V4 /H4- BS 2.4: Zwanger

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

basisstof 2: bevruchting

basisstof 4: Zwanger

V4

Thema 2

Voortplanting

Leerdoelen

• Je kunt de verschillen in de menstruatiecyclus bij zwangerschap en niet-zwangerschap benoemen
• Je kunt beschrijven hoe en waar de bevruchting plaatsvindt
• Je kunt beschrijven hoe bevruchte eicel tot baby ontwikkelt en welke processen daarbij plaatsvinden
• Je kunt het bevallingsproces beschrijven

Bevruchting moet binnen 24 uur na ovulatie plaatsvinden

Na bevruchting: klievingsdelingen

Van ovulatie tot innesteling: 5-7 dagen.

Na binnendringen kern spermacel, eicel ondoordringbaar: zona pellucida

versmelting van kernen

bevruchte eicel: ZYGOTE

klievingsdelingen: celdelingen zonder plasmagroei

Ontwikkelingsstadia:

Oocyt

Zygote

4 cellig stadium

8 cellig stadim

Morula

Blastula / blastocyst

Blastocyst

- embryoblast

- trofoblast

Vanaf 8 weken embryo ->foetus

Hoe wordt zo'n bevruchte eicel nu een baby?

Celdifferentiatie (wat doet een cel)

Genregulatie (wat wordt afgelezen van DNA)

Apoptose (geprogrameerde celdood)

Stamcellen (nog niet gedifferentieerd)

Twee vruchtvliezen: 

binnenste vruchtvlies: amnion

buitenste vruchtvlies: chorion

embryo ligt in amnion-holte

deel van het chorion vormt placenta

Celdifferentiatie

Stamcellen

GEEN direct bloedcontact tussen moeder en embryo

Dunne wand tussen moeder en embryo

Veel stoffen passeren placenta

Bloedvaatjes embryo nemen stoffen op en geven stoffen af aan bloedholten van moeder

Drie bloedvaten door de navelstreng:

- 1 navelstrengader: placenta > embryo

- 2 navelstrengslagaders: embryo > placenta

EMBRYONALE STADIUM

vanaf bevruchting tot en met ong. 8 weken

- vorming van alle organen

- 'mensvorm' niet duidelijk herkenbaar

FOETALE STADIUM

vanaf 8 weken tot en met geboorte

- ontwikkeling en rijpen organen

- 'mensvorm' duidelijk herkenbaar

Vanaf 27 weken levensvatbaar

40 weken na eerste dag van laatste menstruatie

Druk van hoofdje op baarmoedermond wekt oxytocine afgifte op: weeen

Weeen vlakken de baarmoedermond af en zorgen voor ontsluiting

Bij volledige ontsluiting: persweeen > uitdrijving

Na geboorte kind: nageboorte > geboorte van de placenta

Sommige verloskundigen raden aan om en groot deel van de weeënfase met name staand door te brengen.
Leg uit hoe dit de weeënfase kan bevorderen.

Welk van de volgende klachten kunnen voorkomen bij hoogzwangere vrouwen?

1. het vaak en snel hebben van maagzuur
2. vaker moeten plassen
3. geen/minder gevoel van honger hebben
4. rugklachten

Vaak voorkomende klachten bij hoogzwangere vrouwen zijn dus: vaak en snel hebben van maagzuur, vaker moeten plassen, verminderde eetlust en rugklachten.
Leg voor elk van deze klachten kort uit hoe deze ontstaat.

Sleep de termen naar de juiste locatie in de afbeelding

amnionholte

embryo

chorion

Leg uit waarom het van belang is dat een zwangere vrouw altijd met een arts moet overleggen als ze een nieuw medicijn moet gaan gebruiken.

Veel zwangere koppels kiezen ervoor om pas na 2-3 maanden te vertellen dat ze zwanger zijn.
Wat is hier de biologische reden voor?

Op welke dag in de cyclus vindt innesteling plaats als er op dag 14 ovulatie plaatsvindt en op dag 15 bevruchting?

1. rond dag 17
2. rond dag 21
3. rond dag 28
4. rond dag 40

Het is van belang dat er bij zwangerschap GEEN menstruatie plaatsvindt.
Welk hormoon bereidt het baarmoederslijmvlies voor op innesteling?
Waarom vindt er geen menstruatie plaats?

1. - oestrogeen - het embryo maakt zelf oestrogeen aan
2. - oestrogeen - het embryo maakt progesteron aan
3. - progesteron - het embryo maakt zelf progesteron aan
4. - progesteron - het embryo voorkomt het vervallen van het gele lichaam

Geef een biologische reden waarom er na bevruchting klievingsdelingen (zonder plasmagroei) plaatsvinden.

Maak gebruik van BINAS 89-A
Welk hormoon maakt het embryo aan waardoor het gele lichaam het signaal krijgt om progesteron te blijven produceren?

Zet de volgende processen of stadia in chronologische volgorde

1

2

3

4

5

6

ovulatie

innesteling

zygote

klievingsde-

lingen

bevruchting

blastocyst

Leerdoelen

• Je kunt de verschillen in de menstruatiecyclus bij zwangerschap en niet-zwangerschap benoemen
• Je kunt beschrijven hoe en waar de bevruchting plaatsvindt
• Je kunt beschrijven hoe bevruchte eicel tot baby ontwikkelt en welke processen daarbij plaatsvinden
• Je kunt het bevallingsproces beschrijven

Huiswerk

1. Je hebt basisstof 4 gelezen
2. Je hebt op bvj online de volgende vragen gemaakt: 26, 27, 29, 30, 31, 36 en 37