Sara Burgerhart

De verlichting
Zelfstandig kritisch denken
De Verlichting
De Verlichting
1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 27 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

Onderdelen in deze les

De verlichting
Zelfstandig kritisch denken
De Verlichting
De Verlichting

Slide 1 - Tekstslide

Sara Burgerhart
Reize door het Apeland
Het wederzijds huwelijksbedrog
literatuur van de Verlichting

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart

Brievenroman
Eerste moderne Nederlandse roman
Didactische/opvoedkundige bedoelingen
Commercieel succes

Slide 4 - Tekstslide

Betje Wolff (1739-1804)
- Elisabeth Bekker (Vlissingen)
- Streng gereformeerd gezin
- Moderne, verlichte opvoeding
- Laat zich schaken door een
jonge militair
- Trouwt vervolgens met de 30 jaar oudere predikant Adriaan Wolff 
- Verhuist naar de Beemster

Slide 5 - Tekstslide

Aagje Deken (1741 - 1804)
- Wees (Amsterdam)
- Correspondeert in eerste instantie met Wolff omdat ze kritiek wil uiten
- Corespondentievriendinnen
- Gaat samenwonen met Betje zodra Adriaan Wolff overlijdt (1777)

Slide 6 - Tekstslide

Wolff en Deken
- Beiden patriot
- Verlichte ideeën
- Kritisch op het gereformeerde geloof
- 1782: Sara Burgerhart
- 1787: Vluchten naar Frankrijk 
- 1798: Keren terug

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

Betje Wolff en Aagje Deken


  • "Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart",
  • Briefroman
  • Accent op vrijheid
  • Geschreven met humor



Slide 9 - Tekstslide

DE VERLICHTING
  • de opvoeding van het kind is belangrijk
  • Betje Wolff en Aagje Deken pleitbezorgers
  • geen onderdanigheid maar vrijheid

Slide 10 - Tekstslide

Opvoedkundige zedenroman
Psychologie, innerlijk en karakterontwikkeling personages

Briefroman:
- Ieder personage eigen wijze van uitdrukken
- Spanning --> brieven zoek of verkeerd begrepen
- Realistisch

Doel: via ontwikkeling personages kwam de lezer tot inzichten 

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Video

Nederlandsche Juffers!
Velen uwer lezen: niet eenig en alleen, om de verveling te ontvlieden; niet eenig en alleen, om eene ongevallige vertoning te maken, door het opzeggen van kundigheden, die niet altoos van de nuttigste soort zyn; neen: velen uwer lezen, om uwe denkbeelden te vermeerderen; en dus verstandig te leren denken en doen.


Slide 13 - Tekstslide

Wat is het vertelperspectief in de Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart
A
Auctoriaal perspectief
B
Personaal perspectief
C
Alwetend perspectief
D
(wisselend) ik-perspectief

Slide 14 - Quizvraag

De wijze les uit Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart is dat:
A
ook meisjes zich persoonlijk moeten ontwikkelen .
B
meisjes voorzichtig moeten zijn in de liefde.
C
er allerlei gevaren loerden in de 18e eeuw .
D
meisjes zich niet mogen vermaken.

Slide 15 - Quizvraag

Leg uit waarom Sara Burgerhart tegenwoordig nog actueel is.

Slide 16 - Open vraag

Wat is een imaginair reisverhaal?

Slide 17 - Woordweb

Waarom zou men kiezen voor het schrijven van een imaginair reisverhaal?

Slide 18 - Open vraag

Imaginaire reisverhalen
- verhaal over een reis naar een denkbeeldig land
- maatschappijkritiek --> populair bij Verlichtingsschrijvers
- want: via een denkbeeldig land kon een schrijver situaties in zijn eigen land bekritiseren
- satirisch

Reize door het Aapenland van Gerrit Paape

Slide 19 - Tekstslide

Bedoeling van Paape
- J.A. Schasz M.D --> patriotisch pseudoniem

- Nummer 1 apen: patriotten (vrijheid, gelijkheid, democratie) 
--> geven de apen de innerlijke vrijheid om mens te worden
- Nummer 5 apen --> oranjegezinden (koste wat het kost de macht behouden)
--> willen m.b.v. hun macht staarten afhakken 

Slide 20 - Tekstslide

Reize door het apenland
- J.A. Schasz (ps. Gerrit Paape)
- 1788
- Apen willen op mensen lijken.
- Apen hebben (willekeurige) nummers als namen.
- Kritiek op de politieke machthebbers.
- Schasz drijft de spot met het schijnpatriottisme en de verdeeldheid onder de patriotten. 

Slide 21 - Tekstslide

andere literaire uitingen in de 18e eeuw


Het zedenblijspel is een toneelstuk
waarin de opvattingen en gewoontes
van een bepaalde tijd op de hak
worden genomen.

Slide 22 - Tekstslide

Pieter Langendijk


  • komt uit Haarlem
  • schrijft blijspelen en kluchten
  • bespot allerlei vormen van bedrog
  • "Het wederzijds huwelijksbedrog".

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide