Periode 2, week 1: Mobiliteit deel 1 en ergonomie

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Mobiliteit

Periode 2, week 1: Theorie vaardigheden

Leerdoelen

De student is in staat om:                                                                                                                                  

• De zorgvrager volgens het verpleegplan te ondersteunen bij mobiliteit en daarbij ergonomisch   verantwoord te werken;
• Methodisch werken bij mobiliteitsproblemen;                                                                                                           
• Aangeven waarom het belangrijk is praktijkrichtlijnen na te streven bij het tillen; 
• In eigen woorden aangeven wat mobiliteitsklassen zijn binnen de zorgsector;                                       
• Aangeven wat een transferprotocol is.   
• Je kunt uitleggen wat de arbowetgeving inhoudt in relatie tot ergonomie voor zorgverlener. 
• Je kunt uitleggen wat statische en dynamische belasting inhoudt voor een zorgverlener. 
• Je kunt samenvatten wat de inhoud is van de richtlijnen ergonomie voor een zorgverlener. 
• Je kunt benoemen wat de aandachtspunten zijn bij het tillen en verplaatsen van een zorgvrager.                                                                    

Thieme Meulenhof 

Waar kun je deze les vinden? 

Thiemen Meulenhoff: Persoonlijke basiszorg

Module 6:  Hulp bieden bij mobiliteitsproblemen

Kopje 2:   Het verplaatsen van de zorgvrager           

Module 4:  Hygiënisch en ergonomisch verantwoord werken

Kopje 5: Ergonomisch verantwoord werken        

  

                    

                                                                                               

2 lessen mobiliteit

Onderwerpen les 1:                                                                                                                                                                  

Begrippen: Mobiliteit, zelfredzaamheid, lean, ergonomisch, ergocoach;         

Praktijkrichtlijnen fysieke belasting;                                                                                   

Mobiliteitsklassen;                                                                                                                      

Het transferprotocol.                                                                                                                 

Onderwerpen les 2:                                                                                                                                                                  

Andere disciplines inschakelen;                                                                                                

Hulp bieden bij staan, lopen en zitten;                                                                                     

Hulp bieden bij de lichaamshouding in bed;                                                                         

Actieve en passieve lift;                                                                                                                     

Valpreventie: voorkomen van vallen, oorzaken van vallen en gevolgen van vallen.

Stop!!! 

Maak jij contact????

Bekijk het filmpje en bespreek jouw reacties in de groep.

Mobiliteit

Veel zorgvragers hebben ondersteuning nodig bij het opstaan en                    verplaatsen;                                                                                                                                  

Welk type ondersteuning je biedt hangt af van de mobiliteitsklasse van de zorgvrager.                                                                                                                                    

Wat verstaan jullie onder mobiliteit?

Wat verstaan jullie onder zelfredzaamheid??

Methodisch werken bij mobiliteitsproblemen

   Als je een zorgvrager  helpt bij mobiliteitsproblemen, schat je zijn                        zorgbehoefte in en stem je daar jouw zorg  op af. Je coördineert en                      evalueert alle zorg rondom de mobiliteit van de zorgvrager. Je neemt de        juiste beroepshouding aan, als je een zorgvrager tilt  of verplaatst.                

Het inschatten van de zorgbehoefte:
Welke vragen zou je kunnen stellen om te weten te komen hoeveel ondersteuning de zorgvrager nodig heeft bij mobiliteit?

Mobiliteitsklassen

De mobiliteitsklassen zeggen iets over hoe mobiel de zorgvrager is en hoe belastend de zorg voor deze zorgvragers is voor de verpleegkundige

De zorgvragers zijn ingedeeld in vijf mobiliteitsklassen

Bij elke categorie staat aangegeven hoe en wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot het tillen en verplaatsen van de zorgvragers

Indeling in mobiliteitsklassen

Vijf mobiliteitsklassen           A             B                   C               D               E 

1. Wat is de mate van mobiliteit en zelfstandigheid van de zorgvrager?

2. Wat is het risico van overbelasting voor de zorgvrager?

3. Kan de zorgvrager een lichamelijke bijdrage leveren?

4. Is het stimuleren van mobiliteit van de zorgvrager van belang?

Wat staat er beschreven in de praktijkrichtlijnen fysieke belasting?

Praktijkrichtlijnen fysieke belasting

Er staat in beschreven:

1. Wanneer fysieke belasting overgaat in fysieke overbelasting;                                                             

2. Welk type (til)hulpmiddel er dan gebruikt moet worden;                                                                        

3. Welke hulpmiddelen je kunt gebruiken om te checken of je volgens deze richtlijnen werkt.

Praktijkrichtlijnen fysieke belasting

1.  Niet meer tillen dan 23  kilo onder ideale omstandigheden;                                                                                   
2.  Neem meer trekken/duwen dan 15 kilo per hand of  kilo per twee handen                                                 
3.  Niet meer trekken dan 5 kilo wanneer kracht uit de vingers  moet komen                             
   
   
4. Niet langer dan een minuut met gedraaide of meer dan  graden met gebogen en/of gedraaide romp                                                                                                                                                                                               

Tillen is transfer

Bij de zorgverlening aan een zorgvrager met beperkte mobiliteit bestaat het risico dat je jezelf overbelast;

Als je moet 'tillen' moet je hulpmiddelen gebruiken. Je mag niet tillen. Denk niet alleen aan de belasting van grote spieren, maar vooral ook aan de belasting van je vingers en handen;

Het is belangrijk om bij het tillen en verplaatsen zo min mogelijk kracht te gebruiken. De biomechanica heeft daarvoor nuttige aanwijzingen.
Wanneer ben je in balans?

