Thema 10 Regeling Basisstof 6 Het hormoonstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Thema 10 Regeling Basisstof 6 Het hormoonstelsel

Je kunt de bouw en functie van het hormoonstelsel beschrijven en je kunt in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen.

Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de hypofyse en uit de schildklier.

Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de eilandjes van Langerhans en uit de bijnieren.

Soorten van klieren

Exocriene klieren hebben afvoerbuizen: zweetklieren, maagsapklieren, speekselklieren.

Endocriene klieren hebben géén afvoerbuizen: hormoonklieren geven het hormoon af aan het bloed.

Hormonen zijn stoffen die de werking van bepaalde organen regelen. 

Sleutel-slot-principe (alleen de cellen met de juiste receptoren reageren op een hormoon)

Het hormoonstelsel

Hormoonklieren regelen vooral langzame, langdurige processen. Ze hebben bijvoorbeeld invloed op onze groei en ontwikkeling, op onze stofwisseling en op de voortplanting. 

Alle hormoonklieren samen vormen het hormoonstelsel 

Hypofyse

Onderaan de hersenen tussen twee hersenhelften in.

De hypofyse produceert verschillende hormonen. Bijvoorbeeld: groeihormoon Een hormoon dat de groei van de botten van het skelet regelt.

Te veel groeihormoon zorgt voor reuzengroei. Te weinig groeihormoon zorgt voor dwerggroei.

Het groeihormoon regelt de groei van de botten van het skelet. Hoeveel je van dit groeihormoon maakt, bepaalt hoe lang je kunt worden. In de puberteit zorgt een grotere productie van groeihormoon voor een groeispurt.

Schildklier

De schildklier ligt in de hals, vóór het strottenhoofd, tegen de luchtpijp aan. 

De hypofyse gebruikt het hormoon TSH om de schildklieren aan te sturen. De schildklieren maken schildklierhormoon: groei en ontwikkeling, stofwisseling en verbranding

Te veel: rusteloosheid, vermagering

Te weinig: snel koud en vermoeidheid

Eilandjes van Langerhans

De eilandjes van Langerhans zijn groepjes cellen die in de alvleesklier.

Alvleesklier is een verteringsklier en produceert: alvleessap (verteringssap).

De Eilandjes van Langerhans produceren de hormonen: insuline en glucogon

 

Deze hormonen houden het glucosegehalte van het bloed min of meer constant.

Bekijk het plaatje eens met aandacht. Wat klopt er niet aan op basis van de informatie die in het filmpje benoemd werd.

00:49

Wanneer er te veel suiker in het bloed zit, dan geeft de alvleesklier glucagon af.

1. Juist
2. Onjuist

04:21

In welke vorm wordt een te veel aan suiker opgeslagen in de spiercellen?

1. In de vorm van vet
2. In de vorm van glucagon
3. In de vorm van glycogeen

Vaak worden de begrippen glycagon (hormoon) verwisseld met de vorm waarop glucose opgeslagen wordt in de spiercellen (glycogeen)

04:55

Een te veel aan glucose wordt als vet in vetcellen en als glycogeen in spiercellen. In welk orgaan wordt ook glucose opgeslagen?

05:58

Glycogeen verhoogd de bloedsuikerspiegel.

1. Juist
2. Onjuist

Glucagon en glycogeen wordt vaak met elkaar verwisseld. Echt nadruk hierop leggen met de les.

Diabetes

Bij mensen met diabetes (suikerziekte) produceren de eilandjes van Langerhans te weinig insuline en/ of reageert het lichaam niet goed meer op insuline. 

Een te hoog glucosegehalte in het bloed kan zorgen voor allerlei klachten, van vermoeidheid tot in coma raken.

Bijnieren

Produceren het hormoon adrenaline. 

Vecht-vlucht-reactie

Adrenaline versnelt de stofwisseling. 

Ook gaat het hart sneller slaan en versnelt de ademhaling.

Adrenaline is het enige hormoon met een snelle, kortdurende werking. 

Onder invloed van adrenaline gaat ook
het hart sneller kloppen en versnelt de
ademhaling. Waarom?

Wat vind je van LessonUp?

😒🙁😐🙂😃