DROGREDENEN

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

Wat is een DROGREDEN?

Een drogreden is een redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt.

Drogredenen

Onjuiste argumenten noemen we drogredenen. Het argument lijkt aannemelijk, maar klopt dus niet.

'Mijn oma rookte elke dag een pakje sigaretten per dag en is 100 geworden, dus roken is helemaal niet slecht voor je’.

Extra:
In dit argument wordt een overhaaste generalisatie gemaakt. Er wordt gesteld dat omdat oma oud is geworden, ondanks het roken van een pakje sigaretten per dag en dat dit voor iedereen zou gelden. Dit is echter niet het geval, waardoor het argument foutief is en dus een drogreden.

Drogredenen

• Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
• onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
• overdrijven voor- of nadelen
• vals dilemma
• overhaaste generalisatie
• verkeerde vergelijking
• onjuist beroep op autoriteit

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Voorbeeld:

'Sinds de jaren tachtig worden er computers gebruikt in het basisonderwijs. En sinds de jaren tachtig hebben kinderen minder parate kennis. Door het gebruik van computers op school hebben kinderen dus minder parate kennis.'

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

Cirkelredenering

Voorbeeld:

'Dit kabinet maakt er echt een puinhoop van, want het kabinet doet helemaal niets goed!'

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

'Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.'

Verkeerde vergelijking

Voorbeeld:

'Het geschiedenisonderwijs kan beter worden afgeschaft. Wat gebeurd is, is gebeurd. Een versleten jas gooi je toch ook weg!'

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

'Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond.' 

Overhaaste generalisatie

'Hardlopen is helemaal niet gezond. Bij de marathon van vorige week is een man in elkaar gezakt en ter plekke overleden aan een hartaanval.'

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

1. Drogreden: de onjuiste oorzaakgevolgrelatie
2. Drogreden: de verkeerde vergelijking

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.

1. Drogreden: de overhaaste generalisatie
2. Drogreden: de verkeerde vergelijking

God bestaat omdat het in de bijbel staat, en wat in de bijbel staat is waar omdat het Gods woord is.

1. Drogreden: de overhaaste generalisatie
2. Drogreden: de cirkelredenering

Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

1. Drogreden: de persoonlijke aanval
2. Drogreden: de cirkelredenering

Dat zij trakteert op haar verjaardag, wil niet zeggen dat ik dat ook doe.’

1. Overhaaste generalisatie
2. Cirkelredenering
3. Beroep op traditie

Ik praat helemaal niet te veel. Geef me één goede reden waarom ik minder zou moeten praten.’

1. Verkeerde vergelijking
2. Ontduiken van bewijslast
3. Cirkelredenering

Epke Zonderland had wereldkampioen rekstok 2018 moeten worden. Louis van Gaal vond dat ook.’

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Verkeerde vergelijking
3. Onjuist oorzaak-gevolgrelatie

‘Zij kan wel zeggen dat je vals zingt, maar zij kan zelf niet zingen.’

1. Generalisatie
2. Cirkelredenering
3. Persoonlijke aanval

Werklozen zijn te beroerd om te werken, dat zie je wel aan mijn buurman.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Supermarktmedewerkers moeten niet klagen als ze overuren maken, want winkeliers werken ook op koopavonden en zaterdag

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredening
4. generalisatie

er worden dingen met elkaar vergeleken die eigenlijk niet te vergelijken zijn

Iemand die niet vooraf een proefexamen maakt, haalt een slecht resultaat. Jim heeft een onvoldoende, dus hij heeft het proefexamen niet gemaakt.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een foute conclusie trekken; een verkeerde voorstelling van oorzaak en gevolg.

“Ik ben geen kleptomaan, want ik steel niet.”

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een spreker of schrijver gebruikt bij een cirkelredenering de bewering als het argument zelf. Vaak geeft de spreker of schrijver een definitie of omschrijving van de bewering in zijn argument, zoals in onderstaand voorbeeld een niet-kleptomaan per definitie niet steelt.

Drogredenen 2

• Ontduiken van de bewijslast
• Verkeerd autoriteitsargument
• Beroep op traditie
• Persoonlijke aanval

overtreden van een discussieregel

Persoonlijke aanval

Bij een persoonlijke aanval wordt er niet op de bal, maar op de persoon gespeeld. 

 'Als je tegen Zwarte Piet bent, dan ben je geen echte Nederlander'. 

Dit argument valt iemand aan op zijn mening 

Persoonlijke aanval

Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

Ontduiken van bewijslast

'Als jij geen tegenargumenten kunt bedenken, dan is het dus waar.'

Bespelen van het publiek

Je formuleert je argument zo dat je je tegenstanders ervan weerhoudt het standpunt tegen te spreken.

'Ik ben tegen de doodstraf. Ieder weldenkend mens is daar toch tegen!'

Cirkelredenering

'Dit kabinet maakt er echt een puinhoop van, want het kabinet doet helemaal niets goed!

Beroep op traditie

Je geeft een argument dat gebaseerd is op het idee dat iets zo moet blijven omdat het altijd al zo geweest is.

'Waarom zou ik een mobiele telefoon aanschaffen? Vroeger had niemand een mobiele telefoon en de communicatie verliep altijd prima.'

Beroep op traditie

Natuurlijk moeten leerlingen met pen en papier blijven werken, dit is altijd zo geweest.

Condooms verergeren de verspreiding van aids, want dat zegt de paus.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Dat hoef ik niet te bewijzen, dat is gewoon zo!

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

We eten nooit later dan zes uur, dus nu ook niet.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Nederland stelt niets voor, want het is maar een klein kikkerlandje.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast