BERH: TH12 VOEDING EN VERTERING BS1 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Th12: Voeding en vertering

PROGRAMMA Thema 12 

Voeding en vertering

Basisstof 1: Enzymen

Basisstof 2: Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Basisstof 3: Voedings- en leefstijl

Basisstof 4: Het verteringsstelsel

Basisstof 5: De organen voor vertering

Basisstof 6: Planteneters, vleeseters en alleseters

Lesverloop

1. Leerdoelen BS1 Enzymen
2. Leer met je Boek en deze LessonUp
3. Kennis testen
4. Aan de slag: maak alle opdrachten in boek.

• Enzymen
• Enzymactiviteit
• Voedselbederf
• Conserveren
• Conserveermiddelen

12.1.1 Je kunt de werking van enzymen beschrijven.

12.1.2 Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij voedselbederf.

12.1.3 Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd.

• Enzymen
  
• Enzymactiviteit
  
• Optimumkromme
  
• Optimumtemperatuur
• Zuurgraad
• pH
  
• Conserveren
  
• Conserveermiddelen

Leerdoelen

Waar gaat deze basisstof over?

Begrippen

Enzymen

Voedingsstoffen moeten afgebroken woorden. Enzymen zijn hierbij nodig.

Stofwisselingsprocessen:
Scheikundige reacties waarbij stoffen omgezet worden in andere stoffen. 
Denk aan:

  - verbranding
  - fotosynthese
  - assimilatie

Enzymen zijn eiwitten die een reactie versnellen 

• Enzymen worden gebruikt, niet verbruikt.
• Enzymen werken specifiek: ze werken maar voor 1 soort stof.
• Werken door stoffen te splitsen of door stoffen samen te voegen.
  

https://npokennis.nl/longread/7991/hoe-maken-enzymen-van-ons-lichaam-een-levend-lab

Enzymactiveit

Enzymactiveit is de snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt.

Factoren die de enzymactiviteit beïnvloedt:

• Temperatuur: 

  - bij lage T: enzym tijdelijk onwerkzaam
  - bij te hoge T: enzym voorgoed onwerkzaam (denaturatie)

• Zuurgraad 

  - voor de meeste enzymen: pH neutraal

Optimumkromme

https://npokennis.nl/longread/7991/hoe-maken-enzymen-van-ons-lichaam-een-levend-lab

Denatureren 

Bij een te hoge temperatuur:

Als enzymen denatureren dan kunnen ze niet meer binden met het substraat. Een gedenatureerd enzym kan geen substraat meer binden en geen product meer vormen.

Enzymactiveit

Enzymactiveit is de snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt.

Factoren die de enzymactiviteit beïnvloedt:

• Zuurgraad 

  - voor de meeste enzymen: pH neutraal

Voedselbederf

1. Wat is voedselbederf?
   
2. Hoe komt het?
3. Wat kun je er tegen doen?
4. Welke methoden zijn er?

ko

Bederf 

Mis het volgende filmpje niet!! 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Voedselbereiding

Heel veel voedingsmiddelen die we  dagelijks eten of drinken worden gemaakt met de hulp van  schimmels of bacteriën.

• Gisten (eencellige schimmels) worden gebruikt voor het maken van wijn, bier en brood.
  
• Schimmels zijn onmisbaar voor de productie van allerlei vleesvervangende plantaardige producten. Voorbeelden hiervan zijn tempeh en tofu.
  
• Met de hulp van melkzuurbacteriën maken we van melk, kaas, karnemelk en yoghurt. 
  

Voor het maken van allerlei ander kazen en vleesprodukten zijn weer andere schimmels en bacteriën nodig. Camembert, blauwschimmelkaas en salami zouden we zonder hun hulp niet kunnen maken.

Melkzuurgisting

• Gemaakt van melk door melkzuurbacterien toe te voegen. 
  
• Bacteriën zetten lactose (melksuiker) om in melkzuur.
• Anaeroob proces: geen zuurstof nodig
• Gevormde melkzuur --> verlaagt de pH --> zure smaak en voorkomt dat andere ziekmakende bacteriën overleven. 

Reactievergelijking: 

melksuiker→ melkzuur +  energie (ATP).

Bij melkzuurgisting ontstaat:

1. Melkzuur, ATP, Koolstofdioxide
2. Melkzuur, energie (ATP)
3. Melkzuur, ethanol, koolstofdioxide
4. Melkzuur, koolstofdioxide

Wat zou je kunnen doen om voedselbederf te voorkomen?

Voedsel invriezen, waarom?

ko

Voedselvergifting 

Mis het volgende filmpje niet!! 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Wat is voedselvergiftiging?

Aan de slag! (leerwijzer)

1. Lees de BS in je boek. 
2. Bekijk beschikbare videos in Malmberg + Biologie met Joost
3. Maak aantekeningen van wat je geleerd hebt. 
4. Plaatjes tekenen (als het nodig is). Zo leer je goed.
   


5. Maak alle opdrachten in je boek; extra opdrachten ook! 
6. KIJK NA!
   
7. Leg uit: leg aan iemand uit wat je hebt geleerd.
8. Doe per paragraaf de Test Jezelf online.
   
9. Ga naar Biologiepagina.nl om te oefenen.
   
10. Noteer je vragen.

Enzymen

Voedingsstoffen moeten afgebroken woorden. Enzymen zijn hierbij nodig.

Stofwisselingsprocessen:
Scheikundige reacties waarbij stoffen omgezet worden in andere stoffen. 
Denk aan:

  - verbranding
  - fotosynthese
  - assimilatie

Enzymen zijn eiwitten die een reactie versnellen 

• Enzymen worden gebruikt, niet verbruikt.
• Enzymen werken specifiek: ze werken maar voor 1 soort stof.
• Werken door stoffen te splitsen of door stoffen samen te voegen.