Les 4: Ziekten van het oor

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

Aandoeningen aan het oor

Na deze les...

1 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomende ooraandoeningen

In het oor worden drie onderdelen onderscheiden:

• het buitenoor
  
  
  
• het middenoor
  
  
  
• het binnenoor

Buitenoor:

- Oorschelp

- Gehoorgang  -> oorsmeerklieren -> trommelvlies 

Middenoor: 

- Gehoorbeentjes (3 stuks) -> doorgeven van  trillingen van het trommelvlies naar het slakkenhuis

- Buis van Eustachius  -> verbinding neus-keel holte (luchtdruk)  

Binnenoor: 

- Slakkenhuis (cochlea)  -> bevat zintuigencellen -> gehoorzenuw  -> hersenen. 

- Evenwichtsorgaan 

Evenwichtsorgaan 

Het systeem bevat drie halfcirkelvormige kanalen met daarin zintuigcellen.

Deze cellen registreren veranderingen in de positie van het hoofd en zenden elektrische signalen via de evenwichtszenuw naar de kleine hersenen.

evenwicht

• elke halve cirkel zorgt voor balans bij beweging (knikken, schudden en draaien)
• de evenwichtszenuw brengt de impuls naar het brein

www.anatomie-online.nl

Oorklachten bij kinderen

- OMA  = Otitis media acuta

(acute middenoorontsteking)

- OME = Otitis media met effusie 

- Loopoor

Oorklachten bij volwassenen

- Cerumen -->oorsmeer(prop)

- Verkoudheid (ingetrokken  trommelvlies)

- Otitis externa

- Tinitus

- Menière

Bij kinderen wordt oorpijn vaak veroorzaakt door een OMA

Bij volwassenen zijn er (vaak) andere oorzaken 

Ken en herken deze ziektebeelden - welke symptomen horen er bij? Welke adviezen geef ik en/of welke urgentie zet ik in en waarom?

Evenwichtstoornis

Oorzaken:

• Bacteriële of virale infectie evenwichtsorgaan
• BPPD (Benigne paroxysmale positieduizeligheid)
• Ziekte van Menière
  
• Bijwerking medicatie of andere aandoening
  

BPPD Je wordt duizelig als je je hoofd opeens beweegt.

Dit duurt een paar seconden tot minuten. Meestal over na 4 weken

Bij de ziekte van Ménière heb je opeens heftige aanvallen van duizeligheid.

Je hoort dan ook minder goed en kan last hebben van oorsuizen.

Een aanval duurt tussen de 20 minuten en enkele uren.

Bij een aanval kun je het beste gaan liggen. 

Klachten evenwichtstoornis

Duizeligheid

Misselijkheid

Braken

Oorsuizen

Doofheid

Vallen

Aandoeningen aan het oor
ziekte van Ménière

De oorzaak van deze ziekte is niet bekend, maar studies wijzen uit naar het volgende...

• teveel vloeistof in het slakkenhuis
• een slechte verplaatsing van de vloeistof in het slakkenhuis

Aandoeningen aan het oor
ziekte van Ménière

A een zakje (verbonden met het hersenvlies) maakt teveel vocht (endolymfe) aan voor het slakkenhuis

B dat zet het evenwichtsorgaan onder druk (draaiduizeligheid)

Aandoeningen aan het oor
ziekte van Ménière

C het membraan van het slakkenhuis kan scheuren (oorsuizen, tinnitus)

D het signaal komt vervormd (slechthorend) het brein binnen

Video Ménière

Aandoeningen aan het oor
ziekte van Ménière

Klachten van Ménière zijn...

• plotseling draaiduizelig
• misselijk, braken
• pieptoon, oorsuizen
• er is nog geen goede behandeling.
  

Tinnitus of oorsuizingen

Aandoeningen aan het oor
slechthorendheid

Minder goed horen kan liggen aan...

• een storing in de geleiding (conductie) van lucht in het oor (groen en oranje)
• een storing in de waarneming (perceptie) van geluid (blauw)

Aandoeningen aan het oor
slechthorendheid

Behandeling...

• bij een geleidingsprobleem: hoorapparaat, operatie aan trommelvlies, gehoorbeentjes of cochleair implantaat
• bij een waarnemingsprobleem zijn er weinig mogelijkheden...

Aandoeningen aan het oor
slechthorendheid

Het audiogram laat zien wat men hoort bij verschillende frequenties. 

De lijn in een audiogram loopt zelden recht. Bij slechthorendheid zie je vaak dat de lijn naar beneden duikt bij de hoge tonen.

Doofheid oorzaken

• Misvormingen binnenoor
  
• Rode hond tijdens zwangerschap
  
• Erfelijkheid
  
• Ziekte (hersenvliesontsteking, tumoren)
  
• Ongeval
  
• Bijwerking
  
• Ouderdom
  
• Gehoorbeschadiging door te harde geluiden(lawaaidoofheid)
  
• Tympanosclerose (verbindweefseling van het trommelvlies)
  

Behandeling

• Gehoorapparaten
  
• Implantaat
• Hulpmiddelen + revalidatie
  
•  Met internet ondertiteling
  
•  Teksttelefoon
  
•  Spraakaflezen
  
•  Gebarentaal
  

Wat zou jij kiezen

liever doof zijn

liever blind zijn

Aandoeningen aan het oor
gehoorgangontsteking

De gehoorgang is ontstoken (otitis externa), dat komt door...

• een prop oorsmeer
• eczeem in het oor
• wondjes na schoonmaken
• veroorzakers zijn bacteriën of schimmels.
  

Aandoeningen aan het oor
gehoorgangontsteking

Klachten zijn...

• oorpijn, jeuk
• pus uit het oor
• minder goed horen

Behandeling...

• medicijnen (antibiotica)

Aandoeningen aan het oor
middenoorontsteking

Bij deze vorm (otitis media) is het middenoor ontstoken door...

• een virus of bacterie in de buis van Eustachius
• vooral kinderen zijn gevoelig
  

buis van Eustachius

E

Aandoeningen aan het oor
middenoorontsteking

Klachten zijn...

• hevige oorpijn
• koorts
• minder horen

Aandoeningen aan het oor
middenoorontsteking

Als het ontstekingsvocht blijft toenemen kan het trommelvlies scheuren (perforatie).

Hierdoor neemt de druk (en pijn) af en stroomt de vloeistof naar buiten (loopoor)

Aandoeningen aan het oor
middenoorontsteking

Behandeling...

• medicijnen
• plaatsen van een buisje (risico op littekens en slechter horen)