4.3.2 en 4.3.3 Urbanisatie in de middeleeuwen -schu

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Deze les 18 februari

herhalen

afronden Cornell aantekeningen

uitleg 4.3.2 Urbanisatie in de middeleeuwen

opdrachten maken

pauze

4.3.3 Privileges en de pest

herhalen

 Drieslagstelsel

4.3.2 Urbanisatie in de middeleeuwen

Reisdoelen

- Je kan uitleggen hoe de landbouwvernieuwingen ervoor zorgden dat nieuwe ambachten ontstonden.

- Je kan vertellen wat de gevolgen van de groeiende steden waren

- Je kan uitleggen wat de Hanze is

Waar denk jij aan bij een stad uit de middeleeuwen?

Van...

Naar...

Landbouwrevolutie

-Bevolkingsgroei                                                                                                                   

-uitvindingen op het platteland                                                                           

-specialiseren                                                                                                         

Landbouwrevolutie

1. ontstaan van de landbouw
2. samenleving waarin mensen van landbouw leven in dorpen en voor zichzelf zorgen

Groeiende steden

-Waar?                                                                                                                       

-Toenemende handel                                                                                          

-Landbouw-stedelijke samenleving                                                            

De Hanze

-Stedennetwerk                                                                                                    

-Nieuwe voorzieningen                                                                                      

Wat is de Hanze?

1. Samenwerking tussen handelssteden.
2. Een middeleeuwse stad
3. Samenwerking tussen heren.
4. Vaarroute

Welke zin is NIET WAAR over de Hanze?

1. De Hanze was een samenwerking tussen handelaren (en later tussen steden).
2. De Hanze leverde de kooplieden veel voordelen op, zoals afspraken over goedkopere prijzen.
3. Bij de Hanze waren veel gildes aangesloten die hun producten zo beter konden verkopen.
4. De IJssel was een rivier waaraan veel Hanze steden lagen.

Deze les 20 en 21 februari

herhalen

opdrachten Paspoort 21

4.3.3 Privileges en de pest

afronden Cornell aantekeningen

PDF van leertekst met opdrachten

Paspoort opdrachten wat valt op

- beter lezen : de vraag en ook de leertekst die je nodig hebt

- gebruik de onderstreepte begrippen

- vragen niet open laten of onzin invullen: kwjkdkdjie

- kijk naar wat je fout hebt gedaan!

- formatief cijfer in Magister!

les 4 maart

backpack

invulsamenvatting

Cornell

Ambacht 

Niet iedereen hoefde meer boer te zijn, daarom specialiseerde mensen zich in een ambacht.

Een ambacht is een vak zoals smid, timmerman of schoenmaker. Een ambachtsman maakt dingen met gereedschap en met zijn handen

Gilden

• Er kwamen erg veel ambachtslieden in sommige steden.
• Zij besloten te gaan samenwerken in verenigingen.
• Zo'n vereniging noemden ze een gilde.
• Ieder ambacht had zijn eigen gilde.

Leven in de stad.

Eigen baas zijn

• In de middeleeuwen moesten de stedelingen de leenheer  (edelman)  gehoorzamen > hij bepaalde de regels, spraken recht etc. 

• Steden wilden zelf de regels kunnen bepalen. 
  
• De heer en de stadsbewoners maakten afspraken = stadsrechten.
  
• De stad betaalde belasting aan de heer in ruil voor stadsrechten.
  
• Burger worden = betalen

Dit zijn  de stadsrechten van Arnhem

Wat was de pest?

1. Een middeleeuws feest
2. Een middeleeuws beroep
3. Een besmettelijke ziekte
4. Een middeleeuwse stad

Wat is een gilde?

1. Een wapen dat door ridders werd gebruikt
2. Een plek waar mensen een ambacht konden leren
3. Een groep mensen met hetzelfde beroep
4. Een plek waar mensen dingen konden verhandelen

Door specialisatie ontstonden beroepen, oftewel ambachten. Wat is geen ambacht?

1. Schoenenmaker
2. Boer
3. Bakker
4. Handelaar

De Pest

Pestdokter

• Werd je ziek dan kon een pestdokter je bezoeken
• Snavel met kruiden (tegen geur van de dood)
• Aderlaten

Pandemie

Pandemie:  een epidemie die 

zich over continenten verspreidt. 

Oorzaak: een virus dat nog nooit of 

al een heel lange tijd niet meer gewoed heeft, 

waardoor er geen of een verminderde weerstand voor is. 

Verschil

Overeenkomst

Corona is een virus

Quarantaine

Pest is een bacterie.

Besmettelijk

De Pest was een....

1. Pandemie
2. Epidemie

Maak de opdrachten van 4.3.2  en 4.3.3. in Paspoort21