Steken en beten

Steken en beten - de theorie

Kader herhalingsdag 5 april 2023

Daphne van Lunzen

1 / 25

Slide 1: Tekstslide

Zorg en WelzijnMiddelbare schoolvmbo kLeerjaar 3

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

Lesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Steken en beten - de theorie

Kader herhalingsdag 5 april 2023

Daphne van Lunzen

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoel:

Aan het einde van de les kunnen alle cursisten:

1. verschillende steken en beten herkennen en weten hier op de juiste manier op te reageren

2. ziekteklachten herkennen en op de juiste manier handelen

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Steken en beten,
waar denk je aan?

Slide 3 - Woordweb

Wespen en bijensteken, tekenbeten, slangenbeten (ader), steken van zeedieren (kwal of pieterman)

De teek

Een klein, spinachtig diertje. Voor het blote oog is de teek vaak moeilijk te herkennen als het op de huid is beland. De teek houdt overigens van warme, niet goed zichtbare plekjes.

En dan met name de knieholtes, navel, oksels, liezen en bilspleet.

Slide 4 - Tekstslide

Een teek nestelt zich vast in de huid. Als het diertje nog geen bloed tot zich heeft genomen, vormt het enkel een klein puntje op het huidoppervlak. Eenmaal volgezogen wordt de teek groter en bolvormiger en is het dus makkelijker te herkennen op het lichaam. Omdat een tekenbeet pijnloos is, heb je het niet snel door als je gestoken bent. De teek scheidt namelijk samen met haar speeksel een verdovend middel uit.

https://www.youtube.com/watch?v=5TCCdZL5BJc

Tekenbeet

Teken zitten vooral in hoog schaduwrijk gras en dode bladeren bij bomen en struiken
Trek dus lange kleding aan in een tekenrijke omgeving
Toch een teek? Verwijder hem dan zo snel mogelijk.

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geef de volgorde van de EHBO bij een teek

desinfecteren

pincet pakken

in agenda zetten

koorts --> huisarts

Slide 6 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Tekenbeten

Een teek moet zo snel mogelijk worden verwijderd.

Gebruik voor het verwijderen van teken geen alcohol of benzine.
Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid met een puntig pincet of speciale tekenverwijderaar.
Bel de huisarts of huisartsenpost als het verwijderen niet lukt.
Ontsmet het wondje na het verwijderen van de teek.
Neem contact op met de huisarts bij een rode kring of bij ongewone vermoeidheid, koorts, verminderde eetlust of pijn aan gewrichten.

Slide 7 - Tekstslide

Een tekenbeet kan de ziekte van Lyme veroorzaken. Lyme kan gepaard gaan met gewrichtsklachten en verlammingen. Niet iedereen die door een teek is gebeten, krijgt deze ziekte.

Welke 5 plekken van het lichaam moet je goed controleren na een wandeling in een bosrijke omgeving

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wat is géén mogelijk symptoom van de ziekte van Lyme.

Griepachtige verschijnselen

Zonder antibiotica kan het zenuwstelsel worden aangetast

Hevige pijn op de plek waar de teek heeft gebeten

Een rode kring rondom de beetplek na 4-6 weken

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Bijen en wespen

Een bijen- of wespensteek is pijnlijk.
De plek zwelt en doet pijn.

Bijen steken maar één keer, laten angel achter waarna ze langzaam sterven.

Bij allergie --> Direct handelen!

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Na aanleiding van het filmpje kunnen jullie benoemen wat je moet doen bij een wespensteek.

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat te doen bij een wespen/ bijensteek

Verwijder na een bijensteek zo snel mogelijk de achtergebleven angel met een pincet of met je nagel.
Verwijder eventuele ringen wanneer het slachtoffer in de vinger is gestoken. Door de insectensteek kan de vinger namelijk opzwellen.
Leg een nat kompres (washandje, theedoek, gaasje) of een koud (ijs) kompres op de plaats van een insectenbeet. Dit vermindert de pijn, jeuk en zwelling.

Bel de huisarts of huisartsenpost als de steek- of bijtplaats erg dik wordt.
Bel 1-1-2 wanneer het slachtoffer in zijn of haar mond/keel is gestoken en/of last heeft van ernstige benauwdheid, suffer worden of bewusteloosheid. Shockverschijnselen en/of zwelling in de nek of hals. Bel ook bij een allergische reactie of bij een beet van een giftige slang.
En let op: een wespensteek in keel of mond kan door een zwelling en afsluiting van de luchtweg levensbedreigend zijn.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat te doen bij een bijensteek

Als de angel is achtergebleven, schraap deze dan weg met je vingernagel of de botte kant van een mes.

Koel de plaats van de steek met een nat kompres of een coldpack.

Gebruik eventueel een zalf tegen huidirritatie, bijvoorbeeld zalf met menthol, aloë vera of calendula (gebruik volgens bijsluiter).

Wordt de plek waar je bent gestoken erg dik? Bel dan de huisarts.

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

WESP

BIJ

Slide 16 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Adder

De gewone adder is de enige gifslang die in Nederland en België voorkomt. De beet kan ook voor de mens gevaarlijk zijn. Hij houdt van droge, zonnige plekken. De winter brengt de adder meestal met andere slangen door in verstijving. In maart kruipt hij uit zijn schuilplaats. Hij jaagt niet, maar wacht zijn prooi op. Bliksemsnel schiet hij naar voren en grijpt voorbijlopende muizen, kikkers of ook wel vogels.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat te doen bij een slangenbeet

Bel 1-1-2 wanneer een slachtoffer is gebeten door een giftige slang.
Beweeg het getroffen lichaamsdeel zo min mogelijk.
Niet uitzuigen, insnijden of afbinden, dat is niet zinvol

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Steken van zeedieren

Als iemand aan het strand een erg pijnlijke plek heeft na een steek van een zeedier (bijvoorbeeld van een kwal) kan hij of zij het best deze plek onderdompelen in heet water, zo heet als hij kan verdragen. Als er geen heet water is, kan tegen de pijn gekoeld worden met een coldpack of ijs. Ook kan afgespoeld worden met zeewater (niet met zoet water). Bel de hulpdiensten als het slachtoffer een hevige allergische reactie krijgt.