Thema 9 Bs 4 Genexpressie

1 / 19
volgende
Slide 1: Video
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 19 slides, met tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Video

Vandaag
Herhalen Eiwitsynthese
Huiswerk bespreken 25, 26
Genregulatie
Genexpressie
Epigenetica

Slide 2 - Tekstslide

Korte herhaling begrippen thema DNA
Je hebt een DNA-molecuul met volgorde:

TAC TCG TTC (streng 1)
ATG AGC AAG (streng 2)

1. Hoe ziet het DNA-molecuul eruit na de DNA-replicatie
2. Is het nieuwe molecuul enkel- of dubbelstrengs?
3. Hoe ziet het mRNA-molecuul eruit als streng 1 wordt afgelezen?
4. Hoe heet het proces waarbij dit stukje DNA (gen) wordt gekopieerd?
5. Welke aminozuren worden ingebouwd op basis van de code van streng 1?
6. Hoe heet het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen?

Slide 3 - Tekstslide

Antwoorden
1. Na DNA-replicatie krijg je precies hetzelfde DNA-molecuul:
TAC TCG TTC (streng 1)
ATG AGC AAG (streng 2)
2. Het nieuwe molecuul is ook dubbelstrengs.
3. Het mRNA-molecuul ziet er zo uit:  AUG AGC AAG
4. Het proces waarbij DNA (gen) wordt gekopieerd heet: Transcriptie
5. De ingebouwde aminozuren zijn: MET - SER - LYS
6. Het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen heet: Translatie

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Video

Stamcel
Huidcel
Darmcel
Alvleesklier-cel
Zenuwcel
Myeline
Insuline
Enzymen
Keratine
?

Slide 7 - Tekstslide

Genregulatie, Genexpressie & Regulatorgenen
Epigenetica

Slide 8 - Tekstslide

Genregulatie in een prokaryoot 
(gen staat uit)
Genregulatie in een prokaryoot 
(gen staat aan)

Slide 9 - Tekstslide

Genregulatie in een prokaryoot 
(structuur)-genen staan uit
Genregulatie in een prokaryoot 
(structuur)-genen staan aan

Slide 10 - Tekstslide

Genexpressie is belangrijk voor de specialisatie van cellen 
(= celdifferentiatie)

Slide 11 - Tekstslide

Genregulatie en celdifferentiatie in embryonale stamcellen

Slide 12 - Tekstslide

Regulatie van de genexpressie tijdens ontwikkeling van een fruitvlieg

Slide 13 - Tekstslide

regulatie embryonale ontwikkeling

Slide 14 - Tekstslide

Epigenetica
Bestudeert omkeerbare veranderingen in het DNA, zonder veranderingen in de nucleotidevolgorde. 
- Dus histonbinding en DNA-methylering.
- Kunnen worden doorgegeven aan het nageslacht

Voorbeeld: Kinderen die geboren zijn uit moeders die de hongerwinter doormaakten, kunnen spaarzamer omgaan met de voedingsstoffen die zij binnenkrijgen

Slide 15 - Tekstslide

Epigenetica - hongerwinter
Kinderen die de hongerwinter hebben meegemaakt hebben een verhoogde kans op overgewicht, diabetes, hartziekten en schizofrenie. Deze effecten kunnen tot wel meer dan 3 generaties later invloed hebben op het DNA.




Slide 16 - Tekstslide

Epigenetica

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

DNA-methylering of DNA-methylatie is een epigenetisch proces waarbij een methylgroep (CH3-groep) aan cytosine in een CG-groep binnen het DNA-molecuul wordt toegevoegd. Hierdoor verandert de structuur van het DNA, dat dientengevolge veranderd afleesbaar is tijdens bijvoorbeeld een transcriptie. Bij volwassen somatische cellen vindt DNA-methylering het meeste plaats in bepaalde CpG-gebieden (CpG-eilanden), maar bij embryonale stamcellen gebeurt het ook daarbuiten.

Methylering van DNA lijkt een belangrijke rol te spelen bij de ontwikkeling van bepaalde ziekten zoals kanker, doordat het de expressie van bepaalde genen afremt. Proeven met methyleringsremmers hebben in veel gevallen tot remissie geleid.

Slide 19 - Tekstslide