Les 1, deel 1/3: Utrechts water

Water: het is overal om ons heen en wij hebben er voldoende van. Nederland wordt ook wel een waterland genoemd.
Maar het ene water is het andere niet; je hebt zoet en zout water, bronwater, kraanwater. Soms is er watertekort, soms hebben we er teveel van en er wordt ook veel water verspild. Hoe zit dat allemaal precies?

DUIK MEE IN DE WERELD VAN WATER!
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 7

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Water: het is overal om ons heen en wij hebben er voldoende van. Nederland wordt ook wel een waterland genoemd.
Maar het ene water is het andere niet; je hebt zoet en zout water, bronwater, kraanwater. Soms is er watertekort, soms hebben we er teveel van en er wordt ook veel water verspild. Hoe zit dat allemaal precies?

DUIK MEE IN DE WERELD VAN WATER!

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
Les 1: Utrechts water
DEEL 1

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

      
       weet je meer over het water uit de
       kraan;

       heb je kennisgemaakt met tien
       nieuwe woorden.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de introductie
op de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kraanwater
We vinden het allemaal heel normaal: je draait thuis de kraan open en er komt water uit dat je zo kunt drinken! Maar waar komt dat water eigenlijk vandaan? En is het kraanwater in Utrecht hetzelfde als het kraanwater in Limburg?

Wat weet je al van kraanwater? In de volgende slide kun je invullen waar je dan aan denkt.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vul in waar jij aan denkt bij dit onderwerp.
bronwater
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 6 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

het introductiefilmpje
Vóórdat je in deel 2 van de les de tekst gaat lezen, ga je dit filmpje bekijken. In dit filmpje zie je waar het bronwater, dat je in de supermarkt in flesjes kunt kopen, vandaan komt.

Klik op de afbeelding hier rechts om het filmpje te starten.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vragen beantwoorden
In deze lessen ga je vaak vragen beantwoorden:
     Van sommige vragen staat het antwoord in de tekst of hoor of zie je het 
     antwoord in het introductiefilmpje. Dit zijn de lees- en kijkvragen.
     Bij andere vragen is dat niet zo. Daarop vind je je antwoord door goed na te
     denken over de informatie uit de tekst of het introductiefilmpje. Die vragen 
     noemen we denkvragen.

de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Bij deze lessen hoort een hand-out met uitleg over hoe je op een goede manier antwoord geeft op de denkvragen. Vraag ernaar bij je leerkracht en maak steeds gebruik van de tips. Die gelden natuurlijk ook voor andere vragen!

Slide 8 - Tekstslide

Print de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' voor je leerlingen uit en besteed er deze 1e les van het blok veel aandacht aan.

Het is de bedoeling dat de leerlingen steeds gebruik maken van de tips en handvaten die in de hand-out geboden worden en zich deze manier van antwoord geven eigen gaan maken.

Benoem dit regelmatig bij de open vragen.

Hoe komt het bronwater in de grond?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 9 - Open vraag

Bronwater is regenwater dat jaar in jaar uit op de grond valt en in de grond zakt. Het bronwater dat wij drinken is dus (stok)oud regenwater.

Nu je weet dat er in Utrecht ‘bronwater’ uit de kraan komt, ga je dan nog de flesjes water in de supermarkt kopen? Leg uit waarom wel/niet.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

woordenschat
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

met name
het gegeven
de ondernemer
de producent
de horeca
In deel 2 van deze les ga je straks een tekst lezen en leer je tien nieuwe woorden.
Hier zie je alvast de eerste vijf:
Woord: het gegeven
Betekenis: iets wat bekend is of wat je weet
Voorbeeldzin: Zijn gehoor zou nooit meer verbeteren. Met dat gegeven moest hij leren leven.
4
Woord: de producent
Betekenis: iemand die of het bedrijf dat iets maakt
Voorbeeldzin: De producent van een film bepaalt welke acteur de hoofdrol krijgt.
1
Woord: de horeca
Betekenis: alle hotels, restaurants en cafés samen
Voorbeeldzin: Werken in de horeca is best zwaar omdat je vaak 's avonds moet werken.
2
Woord: de ondernemer
Betekenis: iemand die een bedrijf heeft
Voorbeeldzin: Mijn oom en tante zijn echte ondernemers. Ze hebben twee bedrijven; een kledingwinkel en een
restaurant. 
3
Woord: met name
Betekenis: vooral
Voorbeeldzin: Ik ben allergisch voor veel verschillende dieren, met name voor katten. 
5
Klik op het nummer bij het woord om
de betekenis van het woord en een
voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te beluisteren.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 12 - Tekstslide

Kernbegrippen uit de tekst:
  • de kwaliteit
  • de bron
  • de ondernemer

(zie ook 4.2.1 van de 'Algemene handleiding PO')

de installatie
de bron
sprankelend
zuiveren
de kwaliteit
En hier de tweede helft van de nieuwe woorden:
Woord: de kwaliteit
Betekenis: hoe goed iets is
Voorbeeldzin: Dit is de beste kwaliteit sinaasappels die ik heb' zei de groenteboer. 'Betere zijn er niet!'
6
Woord: zuiveren
Betekenis: schoonmaken
Voorbeeldzin: De fabrieksrook wordt gezuiverd van giftige deeltjes. Daarna gaat de schone rook de lucht in.
7
Woord: de installatie
Betekenis: de bij elkaar horende apparaten
Voorbeeldzin: Onze stereo-installatie doet het helaas niet meer. De boxen zijn stuk en de cd-speler gaat niet meer
open.
8
Woord: de bron
Betekenis: de plaats waar water uit de grond komt
Voorbeeldzin: De bron van de rivier de Rijn ligt in Zwitserland.
9
Woord: sprankelend
Betekenis: fris en helder
Voorbeeldzin: Het bronwater dat ik bij mijn eten kreeg, was heerlijk sprankelend. 
10
Klik ook hier op het nummer bij het woord om de betekenis van het woord en een voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te horen.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spelen met woorden: domino!
Leg de dominostenen op de juiste plek zodat elk woord naast de juiste betekenis staat. Het eerste steentje
ligt er al! 
de introductie
de woordenschat

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van deze woorden kende je al? Sleep ze naar het juiste vak.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Ja, dit woord ken ik al
Nee, dit woord ken ik nog niet
met name
het gegeven
de ondernemer
de horeca
de producent
sprankelend
de bron
de installatie
zuiveren
de kwaliteit

Slide 15 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken & vooruitkijken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat heb je geleerd over dit onderwerp?
bronwater
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 17 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

De tekst die je in deel 2 gaat
lezen, gaat over waar het
Utrechts kraanwater
vandaan komt.
In de volgende slide kun je                    invullen wat je daar al over                        weet.
het onderwerp van de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat weet je al over dit onderwerp?
Utrechts kraanwater
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 19 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 1 van deze les.
Veel plezier met deel 2!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies