KA 30: de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwette

Bespreek samen (1 min); waar gaat deze les over?
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Bespreek samen (1 min); waar gaat deze les over?

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Noem een van de oorzaken van de Verlichting.

Slide 3 - Poll

Renaissance
Wetenschappelijke revolutie
Verlichting
Kennis niet alleen via de katholieke kerk
Kennis door observatie
Kennis over de mens
Kennis over de werking van de natuur
Kennis over de samenleving
Kennis door ratio

Slide 4 - Sleepvraag

KA 30:  De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Slide 5 - Tekstslide

Kenmerken
Tijdvak: Tijd van Pruiken en Revoluties
Jaartallen: ca. 1700-1800 
Periode: Vroegmoderne tijd
Samenleving: Landbouwstedelijke samenleving
Invalshoek: politiek
Kernwoorden: democratische revolutie, grondwet, staatsburger, grondrechten

Slide 6 - Tekstslide

De bedreigde zwaan: de bedreigde raadpensionaris?

Slide 7 - Tekstslide

Toelichting
Jan Asselijn schildert in circa 1650 De Bedreigde Zwaan. Op het schilderij is te zien hoe de zwaan haar eieren beschermt tegen de hond. In de achttiende eeuw krijgt het schilderij een andere betekenis als een patriot teksten toevoegt. Boven de hond staat ‘de viand van de staat’, op de eieren staat ‘Holland’ en onder de zwaan staat ‘raadpensionaris’. Met raadpensionaris wordt Johan de Witt bedoeld.

Johan de Witt is tussen 1653 en 1672 raadpensionaris en is staatsgezind. Hij staat lijnrecht tegenover de stadhouder Willem III van Oranje-Nassau. Willem III geeft De Witt de schuld van alle problemen in Holland, waardoor de prinsgezinde burgers in opstand komen en De Witt vermoorden. In de achttiende eeuw is Johan de Witt voor de patriotten juist een voorbeeld van een goede machthebber, omdat zij zich herkennen in de politieke opvattingen van De Witt.

Slide 8 - Tekstslide

Leerdoelen
  • De leerling kan de begrippen democratische revolutie,  grondwet, staatsburger en grondrechten uitleggen.
  • De leerling kan drie voorbeelden van democratische revoluties benoemen.
  • De leerling kan beschrijven hoe de democratische revoluties onder invloed stonden van de Verlichting (Rousseau, Locke, Montesquieu).
  • De leerling kan de oorzaken en gevolgen van de Amerikaanse Revolutie, de Bataafse Opstand en de Franse Revolutie benoemen.
  • De leerling kan benoemen na welke gebeurtenis er een einde kwam aan de periode van de politieke veranderingen in Europa.

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Test jezelf

Slide 17 - Tekstslide

Democratische revoluties
Leg uit wat het kenmerkend aspect betekent :
Bijvoorbeeld:
Persoon: Op 26 september 1781 publiceert de Zwolse patriot Joan Derk van der Capellen tot den Pol het pamflet ‘Aan het volk van Nederland’, waarin hij oproept tot een revolutie. 
Begrip: Verandering in het bestuur van een land, waardoor het volk meer macht krijgt ten koste van de macht van de koning. Deze verandering wordt vastgelegd in een grondwet.
Gebeurtenis: Op 14 juli 1789 bestormde het hongerige volk van Parijs de staatsgevangenis, de Bastille. Deze datum wordt sindsdien als het symbolische beginpunt van de Franse revolutie beschouwd. 

Slide 18 - Tekstslide

Democratische revoluties
Leg uit wat het kenmerkend aspect betekent :
Maar nu in andere woorden dan het voorbeeld:
Persoon:
Begrip:
Gebeurtenis: 

Slide 19 - Tekstslide

De grondwet uit 1787 regelde de scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
2p Leg uit waarom die maatregel de rechtsstaat in de Verenigde Staten bevorderde.

Slide 20 - Open vraag

Daendels roept op tot een democratische revolutie.
Toon dit aan, waarbij je je antwoord ondersteunt met
een verwijzing naar de bron.

Slide 21 - Open vraag

Tijdens de Franse democratische revolutie worden de voorrechten van de rooms-katholieke kerk in Frankrijk afgeschaft. Leg uit dat deze maatregel past bij de idealen van de Verlichting.

Slide 22 - Open vraag

Op 14 juli 1789 bestormde de Parijse bevolking de Bastille, een beruchte gevangenis. Hiermee begon de
democratische revolutie in Frankrijk. In augustus 1789 nam de Nationale Vergadering het besluit om als eerste de wetten te hervormen die te maken hadden met de feodale privileges: het feodale stelsel werd afgeschaft.
Geef aan:
- welk Verlichtingsideaal de revolutionairen met dit besluit nastreefden en
- welk doel zij hiermee wilden bereiken.

Slide 23 - Open vraag

Verdieping
Patriotten en prinsgezinden (Het Verhaal van Nederland in de klas). 
Eind achttiende eeuw wordt ons land verscheurd door een burgeroorlog. De laatste stadhouder, Prins Willem de Vijfde, vlucht het land uit, en burgers grijpen hun kans om de democratie in te voeren: de patriotten. Wordt ons land een monarchie of een democratische republiek?

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video