3. Keerpunt in de oorlog:1917

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De Eerste Wereldoorlog

3. Keerpuntjaar 1917

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op waarom het jaar 1917 een keerpunt was in de Eerste Wereldoorlog

Bondgenootschappen

(tot 1917)

• Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland, Italië, Servië
  

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkse Rijk, Bulgarije

Russische Revolutie

1917

Oorzaken

• Volk heeft het slecht: gebrek aan alles

• Verlies Russisch-Japanse oorlog (1904-1905)

• Bloedig neerslaan van opstand (1905): Bloedige zondag

• Grote verliezen in de Eerste Wereldoorlog

Russische

krijgsgevangen

• Het Russische leger is groot, maar zwak en slecht uitgerust.
• Soms hebben soldaten niet eens een wapen

Februari 1917

• Voedselrellen en stakingen

• Demonstraties tegen de Tsaar

• Voorlopige (democratische) regering

• Tsaar treedt af en wordt gearresteerd

Februari 1917

• Voedselrellen en stakingen

• Demonstraties tegen de Tsaar

• Voorlopige (democratische) regering

• Tsaar treedt af en wordt gearresteerd

Oktober 1917

• Onrust in Rusland blijft
  

• Duitsland(!) helpt Lenin, Rusland binnen te smokkelen (april 1917)

• Communisten o.l.v. Lenin grijpen de macht en de voorlopige regering wordt afgezet

• De Tsaar en zijn familie worden vermoord (juli 1918)
  

Vrede met Duitsland

alle grond aan de boeren

alle macht aan de sovjets

alle fabrieken aan de arbeiders

Vrede van Brest-Litovsk

1918

• Het communistische Rusland (later: Sovjet-Unie) sluit vrede met Duitsland en laat zijn oude bondgenoten, Engeland en Frankrijk, in de steek
• Let op: de Sovjet-Unie wordt geen bondgenoot van Duitsland.

Onbeperkte Duikbotenoorlog

1915/1917

De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

Donkerblauw:

De gebieden in de zeeën waar de Onbeperkte Duikboten gold

De Verenigde Staten 

raken betrokken bij de oorlog april 1917

Oorzaken

• Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

• ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door Duitsers getorpedeerd...

• ...en is ontdekt dat de Duitsers bezig zijn met het ophitsen van Mexico en Japan tegen de VS (Zimmerman-telegram)

Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,

betekent de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens

de doorslag.

Zimmerman Telegramm. 

"We zijn van plan op 1 februari te beginnen met een onbeperkte duikbotenoorlog. Er zal naar worden gestreefd de Verenigde Staten van Amerika desondanks neutraal te houden. In het geval dat dit niet lukt, stellen we Mexico een verbond voor op de volgende basis: gemeenschappelijk oorlog voeren, gemeenschappelijk vrede sluiten. Genereuze financiële steun en akkoord van onze kant dat Mexico vroeger verloren gebied in Texas, Nieuw-Mexico en Arizona herovert. Details van deze overeenkomst laten wij over aan uwe hooggeborene. Uwe hooggeborene zal het voorgaande in het diepste geheim en zo snel mogelijk nadat oorlog met de Verenigde Staten van Amerika zeker is aan de president mededelen en zal de suggestie toevoegen dat hij, op eigen initiatief, Japan zou moeten uitnodigen voor onmiddellijke oorlogsdeelname en tegelijkertijd tussen Japan en onszelf bemiddelen. Maak alstublieft de president attent op het feit dat de meedogenloze inzet van onze duikboten nu het vooruitzicht biedt Engeland binnen een paar maanden tot vrede te dwingen. Bevestig ontvangst.  

Zimmermann" 

Geallieerden

Engeland

Frankrijk

Rusland (tot 1917)

Verenigde Staten (vanaf 1917)

Italië (vanaf 1915)

Centralen

Duitsland

Oostenrijk-Hongarije

Turkije

Bulgarije

Klik op de vraagtekens om de zinnen te bekijken

Waarom is 1917 een keerpuntjaar?

Sleep de zinnen naar de juiste plek

Duitsland geeft zich over

Frankrijk geeft zich over

De Verenigde Staten stoppen met de oorlog

Franz-Ferdinand wordt vermoord

Na de Russische Revolutie stopt Rusland met de oorlog

Duitsland wordt bondgenoot van Rusland

De Verenigde Staten doen mee met de oorlog

Nederland wordt neutraal

Huiswerk

Maken de opdrachten van paragraaf 1.2