Observaties en Risicosignalering

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Observatiegegevens

* Ademhaling

* Pupilcontrole

* Pols

* Temperatuur

* Glasgow Coma Scale

Observatiegegevens

Ademhaling; normaal: borst of buik 12-15x per minuut

Afwijkend: 

* Cheyne stokes

* Hyperventilatie

* Gasping

* Wheezing

* Reutelen/ snurken

* Dyspnoe/ Apnoe

cheyne-stokesademhaling

agonale ademhaling (gasping)

hyperventilatie (te veel ademhalen)

wheezing (piepende ademhaling)

reutelende ademhaling

apneu (ademhalingsstilstand)

dyspneu (moeilijk ademhalen)

snurken

respiratoire stridor

kussmaul-ademhaling

Observatiegegevens

Pupilcontrole:

* Vorm en grootte van pupil (verwijding of vernauwing kan door medicatie komen)

* Pupilverschil (kan door druk op de hersenen komen)

* Reactie op licht (pupillen moeten kleiner worden)

* Oogstand (dwangstand, onwillekeurig heen en weer bewegen, of juist stil staan)

Observatiegegevens

Pols

Kracht en regelmaat waarmee het hart bloed rondpompt in het lichaam. Wordt aangeduid als BPM of /minuut

15 seconden meten

Observatiegegevens

Glasgow Coma Scale;

E: Eye; reactie ogen; spontaan, op aanspreken, op pijn

M: Motoriek, meestal worden armen getest; bevel opvolgen, pijn lokaliseren, afweren, buigreactie, strekreactie

V: Verbaal; reactie op taal; normaal, verward, onaangepast of onverstaanbaar.

Score; <8 duid op coma

Observatievaardigheden

* Doelgericht

* Planmatig

* Objectief

Observatievaardigheden

* Doelgericht

Je hebt er een bepaald plan mee. 

Algemeen; hoe gaat het met de cliënt

Of specifiek; heeft iemand smetplekken? Of hoe reageert hij op zijn medicijnen?

Observatievaardigheden

* Planmatig

* Welke verschijnselen, symptomen of risico’s moet ik observeren?

* Wanneer kan ik dat het beste doen?

* Op welke manier doe ik dat?

* Wie betrek ik er allemaal bij?

Observatievaardigheden

Objectief; hoe maak je je observatie zo objectie mogelijk?

* Observeer met meer zorgverleners.

* Vraag bij de cliënt na of je observatie klopt.

* Vraag bij anderen na of je observatie klopt.

* Vergelijk observaties met uitingen van de cliënt.

* Herhaal het observeren.

Observatiemethoden

* Zonder meetinstrument (met je zintuigen)

* Met meetinstrument (scorelijst, of thermometer)

* Multidisciplinaire observatie

Verstorende factoren

* Je bent onvoldoende alert, actief of gemotiveerd.

* Je hebt niet voldoende kennis en/of ervaring.

* Je bent bevoordeeld of handelt vanuit automatisme.

* Je bent te snel met het trekken van conclusies.

* Je gebruikt verouderde of inadequate hulpmiddelen.

* Je richt je teveel op één aspect waardoor je de cliënt niet in zijn totaliteit waarneemt.

* Je hebt geen goede relatie met je cliënt.

Risicosignalering

• Ik kan benoemen wat risicosignalering is
• Ik kan uitleggen welke meetinstrumenten gebruikt worden

Wat is risicosignalering?

Risicosignalering is het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico’s bij je cliënt door de cliëntsituatie voortdurend te monitoren, door met kennis van zaken de situatie te bekijken en door de juiste vragen te stellen aan de cliënt. 

Wat is risicosignalering?

De cliënt en zijn familie of mantelzorger worden er nauw bij betrokken.

Nadat je risico’s gesignaleerd hebt, onderneem je, in overleg met de cliënt, actie (opvolging).

Op welke gebieden signaleer je risico's

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) toetst op:

* huidletsel, 

* ondervoeding/overgewicht, 

* vallen, 

* problemen medicatiegebruik, 

* depressie

* incontinentie.

Op welke gebieden signaleer je risico's

Een goede risicosignalering beperkt zich echter niet alleen tot de onderwerpen uit het Kwaliteitsdocument. Je cliënt kan immers op allerlei fronten risico’s lopen.

Wanneer doe je aan risicosignalering?

Zorgorganisaties zijn verplicht twee keer per jaar risico’s te signaleren. Risicosignalering is echter een manier van werken en onderdeel van het zorgproces. Je doet dus altijd aan risicosignalering!

Hoe pak je risicosignalering aan?

Signaleren en Verkennen

Plannen en Uitvoeren

Evalueren en Bijstellen

Hoe pak je risicosignalering aan?

Signaleren en Verkennen:

 Eerst verken je het (verhoogde) risico dat je hebt opgemerkt samen met de cliënt en eventueel zijn of haar vertegenwoordiger. Wat kan de oorzaak zijn, wil de cliënt hier iets aan doen, wat vindt de cliënt belangrijk?

Hoe pak je risicosignalering aan?

Plannen en Uitvoeren: 

* Actie om iets aan problemen te doen of deze te voorkomen

* Altijd in overleg met cliënt, eventueel in overleg met arts of andere disciplines

* Kan praktisch zijn (decubitus voorkomen)

* Of juist voorlichting geven of motiveren van cliënt

* Altijd rapporteren in zorgdossier

Je onderneemt actie om iets aan de risico’s te doen en problemen te voorkomen. Volg het protocol wat jullie organisatie voor dit gezondheidsrisico gebruikt. Samen met de cliënt en eventueel andere disciplines bepaal je de doelen en de interventies. Dit kunnen praktische handelingen zijn (denk aan wisselligging bij risico op decubitus), maar ook advies en voorlichting geven, motiveren van je cliënt en stimuleren van zijn zelfredzaamheid. Je afspraken en observaties op die afspraken rapporteer je natuurlijk in het zorgdossier.

Hoe pak je risicosignalering aan?

Evalueren en Bijstellen: 

* Evalueer de resultaten met de cliënt(vertegenwoordiger) en de arts en/of andere betrokken professionals. 

* Heeft deze extra zorg het gewenste resultaat gegeven? 

* Stel zo nodig de acties bij om een beter resultaat te bereiken. 

* Plan nogmaals een evaluatiemoment in om te zien of de nieuwe acties het gewenste effect hebben.

Wie zijn er betrokken bij risicosignalering?

Risicosignalering: een gezamenlijke verantwoordelijkheid!

* Cliënt en familie

* Helpende/ verzorgende/ verpleegkundige

* Iedereen is zelf verantwoordelijk voor het signaleren en opvolgen van bevindingen

Positieve gezondheid

Risicosignalering: je signaleert niet alleen risico's en lost ze op, maar je werkt hierin nauw samen met de zorgvrager en zijn netwerk om de risico's te voorkomen.

Wie bepaalt hoe de risicosignalering wordt uitgevoerd?

Het staat organisaties vrij hoe zij de risicosignalering en opvolging uitvoeren, als deze maar op een structurele manier en op cliëntniveau plaatsvindt en wordt vastgelegd in het zorgleefplan.

Welke signaleringsinstrumenten worden bij jullie op de afdeling gebruikt?

Snaq

Braden score lijst

Incontinentie anamnese

Cornell

Verkorte checklist veilige zorg van Zorg voor Beter