jonge militair - Trouwt vervolgens met de 30 jaar oudere predikant Adriaan Wolff
- Verhuist naar de Beemster
Slide 5 - Tekstslide
Aagje Deken (1741 - 1804)
- Wees (Amsterdam)
- Correspondeert in eerste instantie met Wolff omdat ze kritiek wil uiten
- Corespondentievriendinnen
- Gaat samenwonen met Betje zodra Adriaan Wolff overlijdt (1777)
Slide 6 - Tekstslide
Wolff en Deken
- Beiden patriot
- Verlichte ideeën
- Kritisch op het gereformeerde geloof
- 1782: Sara Burgerhart
- 1787: Vluchten naar Frankrijk
- 1798: Keren terug
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Video
Betje Wolff en Aagje Deken
"Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart",
Briefroman
Accent op vrijheid
Geschreven met humor
Slide 9 - Tekstslide
DE VERLICHTING
de opvoeding van het kind is belangrijk
Betje Wolff en Aagje Deken pleitbezorgers
geen onderdanigheid maar vrijheid
Slide 10 - Tekstslide
Opvoedkundige zedenroman
Psychologie, innerlijk en karakterontwikkeling personages
Briefroman:
- Ieder personage eigen wijze van uitdrukken
- Spanning --> brieven zoek of verkeerd begrepen
- Realistisch
Doel: via ontwikkeling personages kwam de lezer tot inzichten
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Video
Nederlandsche Juffers!
Velen uwer lezen: niet eenig en alleen, om de verveling te ontvlieden; niet eenig en alleen, om eene ongevallige vertoning te maken, door het opzeggen van kundigheden, die niet altoos van de nuttigste soort zyn; neen: velen uwer lezen, om uwe denkbeelden te vermeerderen; en dus verstandig te leren denken en doen.
Slide 13 - Tekstslide
Wat is het vertelperspectief in de Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart
A
Auctoriaal perspectief
B
Personaal perspectief
C
Alwetend perspectief
D
(wisselend) ik-perspectief
Slide 14 - Quizvraag
De wijze les uit Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart is dat:
A
ook meisjes zich persoonlijk moeten ontwikkelen .
B
meisjes voorzichtig moeten zijn in de liefde.
C
er allerlei gevaren loerden in de 18e eeuw .
D
meisjes zich niet mogen vermaken.
Slide 15 - Quizvraag
Leg uit waarom Sara Burgerhart tegenwoordig nog actueel is.
Slide 16 - Open vraag
Wat is een imaginair reisverhaal?
Slide 17 - Woordweb
Waarom zou men kiezen voor het schrijven van een imaginair reisverhaal?
Slide 18 - Open vraag
Imaginaire reisverhalen
- verhaal over een reis naar een denkbeeldig land
- maatschappijkritiek --> populair bij Verlichtingsschrijvers
- want: via een denkbeeldig land kon een schrijver situaties in zijn eigen land bekritiseren
- satirisch
Reize door het Aapenland van Gerrit Paape
Slide 19 - Tekstslide
Bedoeling van Paape
- J.A. Schasz M.D --> patriotisch pseudoniem
- Nummer 1 apen: patriotten (vrijheid, gelijkheid, democratie)
--> geven de apen de innerlijke vrijheid om mens te worden
- Nummer 5 apen --> oranjegezinden (koste wat het kost de macht behouden)
--> willen m.b.v. hun macht staarten afhakken
Slide 20 - Tekstslide
Reize door het apenland
- J.A. Schasz (ps. Gerrit Paape)
- 1788
- Apen willen op mensen lijken.
- Apen hebben (willekeurige) nummers als namen. - Kritiek op de politieke machthebbers.
- Schasz drijft de spot met het schijnpatriottisme en de verdeeldheid onder de patriotten.
Slide 21 - Tekstslide
andere literaire uitingen in de 18e eeuw
Het zedenblijspel is een toneelstuk waarin de opvattingen en gewoontes van een bepaalde tijd op de hak worden genomen.