Woordraadstrategieën H.5 woorddelen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1HV1

Nederlands

Inhoud

• Uitleg woordraadstrategieën H. 5
• Opdrachten maken. H.5

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• Ik ken de vijf woordraadstrategieën.
  
  

• Ik kan uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• Ik kan voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten 

• Ik kan bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Wat zijn woordraadstrategieën?

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

1. synoniem 
2. omschrijving 
3. voorbeeld 
4. tegenstelling
5. bekend woorddeel

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• Exact - Precies
• vreemde snuiter - rare snijboon - zonderling

Vaak vind je als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Wat is een synoniem voor beduidend?

1. Onbeduidend
2. Belangrijk
3. Aanduiden
4. Onbelangrijk

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving (definitie) van het woord.

• Mijn oma is geholpen aan staar, een aandoening waarbij de lens is vertroebeld.
• Misofonie, mensen die zich ergeren aan bepaalde, op zich onschuldige, geluiden, zoals luid ademen en harde muziek uit oordopjes.

Wat het verschil tussen een synoniem en een omschrijving?

Woordraadstrategie: een voorbeeld zoeken

Soms staan er in een tekst voorbeelden om onbekende woorden uit te leggen. Je weet dan meteen wat de schrijver bedoelt.

• Bij een voorbeeld vind je vaak de volgende woorden: bijvoorbeeld, zo is er..., zoals, denk maar aan..., neem
• Ook een dubbele punt kan aangeven dat er voorbeelden volgen: 'zij houden van balsporten: voetbal, volleybal, korfbal.'
  

'Ik heb drie biljetten van 50 euro.'
Wat denk je dat het woord 'biljet' betekent?

1. bon
2. briefje
3. munt

Woordraadstrategie tegenstelling vinden:

• Tegenstellingen zijn woorden die elkaars tegenovergestelde zijn.

• Als je een onbekend woord tegenkomt, kun je soms de betekenis begrijpen doordat er in de tekst een tegenstelling staat.

• Zoek je een tegenstelling? Let dan op de volgende woorden: maar, echter, toch, daarentegen.

Bijvoorbeeld:
Goedkoop - duur
begrijpelijk - onbegrijpelijk

Woordraadstrategie bekend woorddeel:

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord begrijpen doordat je al een deel van het woord kent. Zulke woorden noemen je samenstellingen. 

Bijvoorbeeld:

• Lolbroek
• Kletskous
• Internetverslaafde

Voorbeeld

'parkeergarage'

 

Het woord is een samenstelling van 'parkeer' en 'garage'

parkeergarage is dus een garage om in te parkeren...

Wat denk je dat het woord 'fotografiecursus' betekent?

Welke informatie vind je
in een woordenboek?

Woordenboek

• Woorden staan op alfabetische volgorde.
•  Betekenis/uitleg van een woord (lemma)
• Extra informatie over het woord (woordsoort, lidwoord, het meervoud en de uitspraak). 
• Afleidingen (woordjes) van woorden en vervoegingen  van werkwoorden (gelopen) staan niet in het woordenboek. Zoek het oorspronkelijke woord/trefwoord.
  
• Digitaal (computer) of analoog (papier).

Huiswerk

Maken woordenschat H. 5

Opdracht 1 samen

Opdracht 2 samen

Opdracht 3, 4, 5 en 6 zelfstandig.

Succes!

Vragen?