2.2 Het dagboek van de aarde havo 3 deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§2 Het dagboek van de aarde

Lesdoelen

-Jullie kunnen uitleggen hoe een fossiel in een gesteente terechtkomt;

-Jullie kunnen uitleggen waarom bodemlagen en fossielen veel vertellen over de geologische geschiedenis van de aarde;

-Jullie kunnen verschillende soorten gesteenten herkennen en de kenmerken en het ontstaan ervan uitleggen.

Gesteenten en fossielen

Hoe hebben mensen de ontwikkeling van het leven op aarde ontdekt?

Door gesteenten en fossielen te bestuderen die men in het gesteente aantreft

Fossiel

=een versteend overblijfsel of afdruk van een dier of plant

Fossielen

-Elk leven wezen kan als het doodgaat een fossiel worden

-Maar dan moet het snel worden begraven onder modder of zand

-Anders rot het weg of valt het uit elkaar

Skelet goed bewaard want direct begraven in zand

Wat vertellen gesteenten en fossielen ons?

Waar geven gesteenten en fossielen veel informatie over?

-Het klimaat/omstandigheden van vroeger

Voorbeeld:

Laag kalksteen in de grond vertelt ons dat op die plek vroeger kalkskeletjes van zeedieren naar de bodem zijn gezakt. Op zo'n plek heeft dus vroeger een zee gelegen.

Gesteenten

Er zijn 3 soorten gesteenten. Welke?

Soorten gesteente

-Sedimentgesteente

-Stollingsgesteente

-Metamorf gesteente

Sedimentgesteente    Stollingsgesteente    Metamorf gesteente

               

                         

-Gelaagd

-Vaak met fossielen

-Oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn

-Niet gelaagd

-Geen fossielen

-Vervormd door druk en temperatuur, maar niet gesmolten

-Niet gelaagd

-Geen fossielen

-Vaak zijn mineralen zichtbaar als aparte vlekjes

Sedimentgesteente

=Gesteente dat opgebouwd is uit lagen zand en klei die over elkaar heen worden  gesedimenteerd (afgezet).

-De losse deeltjes verharden tot gesteente door de druk van bovenliggende lagen

-De onderste laag is het oudst

Voorbeelden: zandsteen en kalksteen

Stollingsgesteente

=Gesteente ontstaan door afkoeling van magma

Dus gevormd door vulkanische activiteit

Voorbeelden:

-Graniet: ontstaan door het ondergronds afkoelen van magma

-Kwarts

-Basalt

Metamorf gesteente

=Gesteente (stollings- en sedimentgesteente) dat door hoge druk en/of hoge temperatuur is veranderd

Voorbeeld:

-Marmer: ontstaat als het sedimentgesteente kalksteen onder hoge druk verandert

1. Sedimentgesteente
2. Stollingsgesteente
3. Metamorf gesteente

1. Sedimentgesteente
2. Stollingsgesteente
3. Metamorf gesteente

1. Sedimentgesteente
2. Stollingsgesteente
3. Metamorf gesteente

Lesdoelen

-Jullie kunnen uitleggen hoe een fossiel in een gesteente terechtkomt;

-Jullie kunnen uitleggen waarom bodemlagen en fossielen veel vertellen over de geologische geschiedenis van de aarde;

-Jullie kunnen verschillende soorten gesteenten herkennen en de kenmerken en het ontstaan ervan uitleggen.

Aan de slag...

-In elke paragraaf staan een aantal leerdoelen

-Beantwoordt en schrijf de leerdoelen van paragraaf 2.1 voor jezelf uit

Huiswerk

-Maken opdrachten 2, 6, 7 en 8 van paragraaf 2.2