1. Als je je voeten uit elkaar zet en een beetje naar achteren leunt
2. Als je je voeten uit elkaar zet en zo recht mogelijk staat
3. Als je je voeten tegen elkaar zet en een beetje naar voren leunt
4. Als je je voeten tegen elkaar zet en zo recht mogelijk staat.

Wat is het maximale tilgewicht?

1. 15
2. 20
3. 17
4. 23

Wat is ergonomie?

Wat is een ergocoach?

In veel organisaties vervult een aantal medewerkers een extra taak als ergo-coach. Het zijn collega’s die zich, naast hun gewone werk, richten op de preventie en vermindering van fysieke belasting.

Hierbij gaat de aandacht niet alleen uit naar tillen of transfers, maar ook naar fysieke belasting in bredere zin.

De ergo-coach vervult de rol van contactpersoon, deskundige en motivator: samen met het team wordt bijvoorbeeld gekeken hoe bepaalde handelingen en werkzaamheden minder belastend kunnen worden gemaakt, of voorkomen kunnen worden.  

Welke vorm van belasting zie je hier? 

Transferprotocol en hulpmiddelen bij het tillen

Het transferprotocol is een onderdeel van het zorgdossier en geeft  per zorgvrager precies aan hoe de transfers moeten verlopen. Het moet op de juiste manier door zorgverleners worden ingevuld en regelmatig worden besproken en geëvalueerd.

Voorwaarden voor een transferprotocol

1. Aanwezigheid van voldoende hulpmiddelen;

2. Goede en haalbare afspraken;

3. Begeleiding door een ergotherapeut of ergocoach;

4. Afstemmen protocol op de specifieke situatie;

5. Simpele uitleg van het protocol, zodat het voor iedereen duidelijk is;

6. Opnemen van het protocol in het zorgdossier / zorgmap;

7. Zorgvrager betrekken en zo nodig bijsturen.

Wat zijn uitgangspunten voor het verplaatsen
van zorgvragers volgens de
NIOSH-norm?

(National Institute of Occupational Safety and Health, NIOSH) 

De NIOSH-methode is een meetmethode om te bepalen hoeveel een werknemer per keer mag tillen.

De NIOSH-methode kijkt niet alleen naar het gewicht van het voorwerp, maar ook naar de omstandigheden waaronder het wordt verplaatst. Zoals de frequentie, de afstand van de verplaatsing, de hoogte tot de vloer en de draaiing van het lichaam. Op basis van deze gegevens berekent de NIOSH-methode het aanbevolen gewicht. Maximaal is dat 23 kilo, maar bij extra zware omstandigheden kan dat dus nog lager zijn. Over het algemeen luidt de uitkomst maximaal 12 kg of zelfs nog veel minder.

Wat wordt er verstaan onder de
afkorting KANS?

Als je regelmatig voor een beeldscherm zit, loop je het risico op diverse (pijn)klachten in de nek, schouders, armen, polsen en handen. Dit gevaar is er alleen als er sprake is van chronische belasting. Deze klachten als gevolg van veel beeldschermwerk worden samengevat in de term KANS. Dat staat voor klachten aan de arm, nek en/of schouder.

Kritische beoordeling

Wat kan de verpleegkundige anders doen in dit filmpje?

Wat zijn kenmerken van dynamische belasting?

Wat zijn kenmerken van dynamische belasting?

De vijf W's

Werkplek: zorg voor een goede werkplekinrichting en een goede lichamelijke werkhouding.

Werktaken en werktijden: wissel computerwerk af met werk waarin je beweegt.

Werkwijze: probeer spieren zo min mogelijk statisch te belasten.

Werkdruk: op tijd pauzeren en piekdrukte zoveel mogelijk voorkomen kunnen helpen om overmatige spierspanning (met daardoor een groter risico op KANS) te voorkomen.       

Arbo wetgeving 

• Aandacht voor veiligheid, gezondheid en welzijn.
• Helder wettelijk kader; minder regels en zo weinig mogelijk administratie lasten. 
• Samen met werkgevers en werknemers afspraken over hoe te voldoen aan voorschriften. 

In de wet staan algemene aanwijzingen die ervoor zorgen dat er in een organisatie aandacht is voor veiligheid, gezondheid en welzijn.

Met de Arbowet zorgt de overheid voor een helder wettelijk kader, met minder regels en zo weinig mogelijk administratieve lasten.

Werkgevers en werknemers in de zorgbranches maken samen afspraken over hoe ze kunnen voldoen aan de voorschriften in de Arbowet.      

Huiswerk

Bestudeer:

Thieme Meulenhof Traject:

Persoonlijke basiszorg niveau 4: Thema 6, hoofdstuk 2:

Het verplaatsen van de zorgvrager

Maak hierbij de verwerkingsopdrachten + stellingen over de theorie

Doorlezen:  PBZ4: Hoofdstuk 5: Ergonomisch verantwoord werken.