4.2 Op het Domein

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Deze les

Herhaling Het rijk van de Franken dmv Random Name Picker

Nieuwe leerdoelen:

Hoe was de argrarische samenleving georganiseerd?

Je kan uitleggen wat het hofstelsel is.

  Je kan uitleggen hoe het hofstelsel werkte.

  Je kan uitleggen welke drie plichten de horige had tegenover de heer.

  Je kan uitleggen welke plicht de heer had tegen de horigen.

  Je kan uitleggen wat autarkie betekend  

Herhalen leerdoelen 4.1

Wie waren de Franken?

Wie waren de merovingen? 

Wie waren de Karolingen?

  Wie was Karel de Grote?  

Wat zijn vazallen? 

 Wat zijn ridders? 

Wat is een leenheer? 

 Wat is het leenstelsel?

Het domein:

Een domein: dorp met landbouwgrond van een heer ( die dat als vazal had gekregen van Karel de Grote )

dat bewerkt wordt volgens het hofstelsel. 

het hofstelsel

Horigheid

De boeren "hoorden" dus bij de grond. Maar ze waren geen slaven! Hoe dan?

- Sommige waren afstammelingen van slaven uit de Romeinse tijd

- andere stammen af van vrije boeren die hun stukje grond aan een edelman hadden gegeven.

- Puur om te overleven wanneer hun oogsten waren mislukt

Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.

Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.

De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.

Meestal moesten de vrije boeren ook pacht betalen.

De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.

Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.

Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden, 

Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof

Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.

Vroonland

Daarnaast vond je op het domein een bierbrouwerij, een smid, een molen en vaak zelfs een eigen kerkje. Net een dorp van nu dus!

hofstelsel

Zo'n domein/dorpje was compleet zelfvoorzienend of in dure woorden: Autarkisch

Feodalisme / leenstelsel

Hofstelsel

Horigen

Domein

Economie

Politiek 

Leenheer

Trouw / macht

Autarkisch

Hoe ziet jou domein eruit?

Lees 4.2: op het domein

Maak groepjes van twee
Pak een A3-vel van voorin de klas
Teken hierop jou domein. Zorg ervoor dat je duidelijk vermeld wat het vroonland is ( dus deel van de heer), welk deel van de boeren, waar de huisjes staan, hoe het bescherm wordt etc. Maak ook een legenda waarmee je die begrippen uitlegt.
Succes!