slide 12 - Quizvraag

Karel gelooft de engel niet. Hoe vaak moet de engel de opdracht noemen?
A
1 keer, Karel is natuurlijk wel bang voor God
B
2 keer, dan weet Kdat hij het goed gehoord heeft
C
3 keer, is Karel doof ofzo?
D
Karel luistert niet want hij heeft geld zat

Slide 13 - Quizvraag

Volgens de engel zal het Karel slecht vergaan als hij niet luistert want...
A
dan zal Karel sterven
B
dan komt Karel in de hel
C
dan verliest hij al zijn geld

Slide 14 - Quizvraag

Karel vertrekt. Hoe merkt hij bij zijn vertrekt dat God hem helpt?

Slide 15 - Open vraag

Middeleeuwse, orale cultuur
boekdrukkunst eind middeleeuwen, duur!
Geen elektrisch licht

--> verhalen op rijm! Die kan een minstreel goed onthouden!

Slide 16 - Tekstslide

Literatuur in de middeleeuwen
  • Rijm
  • Luisteren
  • Middelnederlands
  • Andere woorden
  • Dubbele ontkenningen
  • Klanken

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Met welk voorbeeld kun je de tekst van Karel ende Elegast waarschijnlijk vergelijken?
A
fragment van 500 jaar geleden
B
fragment van 1000 jaar geleden
C
fragment van 1500 jaar geleden

Slide 20 - Quizvraag

Lezen tot halverwege p. 11 (zie Classroom
Elegast wordt geïntroduceerd en er is een eerste gevecht!

Slide 21 - Tekstslide

  • Wat weet je nog?
  • Uitleg ridderromans
  • Napraten huiswerk
  • Verder lezen t/m ?

Volgende week: maken opdracht in tweetallen, afmaken na TW3

Slide 22 - Tekstslide

Wat is je bijgebleven van vorige les?

Slide 23 - Woordweb

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Slide 24 - Open vraag

Karelromans

  • Karel de Grote
  • 1100
  • Oorlog en massagevechten
  • Vechten voor de heerser
  • Weinig respect t.o.v. vrouwen
Arthurromans

  • Koning Arthur
  • 1200
  • Hoofse ridderromans
  • Hoofse held <-> onhoofse schurk
  • Liefde
  • Respect t.o.v. vrouwen

Slide 25 - Tekstslide

Ridderliteratuur
1100: Voorhoofs, bloederig, oorlog, massagevechten, vrouwonterend, vechten voor God en voor het geloof, de koning vecht zelf (Karel de Grote, Karelromans)

1200: Hoofse, hoofse liefde, hoofse held tegen onhoofse schurk, vechten om respect te krijgen van deprinses, aan het hof van Koning Arthur (Arthurromans)

Slide 26 - Tekstslide

Doelen ridderliteratuur
1. Ontspanning: aan de middeleeuwse hoven genoot men van lange en spannende verhalen over moed, trouw en liefde.

2. Voorbeeldfunctie: de lotgevallen van de romanfiguren dienden tot voorbeeld van de edelen die naar zulke verhalen luisterden.

Slide 27 - Tekstslide

Welke ontspannende elementen heb je tot nu toe gelezen?

Slide 28 - Open vraag

Welke leerzame elementen heb je tot nu toe gelezen?

Slide 29 - Open vraag

Voordat Karel uit stelen ging waren hij en Elegast
A
BFFs
B
Kenden zij elkaar niet
C
Had Karel Elegast verbannen i.v.m. diefstal
D
Had Elegast Karels vrouw verleid

Slide 30 - Quizvraag

Elegast...
A
=Robin Hood! Hij steelt alleen van de rijken
B
=verschrikking: steelt en rooft wat los en vast zit
C
... heeft nooit iets fout gedaan.
D
=Trump: echt losse handjes. Viespeuk!

Slide 31 - Quizvraag

Elegast...
A
=Robin Hood! Hij steelt alleen van de rijken
B
=verschrikking: steelt en rooft wat los en vast zit
C
... heeft nooit iets fout gedaan.
D
=Trump: echt losse handjes. Viespeuk!

Slide 32 - Quizvraag

Elegast...
A
=Robin Hood! Hij steelt alleen van de rijken
B
=verschrikking: steelt en rooft wat los en vast zit
C
... heeft nooit iets fout gedaan.
D
=Trump: echt losse handjes. Viespeuk!

Slide 33 - Quizvraag

Karel wil Elegast testen door:
A
meteen te zeggen wie hij is: dan schrikt-i vast.
B
te zeggen dat hij een paar leuke vrouwen voor hem kent.
C
hem eeuwige trouw te laten zweren.
D
voor te stellen samen de koning te bestelen.

Slide 34 - Quizvraag

Toen de koning zei
Dat hij zichzelf wilde bestelen,
Protesteerde Elegast.
Hij zei: ‘Dat God dat moge verbieden!
Hij mag doodvallen die mij adviseert
Dat ik de koning schade zal berokkenen.
Al heeft hij mij door valse beschuldigingen
Mijn bezittingen ontnomen en verdreven,
Ik zal voor hem mijn hele leven
Een zo goed mogelijke vriend zijn.
Ik zal hem vannacht geen schade berokkenen,
Want hij is de wetmatige heer.
Als ik hem geen eer bewijs,
Mag ik me schamen voor God.
Hiertoe zal ik me niet over laten halen.

Slide 35 - Tekstslide

Karel is nóg meer onder de indruk van Elegast omdat:
A
hij zo'n mooi paard heeft
B
Elegast vertelt dat de zwager van Karel hem wil vermoorden!
C
zo goed kan drinken

Slide 36 - Quizvraag

Elegast vertelt dat Karels zwager de koning wil vermoorden. Is Elegast een snitch?
Ja, dat doe je toch niet
Nee, juist niet. Dit is eerlijk en trouw. Dat is een mooi voorbeeld voor ridders.

Slide 37 - Poll

Elegast zei: ‘Luister,
Gezel, naar wat de haan kraait.
Ik mag hangen
Als de koning hier niet is.’
Toen zei Karel: ‘Schaamt u,
Vriend, bent u bang?
Ik dacht dat u dapperder was.
Doe wat u gezegd hebt en ga naar binnen,
Straks worden we nog betrapt.

Slide 38 - Tekstslide

Ze smeekte en zeurde, omdat ze wilde
Dat hij haar zou vertellen wat hem bezighield;
Waardoor hij al
Drie nachten niet sliep,
Zoals ze al had gemerkt,
En drie dagen niet at.


Ze drong net zo lang bij hem aan
Tot hij haar vertelde
Dat hij gezworen had de koning te doden
En dat zijn handlangers
Binnenkort zouden arriveren.
Hij noemde hun namen,
Hoe ze heetten, wie degenen waren
Die de koning kwaad wilden doen.
Dit begon ze hem te vragen.
Vrouwen hebben vele listen,
Of ze jong of oud zijn.

Slide 39 - Tekstslide

<img src="https://lh3.googleusercontent.com/proxy/-hh4ajO4mCwKjMfgIrtlaYy-B3e38zcl59Qv0M09W67jOJi3s0mIZ0326jS2DKNS9SJ_zGuHg2_2PQQ9RbgFBXuivFZ4bIxD7XDnJSue2OAhE2pWN8qIdXT03wmfZyePEywivDRxzng083hsZZGffE9HR9dIQuUO" alt="Wall charts, history and European Identity"/>

Slide 40 - Tekstslide