Israël en Palestina

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Israël en Palestina

Oorlog in Israël

Waarom is er oorlog?

Waarom is er zoveel verdeeldheid over dit land?

nos.nl

Gazastrook 

In het kort (kan eigenlijk niet kort)

• Stuk geschiedenis, anders begrijpen we het nooit..
• Vanaf 66 na Christus vluchten Joden uit gebied rond Jeruzalem voor de Romeinen. 
  

-> Joodse Diaspora: verspreiding van Joodse mensen over de wereld.

• 7e eeuw: Jeruzalem in handen moslims (heilige stad, Mohammed komt aan op Tempelberg). -> Kruistochten vanuit Christelijk Europa naar heilige stad Jeruzalem.
  
• Na 1500 is het gebied rond Jeruzalem van de Ottomanen. 
• Joods nationalisme en het streven naar dit heilige land ("Zion") heet Zionisme. 
• Twee groepen mensen, Joden en moslims, komen samen in Palestina en willen daar blijven in hun eigen staat.. Ging tot de Wereldoorlogen redelijk samen. 
  

Maar dan..

• WO I, 1917: Balfour-declaratie (Britten beloven Joden 'nationaal huis')
• Veel zionisten trekken na de oorlog naar Palestina en zij kunnen land kopen (waar Arabieren woonden die gedwongen worden te vertrekken). Spanningen en rellen. Britten schrikken, beperken Joodse emigratie naar Palestina. Joodse mensen boos.
  
• En dan komt Hitler. Fel antisemitisch, in de jaren 30 hierdoor opnieuw trek naar Palestina. Arabieren: met geweld tegen komst van zoveel immigranten in. 
• De Tweede Wereldoorlog breekt uit. De grenzen van Palestina gaan dicht.
• Met grote gevolgen voor Joden.

De komst van de staat Israël

• Na de Tweede Wereldoorlog: Britten wilden niet meer het gebied besturen. En dan?
  
• 1947: Verenigde Naties moet helpen. Na de holocaust moeten Joden wel een eigen veilig land, vinden veel mensen. 
  
• Jeruzalem: bestuurd door de VN. Joden akkoord, Palestijnen niet (in hun ogen werd hun land afgepakt terwijl er dubbel zoveel Arabieren woonden).
  
• 1948: David Ben Goerion roept onafhankelijke staat Israël uit. Palestijnen accepteren het niet.
  

Met hulp van andere Arabische landen aanval op Israël. Israël: hulp van VS en Europese landen. Israël wint en pakt nog meer van Palestina in. Palestina wordt onder Arabische landen verdeeld. Gaza wordt bijvoorbeeld van Egypte, Westelijke Jordaanoever van Jordanië.

Nakba

• Ongeveer 1949: Catastrofe voor Palestijnen. Verlies van hun grondgebied.
  
• Meeste Palestijnen (700.000) werden vluchteling in de Gazastrook of Westelijke Jordaanoever. 
  
• Israël werd een democratisch land, erkend door het Westen en de Sovjet Unie. Jeruzalem werd hoofdstad.
  
• 1967: 6-daagse oorlog. Nieuwe poging van buurlanden om Israël aan te vallen. Mislukt hopeloos. Nu pakt Israël delen van Egypte en Jordanië af. O.a. Westelijke Jordaanoever en Gaza.
• Opkomst van protest- en terreurbewegingen onder Palestijnen: vanaf jaren '60
• De nieuw bezette gebieden gingen steeds meer Israeli's wonen. Palestijnen in verdringing..

Tijdelijke kalmte?

• 1973: Opnieuw oorlog, uit wraak na verlies 1967. Tijdens Yom Kippoer, Joodse feestdag. Grote verassing voor Israël, maar toch weet Israël te winnen met hulp uit het Westen.
  
• Arabische landen geven niet zo maar op: oefenen druk uit via Olieboycot. 
• VS bemiddelen in Israël en Arabische landen. 
• Camp David akkoorden: Egypte erkent Israël ook, in ruil voor grondgebied. 
  
• Intifada: protesten, stakingen, aanslagen tegen Israël in Gaza en Westelijke Jordaanoever. Israël reageert zo hard dat ze kritiek krijgt uit de hele wereld. 
  

1993: Oslo-akkoorden: Palestijnen krijgen zelfbestuur in Gazastrook en Westelijke Jordaanoever. Palestijnen erkennen staat Israël.

Probleem opgelost?

Nee.

• Palestijnse gebieden afgesloten van Israël, strenge controles, armoede, problemen. 
  
• Harde behandeling Palestijnen en aanslagen in Israël blijven doorgaan. 
  
• Israël en aantal Westerse landen erkennen Palestina niet als land. 
  
• Armoede blijft omdat Palestina door isolatie weinig toegang heeft tot verschillende markten. 
  
• Militante beweging Hamas komt op in Gaza-strook, pakt macht. En valt aan..
• Zaterdag 7 oktober 2023 (50 jaar na Oktoberoorlog). Nieuwe verrassingsaanval Hamas op Israël.