S4: Ik kan uitleggen hoe het jodendom naar Nederland is gekomen, en ook bijna weer is verdwenen (r)
Nederland is een aantal eeuwen een aantrekkelijk land voor Joden geweest om naartoe te vluchten wanneer zij in hun thuisland niet veilig waren. Dit had te maken met de godsdienstvrijheid die Nederland kende, als één van de weinige landen in die tijd. Vanaf ongeveer 1600 kwamen er vluchtelingen uit Spanje en Portugal, en na de jodenvervolging in Oost-Europa (tussen 1800 en 1900) zijn er opnieuw veel joden naar Nederland gevlucht.
De vluchtelingen vestigden zich overal in Nederland, maar met name in Amsterdam gingen veel joodse mensen wonen. Ze werden hier onderdeel van de samenleving en speelden een belangrijke rol in de stadscultuur. Er ontstond een joodse buurt met synagoges, restaurants en kosjere winkels. De bijnaam van Amsterdam, Mokum, is door de joden aan Amsterdam gegeven.
In de Tweede Wereldoorlog zijn vrijwel alle Joden uit Nederland afgevoerd. Er wonen nu zo'n 40.000 joden in Nederland, voor de oorlog waren dat er 130.000.