2.2 Broeikasaarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.2 Broeikasaarde

Lesdoel

• Waarom was er tijdens het Krijt sprake van een broeikasaarde?
  
• Waardoor kwam er een abrupt einde aan de broeikasaarde?

Krijt

120 - 66 miljoen jaar geleden

Continenten onderweg naar huidige positie.

Klimaat: tropisch tot subtropisch

Openbreken Pangea

• Begon tijdens Trias en Jura, versterkte tijdens Krijt
• Hotspots/opwaartse magmastromen scheurden Pangea uiteen.
  
• Divergerende breuken met mid-oceanische ruggen ontstonden. 
  
• Nieuwe oceaanbodem onstond. 
  
• De zeespiegel steeg:

1. Midoceanische ruggen verkleinden de ruimte in de oceanen.
   
2. Het was warm, waardoor het zeewater uitzette. 

-> grote delen van de continenten stonden onder water.

Wat zie je?

Welk verband is er te onderscheiden?

Hoe kan je dit verklaren?

CO2 gehalte in Krijt is hoog

Welke verklaring kan je hiervoor vinden in de koolstofkringloop?

Wat betekent dit voor het klimaat?

En kan je dan ook verklaren waar die CO2 van toen is gebleven? 

Krijt: broeikasaarde

Warm klimaat - subtropische omstandigheden:

• Continenten dreven uit elkaar -> warme zeestroom rondom tropen -> warme zee wereldwijd
• Hoge concentraties CO2 -> broeikaseffect
• Minder grote temperatuurverschillen (breedte) -> minder sterkte luchtstromen -> minder sterke zeestromen -> geen opwellend water

Krijt

• Waar komt de naam vandaan?
• Hoe ontstaat krijtsteen?

Krijtsteen

• Zeeniveau tijdens krijt hoger en klimaat warmer -> ondiepe zeeën
• In ondiepe zeeën staat veel koraal en komen veel kalkhoudende zeedieren voor. Die gaan dood en zinken naar de bodem. 
• De zeedieren maken een skelletje van calcium uit sediment. 
• Dit sediment ontstaan door zure regen.

• Er was meer CO₂ in de lucht, dus meer zure regen, dus meer sediment, dus meer kalkhoudende zeedieren. 

Is er ergens in Nederland krijtsteen te vinden?

Hoe zal dat hier gekomen zijn?

Hoe ontstaat het?

  Laat-krijt         

Leven

Dinosauriërs

Begin moderne groepen dieren (vogels en zoogdieren) 

Einde krijt

• Meteorietinslag Yucatan
• Vulkaanuitbarstingen India

Aan de slag

Filmpje	Dino's, platentektoniek
Huiswerk	Huiswerk opdrachten - §2.2: Opdrachten 1 t/m 7

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/wat-voegt-sai-toe-aan-de-klimaatdiscussie

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=p4pWafuvdrY

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

Welk kenmerk hoort bij het tijdperk Krijt?

1. Broeikasaarde
2. Pangea
3. Weinig CO2 in de lucht
4. Weinig geologische activiteit

Het CO2-gehalte is na de broeikasaarde niet meer zo hoog geweest.

1. Juist
2. Onjuist

Het actualiteitsprincipe berust op de veronderstelling dat alles wat in het verleden is gebeurd, ook in het heden kan gebeuren

1. Juist
2. Onjuist

nee gaat om de processen en de manier waarop die processen spelen

Door een meteorietinslag op de grens van Krijt en Tertiair kwam er een abrupt einde aan de broeikasaarde

1. Juist
2. Onjuist

In het krijt (broeikasaarde) was het co2 gehalte in de lucht ...

1. even hoog
2. 5x zoveel
3. 40x zoveel
4. 100x zoveel

Vulkaanuitbarstingen en een grote meteoriet zorgden voor een grote klimaatverandering en maakte een einde aan welk geologisch tijdperk?

1. Carboon
2. Perm
3. Krijt
4. Kwartiair

Hoe verder van een mid-oceanische rug af hoe ... het gesteente is.

1. jonger
2. ouder

Door welk proces wordt de vorming van mid-oceanische ruggen aangedreven?

1. aardbevingen
2. convectiestromen
3. subductie
4. vulkanisme

Nadat Pangea uit elkaar viel stond de zeespiegel 200 a 300 meter hoger dan nu. Het bergend vermogen van de oceanen was dus ...

1. kleiner
2. groter

Door het uit elkaar drijven van Pangea kwam er veel vulkanisme. Welke gas komt hierbij veel vrij?

1. CO2
2. Stikstof
3. Methaan
4. Zuurstof

Oke, de laatste vraag voor vandaag.

Wie had voor vandaag netjes de hw opdrachten gemaakt?

1. Maar natuurlijk mevrouw
2. Ik schaam me diep maar moet bekennen dat ik het niet gemaakt heb

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