8.1 Waarom werken we? + H2 Waarom werken we?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Maatschappijleer DT 3

Wat staat er nog op het programma deze deeltaak?

• Nieuwstoets (deze les) 
• PO Werk => combinatie van de theorie + jouw werkervaring/werkwensen + LOB 

Kijk zelf het journaal. Het RTL weekoverzicht vind je online. Dit wordt uitgezonden op zondag om 19.30 uur. Het weekoverzicht start na ca 10 minuten

https://www.rtlnieuws.nl/uitzendingen/rtlnieuws

Leerdoelen H1 

• De piramide van Maslow uitleggen en voorbeelden bedenken bij de verschillende lagen van de piramide
• Definitie geven bij het begrip werk
• Uitleggen waar belastingen en premies voor zijn.
• Uitleggen wat een verzorgingsstaat is. 

Heb jij een baan(tje) naast school?

1. Ja
2. Nee

H1 Waarom werken we? 

Werk =>  Iets doen waar anderen behoefte aan hebben

Er zijn verschillende redenen waarom mensen werken. Volgens de Amerikaanse psycholoog Maslow heeft ieder mens vijf basisbehoeften:

1. Eerste levensbehoeften.
2. Behoefte aan zekerheid.
3. Behoefte om erbij te horen.
4. Behoefte aan waardering.
5. Behoefte om ergens goed in te worden

Piramide van Maslow

1. Eerste levensbehoeften

Met het loon dat je verdient, kun je dingen betalen waar je niet zonder kunt. Denk aan:

• Eten en drinken.
  
• Kleding.
  
• Een woning.
  
• Een lekker bed...

2. Behoefte aan zekerheid

Mensen willen graag de zekerheid in het leven hebben dat ze voor langere tijd voldoende inkomsten houden om te wonen, te leven of bijvoorbeeld om op vakantie te gaan.

Met een vaste baan raak je bijvoorbeeld minder snel je baan kwijt en kun je gemakkelijk een hypotheek afsluiten.

 

3. Behoefte om erbij te horen

Voor veel mensen is het contact met andere mensen op de werkvloer erg belangrijk. Zo kun je met collega’s vaak over allerlei onderwerpen spreken en ervaren mensen werken vaak als een fijne tijdsbesteding.

4. Behoefte aan waardering

Mensen vinden het belangrijk dat het werk dat ze doen gewaardeerd wordt door anderen. Ook kan het beroep dat je hebt je aanzien of status geven. Dit motiveert en maakt dat mensen plezier in hun werk hebben. 

Werk kan je helpen om ergens steeds beter in te worden. Om jezelf te ontwikkelen. Wanneer je in je werk steeds nieuwe doelen bereikt, kan je je trots voelen.

Over het algemeen vinden mensen het fijn om beter te worden in wat ze doen...

5. Behoefte om ergens goed in te worden

Werken voor jezelf én voor anderen

Werk helpt je dus om in je basisbehoeften te voorzien, maar is ook belangrijk voor de samenleving. 

Iedereen in Nederland betaalt:

• Belasting: Hier worden dingen van betaald waar we allemaal belang bij hebben.
  
• Premies. Hiervan kan een uitkering worden betaald wanneer je bijvoorbeeld werkloos of ziek wordt.

Nederland is een verzorgingsstaat: een land waar de overheid de burgers helpt als dat nodig is. 

De piramide van Maslow gaat over:

1. Geluk
2. Behoeften
3. Egypte
4. Hobby's

Wat is de eerste behoefte volgens Maslow?

1. Behoefte aan zekerheid
2. Fysieke- of eerste levensbehoeften
3. Behoefte aan waardering
4. Sociale behoeften

Wat is de vijfde en hoogste behoefte volgens Maslow?

1. Behoefte aan zekerheid
2. Fysieke- of eerste levensbehoeften
3. Behoefte aan waardering
4. Zelfontwikkeling

H2   Een baan die bij je past

Een groot deel van je leven besteed je aan je werk. Daarmee maakt je beroep ook een deel uit van jouw identiteit.
Welke vragen kan je jezelf stellen bij het zoeken naar een baan:  

• Wat voor werk is het precies?
  
• Is het werk veilig en gezond?
  
• Hoeveel verantwoordelijkheid krijg je?
  
• Hoeveel verdien je ermee?
  
• Hoe lang moet ik hiervoor leren, kan ik dat, wil ik dat etc? 

Wat voor soort werk wil je gaan doen? 

Verschillende banen hebben uiteenlopende eigenschappen. Het is belangrijk dat die eigenschappen ook goed bij jou passen. Denk maar eens na over de volgende vragen:

• Werk je liever met anderen of alleen?
  
• Heeft het werk veel verschillende taken?
  
• Heb je bijvoorbeeld voldoende (computer)vaardigheden?
  
• Wil je mensen helpen? Met mensen werken?
• Wil je binnen of buiten werken? 
• Wil je eigen baas worden? 

Werk je veilig en gezond? 

Het is belangrijk om op een gezonde en veilige plek te werken. We hebben daarom in Nederland de Arbowet waar werkgevers zich aan moeten houden.

Arbowet => 

Er zijn natuurlijk ook mensen die bewust kiezen voor een baan die meer risico's meeneemt. Uhm, een stuntman bijvoorbeeld...

• Voor jongeren gelden andere regels dan voor mensen van 18+, kortere werkdagen, minder zwaar werk doen.

(= Arbeidsomstandighedenwet) Hierin staat hoe werkgevers moeten zorgen voor gezonde en veilige werkplekken.

De werkgever is verplicht zaken te regelen voor werknemer.

Een werknemer heeft minder verantwoordelijkheden, vaak ook wat minder geld, maar kan ook makkelijker stoppen (of lekker op vakantie...).

Als je een eigen bedrijf hebt, ben je je eigen werkgever.

Verantwoordelijkheid

Als je eigen baas bent, heb je de verantwoordelijkheid over je eigen bedrijf.

Maar ook als werknemer kun je verantwoordelijkheden krijgen, bijvoorbeeld over andere werknemers of over speciale taken.

Verantwoordelijkheid

Hoeveel verdien je? 

Hoeveel je verdient is onder andere afhankelijk van:

• Het werk dat je doet
  
• Je opleiding.
  
• Je kennis en ervaring.
  
• Je leeftijd.
  

Werknemers vanaf 15 jaar hebben wel recht op een minimaal salaris: het minimumjeugdloon. 

Is snel rijk worden belangrijk voor jou?

1. Ja
2. Nee

0

Arbowet is:

1. Wet dat werkomgeving veilig moet zijn
2. Regel dat overheid werk moet regelen
3. Wet dat iedereen werk met armen moet doen
4. Wet dat je sollicitatieplicht hebt

Je hebt sollicitatieplicht als je een uitkering krijgt

1. Waar
2. Niet waar
3. soms

Overheid moet zorgen dat er in Nederland voldoende werk is zodat mensen in hun behoeften kunnen voorzien.

1. Waar
2. Niet waar

Aan de slag

Maak de invulsamenvatting  van 8.1 en 8.2 op blz 163

Oefen H1 en H2 van het het WERK  in de oefentoetsapp

Start met opdracht 1 en 2 uit de PO

De PO lever je uiterlijk 31 januari in!