Paragraaf 1 Licht en Schaduw

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Paragraaf 1 Licht en Schaduw

Leerdoelen

6.1.1 Je kunt voorbeelden noemen van natuurlijke en kunstmatige lichtbronnen.

6.1.2 Je kunt schematisch lichtstralen tekenen.

6.1.3 Je kunt uitleggen hoe je voorwerpen om je heen kunt zien die zelf geen licht geven.

6.1.4 Je kunt de schaduw van een voorwerp tekenen.

6.1.5 Je kunt uitleggen welke schaduwbeelden ontstaan als een voorwerp verlicht wordt door één lamp of door twee lampen.

Lichtbronnen

Een voorwerp dat zelf licht geeft is een lichtbron.

Je hebt natuurlijke lichtbronnen zoals de zon en sterren.

Kunstmatige lichtbronnen zijn door de mens gemaakt. Bijvoorbeeld een lamp. 

Kunstmatige lichtbronnen

Natuurlijke lichtbronnen

Er zijn natuurlijke en kunstmatige lichtbronnen. 

Selecteer de juiste lichtbron in de tweede kolom. 

kampvuur
kaars
bosbrand
ster
straatlantaarn
televisie

kunstmatige lichtbron

kunstmatige lichtbron

kunstmatige lichtbron

kunstmatigelichtbron

natuurlijke lichtbron

natuurlijke lichtbron

Sleep de betekenis naar het juiste woord.

straatverlichting

kunstmatige 

lichtbron

natuurlijke

lichtbron

lichtbronnen

een voorwerp dat licht geeft

verlichting wat je op straat tegenkomt of op plekken, zodat je iets kunt zien in het donker

lichtbronnen die door de mens gemaakt zijn, zoals een lamp

licht dat gegeven wordt vanuit de natuur, zoals de zon

Natuurlijke lichtbronnen

Kunstmatige lichtbronnen

Gloeilamp

Zon

Glimworm

Kampvuur

Bliksem

Kaars

Computer
beeldscherm

Zaklamp

Lava

Bosbrand

Kerstlampjes

Fietslampjes

Sterren

Vuurwerk

Lichtstralen

Als een lamp aanstaat dan straalt hij licht alle kanten uit. Deze kun je tekenen met rechte lijnen(licht is altijd recht). 

Hoe verder de lijnen uit elkaar komen te staan hoe zwakker het licht wordt.

Wat heb je nodig om een lichtstraal te tekenen?

1. Geodriehoek
2. Potlood
3. Geodriehoek en potlood
4. Geodriehoek en pen

Lichtstralen zijn niet zichtbaar. In tekeningen willen natuurkundigen toch lichtstralen aanduiden.

Hoe teken je een lichtstraal?

1. Kromme lijn met een pijlpunt aan het eind
2. Kromme lijn met een pijlpunt in het midden
3. Rechte lijn met een pijlpunt aan het eind
4. Rechte lijn met een pijlpunt in het midden

Door lichtstralen te tekenen, laat je zien hoe het licht bij een ........... vandaan beweegt.

Wat moet er op de puntjes?

1. lichtbron
2. object
3. zon
4. maan

Voorwerpen zien die geen licht geven

De meeste voorwerpen geven zelf geen licht, je kunt ze zien omdat er licht op schijnt. Dat licht wordt vervolgens alle kanten op teruggekaatst. We noemen dit diffuus teruggekaatst. 

Je ziet het voorwerp pas als een deel van dit licht in je ogen schijnt.

Directe en indirecte lichtbronnen

De zon of een lamp zijn directe lichtbronnen. Je ziet het licht dat zij uitstralen. 

Er zijn ook indirecte lichtbronnen. Deze weerkaatsten het licht dat op hen word geschenen. Denk bijvoorbeeld aan de maan, die weerkaatst 's nachts het zonlicht.

Welk van deze lichtbronnen is direct en welke is indirect?

Direct

Indirect

Schaduwen

Schaduwen zijn de plekken waar het licht niet rechtstreeks kan komen, bijvoorbeeld omdat er iemand voor de muur staat.

Omdat licht alleen recht beweegt kun je schaduwen makkelijk tekenen door de lichtstralen vanuit de lichtbron door te trekken. Je tekent dan de randstralen die net niet door het voorwerp worden tegen gehouden. De

                                       schaduw kleur je vervolgens in

Je kunt de schaduw tekenen van een voorwerp dat door een lamp wordt verlicht.

Hoe heten de stralen die het gebied van een schaduw benoemen

1. zijstralen
2. kantstralen
3. randstralen
4. kantlijnen

Welke tekening laat je juiste schaduw zien?

1. 
2. 
3. 
4. 

Je wilt de schaduw van een voorwerp tekenen.
Waar teken je de schaduw?

1. tussen de hoek van inval en de hoek van terugkaatsing
2. tussen de randstralen
3. tussen het voorwerp en de lichtbron
4. tussen het voorwerp en de normaal

Bekijk de tekening hiernaast. Als de lamp brand ontstaat er een schaduw.
Wat is dan waar?

1. De hond staat niet in schaduw van de tafel.
2. De hond staat helemaal in schaduw van de tafel.
3. De hond staat gedeeltelijk in schaduw van de tafel
4. De hond staat in de halfschaduw van de tafel.

Kernschaduw en halfschaduw

Wanneer een voorwerp met minimaal twee lichtbronnen wordt beschenen. We noemen de plek waar meerdere schaduwen  samenkomen (er komt daar echt geen licht) de kernschaduw, deze is het donkerste. De lichtere schaduw (van maar een lichtbron) noemen we halfschaduw.

Bij een lamp:                                                                                        Bij twee lampen:

Halfschaduw 

Kernschaduw

halfschaduw

kernschaduw

Kernschaduw

Halfschaduw

Kernschaduw

Halfschaduw

Kernschaduw

Halfschaduw

lichtbron

voorwerp

kernschaduw

halfschaduw

licht

Aan de slag

Maak nu opdracht 1 t/m 18 in je leerwerk boek. blz. 73 t/m 78.

Ben je klaar kijk dan je werk na en verbeter met een andere kleur pen.

Maak daarna een samenvatting van blz. 70 t/m 73.

Als je daarmee klaar bent dan maak je test jezelf 6.1