§2.3 De positie van arbeiders en vrouwen wordt sterker

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

§3.3 De positie van arbeiders en vrouwen wordt sterker

• Wat deden de arbeiders om hun omstandigheden te verbeteren?
• Wat deed de overheid tegen de slechte arbeidsomstandigheden?
• Hoe kon algemeen kiesrecht leiden tot verbeteringen voor arbeiders en vrouwen?

3.1 Samen sterk

• Eigen verzekering oprichten ==> Arbeiders betaalden een bedrag en ontvingen een uitkering als ze niet meer konden werken. Dit was geen verbetering arbeidsomstandigheden.
  
• Arbeiders richtten een vakbonden op:  Groep van arbeiders die opkomen voor de belangen van de leden. --> Aparte vakbonden voor elk beroep. 

3.1 Samen sterk

• Socialisten: dat zijn mensen die vonden dat iedereen gelijkwaardig is en dat de regering meer moet doen om de arbeider te helpen.
  
• Confessionelen: waren protestaten en katholieken die vanuit hun geloof politieke partijen en verenigingen oprichtten. (waren minder fel dan socialisten)

3.2 Nieuwe wetten

• Liberalen:Dat zijn mensen die vonden dat vrijheid goed is voor de burgers en de samenleving en dat mensen zoveel mogelijk zelf moesten doen
•  ==> de overheid moest zich niet bemoeien met de arbeidsomstandigheden, dit moesten arbeiders en fabriekseigenaren onderling regelen. 

3.2 Nieuwe wetten

sociale wetten (verbetering arbeiders):

1. Kinderwetje van Van Houten (1874):  Kinderen tot 12 jaar mochten niet werken in fabrieken. Wel thuis en in landbouw
   
2. Arbeidswet (1889): Verbood lange werkdagen, gevaarlijk werk en nachtarbeid voor vrouwen en kinderen. Nieuwe versie in 1901 (werkweek van 45 uur en max. 8 uur per dag)
   
3. Leerplichtwet (1901):  Kinderen tot 12 jaar verplicht naar school.
   

3.3 Algemeen kiesrecht

• Mannen die voldoende belasting betalen hadden kiesrecht --> Censuskiesrecht
  
• 1886: Kiesrecht voor  mannen die konden lezen en schrijven.
  
• 1917 : Algemeen kiesrecht mannen ingevoerd (actief en passief kiesrecht). Alle mannen van 25 jaar en ouder mochten stemmen 
• Feministen: dit zijn vrouwen die het niet eens waren met de ongelijkheid tussen de seksen, strijden voor onderwijskansen en vrouwenkiesrecht --> 1917 (vrouwen passief kiesrecht). Vanaf 1919: actief en passief vrouwenkiesrecht. 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen