Argumenteren 5 havo/vwo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Argumenteren is te leren!

Leerdoelen

• Je leert de begrippen standpunt, argument, tegenargument, en weerlegging.
• Je leert welke soorten argumenten er zijn.
• Je leert welke argumentatieschema's (redeneringen) er zijn. 
• Je leert of een argumentatie aanvaardbaar is of niet. 
• Je leert welke argumentatiestructuren er zijn. 

Waarom heb jij het nodig om goed te leren argumenteren?

Soorten argumenten

Met argumenten kun je je eigen standpunt verdedigen of het standpunt van een ander aanvallen. 

Dit doe je door een tegenargument te geven.

Je kunt argumenten vaak herkennen aan signaalwoorden als want, omdat, namelijk, aangezien en immers.

Argumentatiestructuur

Een argumentatiestructuur is een schema waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie = één standpunt en één argument

Onderschikkende argumentatie = een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten (=ketenargumentatie)

Nevenschikkende argumentatie = twee of meer argumenten ondersteunen gezamenlijk het standpunt

Onder- en nevenschikkende argumentatie= combinatie van nevenschikkende en onderschikkende argumentatie

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie (een argument bij een standpunt)

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Argumentatiestructuren

Onderschikkende argumentatie (een gebruikt argument wordt door een ander argument ondersteund).

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is slecht voor je lever.

Onderschikkende argumentatie (ook 'ketenargumentatie') 

Je geeft niet alleen het argument, maar vertelt ook nog waarom dat argument klopt: een argument voor een argument (Je noemt dit een subargument of een onderbouwing). 

Dit schema wordt vaak verwerkt in een alinea of een zin. 

Argumentatiestructuren

Nevenschikkende onafhankelijke argumentatie (ieder argument is op zich een zelfstandig argument voor het standpunt)

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Argumentatiestructuren

Nevenschikkende afhankelijke argumentatie (de argument hebben elkaar nodig om het standpunt te ondersteunen).

Heel Nederland heeft last van het slechte weer.

In Noord-Nederland hadden ze te maken met veel schade door de harde wind.

Terwijl Zuid-Nederland met name te maken had met wateroverlast.

Argumentatiestructuren

Combinatie van argumentaties 

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Het is duur.

Het is slecht voor je lever.

Met drank op moet je een taxi nemen.

Een taxi kost meer dan zelf rijden.

Argumentatiestructuren

Stelling: Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

Schrijf de argumentatiestructuur op:

• Het regende drie dagen onafgebroken. 
• Een flesje water kostte 5 euro.
• Het vliegtuig had vertraging. 
• Het was erg duur. 
• De hoofdact kwam niet opdagen. 

Argumentatiestructuren

Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

Het vliegtuig had vertraging. 

Het was erg duur. 

De hoofdact kwam niet opdagen.

Een flesje water kostte 5 euro. 

Het regende drie dagen onafgebroken.

Argumentatiestructuren

Maak van onderstaande stelling en argumenten een argumentatiestructuur. Noteer ook welke structuur je gebruikt hebt.

Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.

Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

De kans dat je je huiswerk maakt is groter.

Je werkt op school onder toezicht.

Op school kun je je beter concentreren.

Je kunt om hulp vragen bij docenten.

Argumentatiestructuren

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

Op school kun je je beter concentreren.

Je kunt om hulp vragen bij docenten.

De kans dat je je huiswerk maakt, is groter.

Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.

Je werkt op school onder toezicht. 

Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.

www.onlinenederlands.nl

Redeneringen= argumentatieschema's

Redenering (argumentatie) = standpunt + argument(en)

In de volgende video wordt uitleg gegeven over de verschillende redeneringen die er zijn. 
Noteer de vijf redeneringen die in het filmpje aan bod komen. 

Verandering

In het filmpje en in je boek wordt gesproken over redeneringen --> dit moet je veranderen in argumentatieschema's.

Nog een verandering

In het boek en in het filmpje worden vijf argumentatieschema's (redeneringen) besproken. 

Er is nog een zesde soort: 

Argumentatieschema's op basis van autoriteit!

Voorbeeld bij autoriteit

Suiker blijkt veel ongezonder dan onverzadigd vet te zijn (standpunt). Het Voedingscentrum (betrouwbare autoriteit) presenteert dit in zijn nieuwe Schijf van Vijf en biedt alternatieven (argument). 

nog een voorbeeld

Een beschaafde Nederlander laat zijn kinderen inenten (standpunt). Het RIVM (betrouwbare autoriteit) maakt zich ernstige zorgen over het grote aantal kinderen dat niet meer beschermd wordt door zijn ouders (argument).

Het Nederlands verloedert want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Als Jett Rebel volgend jaar optreedt op Lowlands gaan we zeker weer naar het festival. Vorige keer was hij ook top.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Volgens zijn arts heeft hij bloedarmoede. Hij had namelijk allerlei symptomen die er op wijzen: last van vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, oorsuizingen en hoofdpijn.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Het wordt warmer op aarde en dat komt door het broeikaseffect.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Zondag met Lubach

Je bekijkt zo een aflevering van Zondag met Lubach over het legaliseren van xtc-pillen. 
Welke argumenten worden voor deze legalisering gegeven?

Wat voor soort redeneringen zijn het (op basis van voor- en nadelen, overeenkomst, kenmerk of eigenschap, oorzaak-gevolg, etc.)?

Zondag met Lubach

Volgens Kees Kramers, hoogleraar medicatieveiligheid, moet xtc gelegaliseerd worden. Welke twee argumenten noemt hij? Op wat voor argument is zijn argument gebaseerd?

Arjen Lubach gaat in op deze argumentatie en komt zelf ook met een ander argument. Welk argument is dat? Op wat voor argument is zijn argument gebaseerd?

Zondag met Lubach

Volgens Kees Kramers is het legaliseren van xtc een goed idee, omdat we dan pillen krijgen die goed en zuiver zijn en waarvan we weten wat het is. Hierdoor kan er een goede voorlichting worden gegeven. 

Het andere voordeel is dat we de criminaliteit de wind uit de zuilen nemen.

Argumentatie gebaseerd op voordelen (en nadelen)

Zondag met Lubach

Arjen Lubach vindt dat xtc gelegaliseerd moet worden, omdat pillen dan veiliger zullen zijn en dat er daardoor minder ongelukken gebeuren met vervuilde pillen.

Argumentatie op basis van oorzaak-gevolg

Herhaling 

Welke zes verschillende redeneringen zijn er?

aanvaardbaarheid argumentatie

Geloofwaardigheid

De schrijver van een betoog wil zijn publiek overtuigen van zijn mening. Hij moet geloofwaardig over komen als hij dit doel wil bereiken. 

Geloofwaardigheid

Schrijf in je schrift:

• gebeurtenis 1: Ik heb wel eens ...
• gebeurtenis 2:  Daarnaast heb ik ook ...

Let op! Eén gebeurtenis is waar, de andere verzonnen. Geef over beide gebeurtenissen evenveel info en details: zo kom je geloofwaardig over.