HC de Republiek week 23

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

propaganda

Zwartmaken - de tegenstander met woord en/of beeld vergelijken met vreselijke dingen

Mooi maken - Woord en/of beeld gebruiken die deugdelijke waarden uitstralen . 

 Prestige verlenen - Woord en/of beeld gebruiken dat respect afdwingt

Autoriteit geven - Beroemdheden en autoriteiten uit het heden en verleden inzetten

De burgers bereiken - Benadrukken dat het gaat om een zaak van het volk

Slim selecteren - Minder positieve aspecten onderbelicht laten of niet aan de orde laten komen

Saamhorigheid veinzen - Net doen alsof iedereen de zaak steunt. Dan wil jij vast niet tegen zijn.

In propaganda wordt de waarheid vaak versimpeld.

Blz 150 Feniks

Willem van Oranje

Alva

Voorspoed

Eer

gewetensvrijheid

Maagd Belgica

bedrog

Wellust

Armoede

Dateer de prent van de voorgaande dis zo nauwkeurig mogelijk. Noem jaartal/periode en geef uitleg

De Nederlandse Leeuw in een drukpers aangedraaid door Alva, Granvelle en Margaretha van Parma terwijl Don Frederik de leeuw vasthoudt. Onder de omstanders die toekijken bevinden zich de paus en de koning van Spanje

Filips II, de koning van Spanje

De Paus

Margaretha van Parma

Don Frederik, Spaanse legeraanvoerder en zoon van Alva

De Nederlandse Leeuw

De 'Pers van Verdrukking'

De hertog van Alva

De verscheurde privileges (rechten) van het land

De kapotte kroon van de leeuw

De 'gebroken vrijheid'

Kardinaal Granvelle, een belangrijke adviseur van Filips II

Welke vormen van propaganda herken je in de voorgaande prent?

1. zwart maken
2. eendracht/saamhorigheid veinzen
3. Mooi maken
4. autoriteit geven

Plakkaat van Verlatinghe 1581

Wie wordt nu de nieuwe souverein?

poging 1: Hertog van Anjou 

poging 2: graaf van Leicester

1588: Staten-Generaal -> Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

I.p.v. centralisme -> decentraal bestuur 

In 1596 erkenning door Frankrijk en Engeland

Noem twee kenmerkende aspecten die je kunt koppelen aan de Republiek en het Plakkaat van Verlatinghe

Oldenbarnevelt

Raadspensionaris

Gewest Holland

aanhanger van Arminius (voor ruimte op het gebied van de calvinistische religie)

voorstander 12-jarig bestand

onthoofd in 1619

Maurits

Stadhouder/legerleider

in dienst van verschillende gewestelijke staten

Aanhanger van Gomarus (wil strak vasthouden aan één leer)

tegenstander 12 jarig bestand

Merckt de weijsheijt vermaert vant Hollantsche huijshouwen en siet des luijpaerts aert die niet is te vertrouwen

Spaanse soldaten

Victoria (boven de Hollandse maagd)

Vereenicht gemeent

Wapens van de Zeven gewesten en de Nederlandse leeuw

Privileges

Deze prent is uit 1615. Beargumenteer of hij is gemaakt door aanhangers van Maurits of van Oldenbarnevelt.

economische bloei

Vooral in zeegwesten (Holland en Zeeland)

Oorzaken: 

1. moedernegotie

2. Mogelijkheden voor intensieve landbouw (productie van handelsgewassen)

3. val van Antwerpen in 1585 (na blokkade van de Schelde door Noorderlingen). Later aangevuld met andere immigranten (bijv. Portugese joden)

Gevolg: 

Grote groep rijke burgers die ook een rol gaat spelen in bestuur-> Regenten

Blokkade van de Schelde

welk jaar vond de blokkade van de Schelde plaats?

1. 1579
2. 1581
3. 1585
4. 1588

VOC

Eind 16e eeuw tekort aan specerijen doordat Portugal onder Spaans beheer valt en niet meer mag handelen met de Republiek -> handelaren gaan zelf naar de Oost

Door verdeeldheid beperkte winsten -> samenwerking in VOC 

VOC krijgt monopolie op handel met Azië van de Staten-Generaal.

Voor sommige handelaren wel grote winsten, maar nooit zo belangrijk als moedernegotie.

welk jaar is de VOC opgericht

1. 1588
2. 1596
3. 1600
4. 1602

twaalfjarig bestand

wanneer was het twaalfjarig bestand?

1. 1579 -1591
2. 1609-1621
3. 1636-1648
4. 1584-1596

bestandstwisten (vgl. Maurits <-> Oldenbarnevelt)

Culturele bloei

• Midden 17e eeuw
• Vooral schilderkunst maar bijv. ook Paleis op de Dam
• Burgerlijk karakter

Duurt tot einde 17e eeuw. Dan nemen Frankrijk en Engeland de leidende rol in economische en cultureel opzicht over.

Aan welk het kenmerkend aspect kun je Rembrandt koppelen?