fabels & poëzie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Fabels en Poëzie

Les 1

Wat zag je op de vorige slide?

• Je leert wat fabels zijn.
• Je leert wat een haiku is.
  
• Je gaat zelf een gedicht schrijven.

Wat gaan we doen?

Wat weet je al over fabels?

1) Bedenksel 2) Dichtsoort 3) Dierensprookje 4) Dierenverhaal 5) Epiek 6) Fictie 7) Gefantaseerd verhaal 8) Kletspraat 9) Korte inhoud 10) Korte vertelling 11) Legende 12) Leugen 13) Literair genre 14) Moraliserend verhaal 15) Moraliserende vertelling 16) Mythe 17) Ongegrond verhaal 18) Ongeloofwaardig verhaal

Wat zegt het woordenboek?

• Een fabel is een verzonnen tekst waarin dieren de hoofdrol spelen. 

• De dieren gedragen zich als mensen. 

• Een fabel leert de lezer een lesje. Zo'n lesje noem je 'de moraal'. 

Wat zeggen wij?

• De moraal van een verhaal is de diepere betekenis van een tekst. Deze staat er vaak niet letterlijk in, maar is de belangrijke boodschap die de schrijver van een verhaal aan jou over probeert te brengen. Je mag niet pesten kan de moraal van een verhaal zijn.

De moraal

Bekijk het volgende filmpje

• Welk eigenschappen van mensen worden bekritiseerd (afgekeurd)?
• Wat is de moraal, denk je? Wat wil de     schrijver ons met dit verhaal vertellen? 

https://www.bing.com/videos/search?view=detail&mid=C98135FC4B5D6106AC7FC98135FC4B5D6106AC7F&q=reinaert+de+vos&shtp=GetUrl&shid=05fb3e76-23e6-4b1e-a514-1b6ee0ca643e&shtk=UmVpbmFlcnQgRGUgVm9z&shdk=RGl0IGlzIGVlbiBzdG9wbW90aW9uIGFuaW1hdGlvbiB2YW4gaGV0IG1pZGRlbGVldXdzZSB2ZXJoYWFsIG92ZXIgUmVpbmFhcnQgZGUgVm9zLiBEZXplIHZlcnNpZSBpcyBhYW5nZXBhc3QsIGVuIG9vayBnZXNjaGlrdCB2b29yIGpvbmdlIGtpamtlcnMu&shhk=poGgcl2g00%2FVPzIvChkLFEhG4I58G%2B11qryt9UDWLHo%3D&form=VDSHOT&shth=OSH.zMVNVdxbj5wGHLkFLoV2FA

Welke eigenschappen worden volgens jou bekritiseerd (afgekeurd). Noem er één.

Wat is volgens jou de moraal van het verhaal/wat wil de schrijver ons vertellen?

Aan welk gedrag erger jij je het meest? (geef 1 antwoord)

Een beer staat vaak symbool voor vraatzucht (een gulzig dier). 

Welk dier past bij het gedrag dat jij irritant of slecht vindt?

Je leert wat een haiku is.

Je gaat zelf een haiku maken.

Wat gaan we doen?

Wat weet je al over een haiku?

De haiku komt uit Japan.

Een haiku is een lekker kort gedicht dat niet hoeft te rijmen.

Kenmerken

Meestal beschrijft een haiku de sfeer van een gebeurtenis, of het gevoel dat je erbij kreeg.

En....

De haiku is het resultaat van nauwkeurig waarnemen en liefdevolle zorg. Een haiku is niet zomaar een klein gedicht in drie regels met 5-7-5 lettergrepen, net zo belangrijk is de verwondering en een haast kinderlijke verbazing die er uit spreekt. Haiku lezen wil zeggen de indrukken ondergaan, met de sfeer en de gevoelens van het haiku-moment. Haiku heeft niet veel uitleg of intellectueel gedoe nodig.

En....

Ik hou van de wind

Met de wind in mijn gezicht

Voel ik me super

De hoogste bomen

Zie je al van verre staan

Wuivend in de wind

De roze zalm zwemt

Hij zwemt tegen de richting

Het kost geen moeite

Dit is een zelfportret van Vincent van Gogh.

een man met rood haar

zet streepjes in zijn gezicht

op een doek vol kleur

een-man-met-rood-haar (5)

zet-streep-jes-in-zijn-ge-zicht (7)

op-een-doek-vol-kleur (5)

Een haiku heeft een vast aantal lettergrepen per regel. Welke?

1. 4-7-4
2. 4-8-4
3. 5-7-5
4. 5-7-6

1) Kijk goed: wat zie je, wat hoor je, wat

   gebeurt er, welk gevoel krijg je erbij?

2) schrijf 3 regels: 5-7-5 lettergrepen

De regels voor een haiku  

• Aan het begin van de les heb je een dier gekozen bij een ergernis.
  
• Over dat dier en die ergernis gaan jullie   nu een Haiku maken.

Het dier

• Je verplaatst je in het door jou gekozen   dier.

• Wat ziet het, ruikt het, wil het, doet het?

Hoe gaan jullie dat doen?

Laat je haiku zien!