H2.2 alkanen en cycloalkanen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Alkanen en cycloalkanen 

Wat gaan we doen vandaag? 

- Alkanen en cycloalkanen tekenen en naamgeven

Lijkt eigenlijk op het tekenen van moleculaire stoffen 

Aan het einde van de les kun je

- Alkanen en vertakkingen een naam geven

- Vanuit een systematische naam het molecuul tekenen 

- 

Hoeveel elektronen heeft Zink?

1. 65
2. 30
3. 35

Hoeveel neutronen heeft 13-C?

1. 6
2. 13
3. 7
4. 12

Welke lading zou het Calcium ion hebben?

1. 1+
2. 2+
3. 1-
4. 2-

Welke stof heeft het hoogste kookpunt: C2H6 of C8H18

1. C2H6
2. C8H18

Welke binding is er aanwezig bij de stof Mg?

1. atoombinding
2. vanderwaals binding
3. ionbinding
4. metaalbinding

Wat is de goede verhoudingsformule van Cesiumjodide?

1. CsI
2. Cs2I
3. CsI2

geleid vloeibaar hexaan (C6H14) stroom?

1. ja
2. nee

Hoeveel elektronen heeft een chloride ion?

1. 17
2. 16
3. 18
4. 35

Alkanen

- Ketens van koolstof waar waterstoffen aan verbonden zijn

- Vanuit de covalentie regel 

C 4 binding

H 1 binding 

Algemene formule: C_nH_(2n+2)

Regel: alkanen zonder dubbele binding (=)

Aantal C's tellen

Geen dubbele binding 

+ aan

1. methaan
2. ethaan
3. propaan
4. butaan

1. methaan
2. ethaan
3. propaan
4. butaan

1. propaan
2. pentaan
3. heptaan
4. octaan

Homologe reeks --> elke keer CH₂ erbij

Vertakte alkanen

- Gaan 'splitsen' 

- Koolstofgroepen worden (ergens (in het midden)

 aan de keten) aan de keten geplakt

Isomeren = 1 molecuulformule, verschillende structuurformule

Door het vertakken kan 1 molecuulformule meerdere structuurformules hebben = isomeren

Bv: C₄H₁₀

Cycloalkanen 

- Als de koolstof keten niet 'recht' is maar aaneengesloten wordt

- Cyclo zet je dan vóór de stamnaam 

Systematische naamgeving met vertakking

Stap 1: Zoek de langste keten van aaneengesloten C atomen

Systematische naamgeving

Stap 1: Zoek de langste keten van aaneengesloten C atomen

Systematische naamgeving

Stap 1: Zoek de langste keten van aaneengesloten C atomen

Systematische naamgeving

Stap 2: Geef het molecuul de stam naam volgens het aantal C atomen in de langste keten

5 C = pent

geen dubbele binding

pentaan

Systematische naamgeving

Stap 3: kijk naar welke zijgroepen er aanwezig zijn en tel het aantal C's 

Systematische naamgeving

Stap 3: kijk naar welke zijgroepen er aanwezig zijn en tel het aantal C's 

Systematische naamgeving

Stap 4: Geef voor de zijgroepen het juiste voorvoegsel + uitgang -yl

(methyl) 

Plak vóór de stam

Dus: methylpentaan

Systematische naamgeving

Stap 5: Kijk hoe vaak een bepaalde zijgroep voorkomt 

(mono gebruiken we eigenlijk niet)

Systematische naamgeving

Stap 5: Kijk hoe vaak een bepaalde zijgroep voorkomt 

(mono gebruiken we eigenlijk niet)

Dus: dimethyl

Vóór de stam:

dimethylpentaan 

Probleem! Als ik aan jullie vraag teken dimethylpentaan. Komen er verschillende structuurformules

Systematische naamgeving

Stap 6: nummer de C atomen in de langste keten zo dat de zijgroepen een zo laag mogelijk getal

krijgen

 

Systematische naamgeving

Stap 7: zet de getallen op volgorde vóór de zijgroep/telwoord

- getallen scheid je met een ,

- Getallen en letters scheid je met -

Dus: 2,3-dimethylpentaan

 

2,3-dimethylpentaan

Je bent klaar :)

Even oefenen: Teken de structuurformule van

1. Ethaan

2. Cyclopropaan

3. dimethylpropaan 

4. 3-ethylhexaan

5. 1-methylcyclobutaan

Geef de systematische naamgeving van