5V Thema 6 BS 4 Energie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 7 Ecologie en Milieu

Basisstof 4 Energie

Bekijk binas tabel 93F. Bij welk proces ontstaat er CH4 (methaan)? Is er bij dit proces zuurstof nodig?

1. Aerobe dissimilatie, zonder zuurstof
2. Aerobe assimilatie, met zuurstof
3. Anaerobe dissimilatie, met zuurstof
4. Anaerobe dissimilatie, zonder zuurstof

Bekijk binas tabel 93G. Welke stof kan na stikstofbinding veel in de industrie worden uitgestoten?

1. NO3-
2. NO2-
3. NO
4. NH3

Wat betekent aeroob:

1. zonder zuurstof
2. met zuurstof

Er zit veel stikstof in...

1. (Biologische) mest
2. Kunstmest
3. Dode planten/dieren resten
4. Alle bovenstaande opties

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van eiwit naar ammoniak noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van nitraat naar stikstofgas noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

Welke functie hebben de bacteriën in de wortelknolletjes van vlinderbloemige planten?

1. Het omzetten van nitraat in nitriet
2. Het omzetten van nitriet in nitraat
3. Het binden van de N2 uit de lucht
4. Het omzetten van nitraat in N2

Wat is de relatie tussen de bacteriën in het wortelknolletje en de lupineplant?

1. commensalisme
2. concurrentie
3. mutualisme
4. parasitisme

Melkzuurgisting is een anaeroob proces

1. Waar
2. Niet waar

Hoe kun je biodiversiteit vergroten?

1. Overal een climax ecosysteem laten ontstaan
2. Variatie in het landschap aanbrengen
3. Het land versnipperen
4. Veel kleine natuurgebieden maken

Nitraat

Ammonium

Plant. eiwitten

Dierlijke

eiwitten

Stikstofgas

Als natuurgebieden behouden moeten worden zoals ze zijn, moeten gebieden worden beheerd. Hiernaast zie je daar een voorbeeld van. Door vlakke gebieden te begrazen voorkom je successie en blijft het gebied als zodanig behouden.
Welke van de volgende redenen is of zijn juist om het gebied te begrazen?

1. door begrazing groeien er minder grote planten. Hierdoor is er meer zonlicht voor kleinere plantensoorten
2. door begrazing krijgen andere plantensoorten meer kans omdat er minder concurrentie is
3. door begrazing blijft het gebied behouden waardoor het als recreatiegebied kan worden gebruikt
4. door begrazing openen er meer niches en neemt de biodiversiteit toe.

Fossiele brandstoffen

Waaruit bestaan fossiele brandstoffen?

1. Organische stoffen
2. Anorganische stoffen

Wat komt vrij bij het verbranden van fossiele brandstoffen?

1. Anorganische stoffen die koolstof bevatten
2. Organische stoffen die sulfaat bevatten

Koolstofkringloop

Koolstofdioxide

Andere organische stoffen

Glucose

Organische stoffen

Organische stoffen

Dissimilatie

Detritus (= afval)

Koolstofassimilatie

Dissimilatie

Voortgezette assimilatie

Consumenten

Producenten

Reducenten

Fossiele brandstoffen

Vandaag

Leerdoelen:

• Je kan het belang van het broeikaseffect beargumenteren
• Je kan de oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect en mogelijke oplossingen daarvoor benoemen

Toename CO₂

1. Fossiele brandstoffen liggen diep in de grond en zijn niet langer onderdeel van de koolstofkringloop.
2. Doordat mensen de fossiele brandstoffen diep uit andere aardlagen halen en verbranden neemt de totale hoeveelheid CO₂ toe.
3. Die CO₂ kan niet meer zo snel verdwijnen uit de kringloop

Broeikaseffect

1. Zonnestralen gaan richting de aarde

2. Een deel van de zonnestralen warmt de aarde op

3. Een ander deel wordt teruggekaatst naar de ruimte

4. Doordat de aarde opwarmt straalt de aarde ook warmte uit.

5. Door de atmosfeer wordt een deel van de warmtestraling van de aarde tegengehouden en teruggekaatst naar de aarde.

6. De atmosfeer voorkomt dat de aarde teveel afkoelt

Versterkt broeikaseffect

Het verbranden van fossiele brandstoffen leidt tot meer broeikasgassen in de atmosfeer waardoor de dichtheid van de atmosfeer toeneemt.

Doordat de dichtheid van de atmosfeer toeneemt wordt er meer warmtestraling van de aarde tegengehouden door de atmosfeer dan voorheen. Gevolg: de aarde warmt op 

Gevolgen

Niet alle gevolgen bekend.

Bijdrage aan klimaatverandering:

• Temperatuurverhoging --> smelten ijskappen polen --> stijging zeespiegel
• Extremer weer --> langere droogtes --> landbouw? Extremere buien --> landverschuivingen. Meer orkanen --> economische schade en direct gevaar mensen
• --> veranderingen in ecosystemen: noordwaarts trekken soorten (tropische ziektes), uitsterven meer soorten.

Enkele gevolgen daarvan als er geen maatregelen worden genomen ...

Mogelijke oplossingen

Probleem: teveel broeikasgassen

Oplossing: Minder broeikasgassen

Mogelijkheden:

• Duurzame energiebronnen zoals wind, water en zon.
• Biobrandstoffen die afkomstig zijn van biomassa. Biobrandstoffen worden niet gehaald uit diepe aardlagen en zijn onderdeel van kleine koolstofkringloop. Totale CO2 neemt dus niet toe. 
• energiebesparen

Hebben soorten in climaxecosystemen een hoge of een lage tolerantie?

1. Hoge tolerantie
2. Lage tolerantie

Eutrofiëring 

1

2

3

4

5

6

Door afwezigheid zuurstof vrijwel geen leven meer

meer mineralen in oppervlaktewater

andere organismen sterven

reducenten nemen toe

algenbloei

door verminderd zonlicht sterven ondergedoken waterplanten

Huiswerk

Opdrachten 39 t/m 47 is gemaakt