Les 3 Wo II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Organisatie tijd

Lees/ Verwerkingstijd

Lestijd 10 min

Onderduiken

• Onderduiken om je te verbergen zodat je niet wordt opgepakt door de politie of Duitsers. 
• Dit zijn niet alleen Joden, maar iedereen die het risico loopt opgepakt te worden: studenten, mannen, verzetsstrijders enz. 
• Op het hoogtepunt zijn er alleen al in Nederland ruim 350.000 mensen ondergedoken

Verzet

• Wat is verzet?
• Aanslagen plegen of illegale krantjes verspreiden? Onderduikers helpen? 
• Of naar rechts gaan als de Duitsers zeggen dat je naar links moet gaan?

• In totaal waren er rond de 45.000 Nederlanders die actief verzet pleegden. 
• Maar dat konden ze niet doen zonder de hulp van honderduizenden anderen.
• Verzet plegen was levensgevaarlijk: niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving.

Om te voorkomen dat Joden worden opgepakt,

worden identiteitsbewijzen vervalst...

Dolle Dinsdag

5 september 1944

• De opmars van de geallieerden na D-Day gaat erg snel. 
• De gebeurtenissen worden gevolgd op illegale radio's: "Ze zijn in Nederland!"
  

• Duitse soldaten slaan op de vlucht voor de naderende geallieerden.
• Maar de geallieerden komen helemaal niet...

• Het volksfeest was veel te voorbarig losgebarsten.
  

Slag om Arnhem

september 1944

• De Geallieerden willen doorstoten tot het noordelijk deel van Nederland, om daar vandaan Duitsland binnen te vallen, maar ze vergissen zich in kracht van de Duitsers. 
• Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver').

Hongerwinter

november 1944 - april 1945

Hongerwinter

de bevreiding in het noorden blijft achter.

hongersnood in grote steden - Duitsers deden niks aan het voedselgebrek. 

Mensen aten aardappelschillen, boomschors en bloembollen om te overleven - 20.000 mensen stierven van de honger.

Bloembollen en suikerbiet

Bieten raspen & bloembollen schoonmaken in de Hongerwinter

Toelichting

Winkels verkopen suikerbieten en tulpenbollen ter vervanging van aardappels. De meeste mensen zijn aangewezen op gaarkeukens.

Wanneer er aardappelen zijn, sta je uren in de rij. Het zijn niet de lekkerste aardappelen maar men is er blij mee. De schillen worden ook gekookt en gegeten of men maakt er een waterige soep van.

Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd,

werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer

Duitse capitulatie

4 mei 1945

• In Hotel De Wereld in Wageningen wordt op 5 mei onderhandeld over de onvoorwaardelijke overgave van de Duitse troepen in Nederland.
• De Duitse troepen hebben zich overigens al op 4 mei overgegeven aan de geallieerden.

De Bevrijding

mei 1945

• De bevrijding wordt tegenwoordig gevierd op 5 mei, maar Nederland werd niet overal op 5 mei bevrijd: soms was het eerder, soms veel later, zoals op Texel. 
• Dit eiland werd pas op 20 mei 1945 bevrijd.

Hoewel het is verboden, is de reactie van Nederlanders op verraders, 

profiteurs en collaborateurs begrijpelijk.

Pauzemomentje

Werktijd max. 20 min.

1. Maak de opdrachten van deel 1 van het werkboek af
2. Stel vragen als je er niet uitkomt
3. Klaar? Kijk wat je alvast voor de volgende les kunt doen. 

Afsluiting

Bedenk een toetsvraag bij de lesstof van vandaag