1.3 Europa en de wereld! (Deel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 1: Regenten en Vorsten

1.3 Europa en de wereld!
(Deel 1)

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- Hoe de handel tussen alle werelddelen groeide in de 17e eeuw.

- Hoe Europeanen hun activiteiten in Azië uitbreidden.

- Hoe Europeanen hun activiteiten in Amerika en Afrika  uitbreidden.

Wat weet jij eigenlijk van de VOC?

Leg in je eigen woorden uit wat absolutisme is.

Leg uit wat een stadhouder was.

Noem 2 oorzaken van het ontstaan van een wereldeconomie.

Handel op de hele wereld

1492: Columbus ontdekt Amerika. 

1500: Spanjaarden en Portugezen beginnen met veroveren van Amerika. Handel komt opgang tussen Europa en Amerika.  

Handel op de hele wereld

Eind 16de eeuw: Engelse, Franse en Nederlandse handelaren rustten schepen uit om ook te handelen met Amerika en Zuidoost-Azië. 

Begin 17de eeuw: Vraag in thee, suiker, koffie en tabak in Europa neemt toe. Europeanen vergroten hun plantages in Amerika en Azië. 

Handel op de wereld

Oorzaak: Vraag naar tabak, koffie, thee en suiker groeit. 

Gevolg: handel tussen alle continenten groeit. 

Gevolg: Er ontstaat voor het eerst een Wereldeconomie: Economisch systeem van wereldwijde handelscontacten. 

Leg uit waarom de VOC werd opgericht.

Europese expansie in Azie

Nederlandse handel voor 1602: Verschillende handelaren richtten verschillende compagnieën op voor de handel met Oost-Indië. Concurreerde tegen elkaar, waardoor er weinig winst werd behaald. 

Nederlandse handel na 1602: Verenigde Oost-Indische Compagnie( VOC) wordt opgericht. De VOC had in Nederland een monopolie op de handel met Oost-Indië. 

Europese Expansie in Azie

De VOC was op een gegeven moment het grootste bedrijf te wereld. 

In Nederland was het de grootste werkgever. Had meer dan 20.000 werknemers in dienst. 

Europese expansie in Europa

VOC vergrootte zijn invloed door: 

1. Handelsposten en pakhuizen langs de kust van Azie te vestigen.
    
2. Producten niet alleen naar Europa, maar ook tussen Aziatische landen. 
   
   
3. Gebruikte geweld tegen de bevolking om voordelige handelsverdragen te krijgen. 
4. Toestemming van inheemse vorsten krijgen van inheemse volken om handel te drijven. 

Leg uit wat de Europese expansie met de zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis te maken heeft.

Europese Expansie in Azie

Zwarte bladzijde:
Jan Pieterszoon Coen.

Oorzaak: Bewoners van Ambon wilde niet alleen handelen met de Nederlanders. 

Gevolg: Hij laat alle inwoners van het eilandje Banda vermoorden, verhongeren of wegvoeren als slaaf. 

Doel van de VOC: 

monopolie op de specerijenhandel!

Leg uit wat kolonialisme is en noem 2 Nederlandse voorbeelden.

Leg uit wat kolonialisme is en noem 2 Britse voorbeelden.

Leg uit wat kolonialisme is en noem 2 Franse voorbeelden.

Europese expansie in Azie

Naast de VOC stichtte ook andere Europese handelscompagnieen handelposten en kleine kolonies in Azie. 

Het overheersen van een kolonie en aan deze kolonie verdienen het Kolonialisme. 

Europese expansie in Azie

Belangrijkste Kolonien VOC: 

1. Zuid-Afrika: Kaap de Goede Hoop. 
2. Ceylon (Sri Lanka)
3. Batavia (Indonesie)
4. Nagasaki (Japan)
5. Taiwan. (China)

Begrippen uit deze les

• Compagnie
• Kolonialisme
• Monopolie
• Oost-Indië
• VOC
• Werkgever
• Werknemer

Huiswerk

Maken 1.3 Europa en de wereld!
Opdrachten 1 t/m 5.