eetstoornissen

eetstoornissen
les 4
introductie in de GGZ
VP Leerjaar 2
2024/2025
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 33 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

Onderdelen in deze les

eetstoornissen
les 4
introductie in de GGZ
VP Leerjaar 2
2024/2025

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat staat er op het menu
Voorgerecht
* Terugblikken op de vorige lessen
Hoofdgerecht
*Twixx eetstoornissen
Toetje
*Vooruitblikken

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

lesdoel 
Aan het einde van de les kan je de 3 meest voorkomende eetstoornissen benoemen en uitleggen wat het is.

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar hebben we het over gehad
* Geschiedenis van psychiatrie
* Visies en denkmodellen
*Verpleegplan
*Beroepsprofiel verpleegkundige in de GGZ
*ADHD en ASS
* Psychotische stoornissen

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

eetstoornis

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Eetstoornissen
Er is sprake van een stoornis wanneer:

* er sprake is van een psychosociaal probleem
* het gedrag invloed heeft op de mentale gezondheid en het sociale functioneren
* de gezondheid achteruit gaat
* de ontwikkeling verstoord raakt bij kinderen of adolescenten

Eetstoornissen kenmerken zich door:
een obsessie met gewicht, eten en lichaamsbeeld. 

Je spreekt van een stoornis omdat dit het functioneren beïnvloedt. 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De 3 meest voorkomende eetstoornissen zijn:

*anorexia nervosa, 
*boulimia nervosa  *eetbuistoornis.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een van de belangrijkste kenmerken van anorexia nervosa
A
overmatige gewichtstoename
B
extreem gewichtsverlies en angst om aan te komen
C
regelmatig eetbuien zonder te compenseren
D
gebrek aan interesse in voedsel en eten

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Anorexia nervosa 
Anorexia nervosa beteken:
 ‘geen eetlust door nerveuze oorzaken’. 

De ziekte kenmerkt zich niet door een gebrek aan eetlust, maar door niet willen eten
Het lijngedrag komt door grote aandacht voor het lichaamsbeeld en het gewicht. 

Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee typen:
* Beperkende (restrictieve) anorexia
* Purgerende anorexia

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Typen anorexia

Beperkende (restrictieve) anorexia, waarbij de zorgvrager voedselinname vermijdt en zorgt voor hoge calorieverbranding door te sporten.
Purgerende anorexia, waarbij eetbuien worden opgevolgd door zelf opgewekt braken, laxeren of overmatig sporten (purgeren). Deze vorm heeft overeenkomsten met boulimia nervosa. Bij purgerende anorexia staat afvallen op de voorgrond. Bij boulimia nervosa staan eetbuien op de voorgrond.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

wat zijn de belangrijkste kenmerken van anorexia nervosa

Slide 11 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De belangrijkste kenmerken van anorexia nervosa zijn:
* BMI lager dan 18,5 door een te lage hoeveelheid calorie-inname;
* Grote, buitensporige angst om aan te komen of dik te worden, ook bij       ondergewicht;
* Gedrag dat gewichtsverlies geeft of voorkomt dat de zorgvrager aankomt, zelfs bij ondergewicht;
* Verstoord lichaamsbeeld, zorgvragers hebben het gevoel dik te zijn;
* Angst voor controleverlies;
* Gebrek aan ziektebesef en inzicht.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Adviezen bij anorexia nervosa:
  • Observeer tijdens de maaltijden
  • wees geduldig.   
  • Registreer de calorie inname.
  •  Zorg voor zoveel mogelijk stabiliteit. 
  • Weeg met zo min mogelijk kleding.
  •  Toon empathie

Slide 14 - Tekstslide

1. hoeveel krijgt iemand binnen, vocht inname ook registreren
2. eten vaak kleine beetjes en erg langzaam
3. vaste weeg momenten bijv.
4. liefst alleen in ondergoed, soms drinkt men veel water voor het wegen om het gewicht te verhogen
5 sondevoeding bijv. is een grote stap en kan traumatisch zijn 
boulimia nervosa

Slide 15 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Boulimia nervosa
 Boulimia nervosa betekent in Latijn letterlijk ‘honger als een rund’.  
‘nervosa’,  staat voor de geestelijke oorzaken van de honger. 


  •  Geen controle over het eetgedrag
  • Negatieve gevoelens nemen na een eetbui toe
  •  Na een eetbui  is er compensatiegedrag


Het uiterlijk van het lichaam en het gewicht speelt een grote rol in het zelfbeeld




Slide 16 - Tekstslide

1.  buitensporig veel eten in korte tijd
2.
3. laxeren, braken, vermageringspillen, overmatig sporten
 Een eetbui
 Een eetbui bestaat meestal uit veel ongezond, calorierijk, kant-en-klaar voedsel waarbij tot wel 10.000 calorieën gegeten kunnen worden.
 Zowel de eetbuien als het compensatiegedrag vinden plaats wanneer iemand alleen is.
  Omdat de eetbuien en het compensatiegedrag in het geheim plaatsvinden en het gewicht enigszins stabiel kan blijven, blijft de ziekte vaak onopgemerkt door de omgeving. 

De ernst van de boulimia nervosa wordt gemeten aan de hand van het aantal eetbuien per week. 
1-3  eetbuien per week lichte boulimia nervosa.
  3-14 eetbuien per week matige boulimia nervosa
14> eetbuien per week ernstige boulimia nervosa.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

wat zijn de belangrijkste kenmerken van boulimia

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De belangrijkste kenmerken van boulimia nervosa zijn:
*Eetbuien waarbij extreem veel voedsel gegeten wordt;
* Tijdens een eetbui is er geen controle over wat er gegeten wordt;
* De eetbui is meestal buiten het zicht van anderen;
* Er is sprake van compensatiegedrag zoals braken, laxeren of overmatig sporten;

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 20 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Adviezen bij boulimia nervosa


  • Wees alert op lichamelijke klachten,
  • Doe regelmatig controles om de vitale functies te monitoren.
  • Let op klachten van de huid, slijmvliezen, mond en het gebit. 
  • Observeer de zorgvrager na de maaltijd. 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

eetbuistoornis
Zoals de naam als zegt, hebben mensen met een eetbuistoornis herhaaldelijke eetbuien. Deze eetbuiten komen minstens één keer per week voor. Wanneer er meer dan veertien eetbuien per week zijn is er sprake van een ernstige eetbuistoornis. 


Normaal gesproken eet je omdat er sprake is van honger, bij een eetbuistoornis eet je ten gevolge van emoties.

Eten geeft een tijdelijke afname van spanning en negatieve emoties.
 
Eetbuien kan je beschouwen als een niet-functioneel afweermechanisme:  je weet niet goed hoe je om moet gaan met negatieve emoties waardoor je als het ware overspoeld wordt en er een impulsieve reactie plaatsvindt (een eetbui).




Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De belangrijkste kenmerken van de eetbuistoornis zijn:

Slide 23 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De belangrijkste kenmerken van de eetbuistoornis zijn:

* Snel eten;
* Eten tot er sprake is van een onaangenaam gevoel;
* Eten zonder dat er sprake is van trek of honger;
* Alleen eten, uit schaamte voor kritiek vanuit de omgeving;
Walging, somberheid en schuldgevoelens.

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

eetbuien
Tijdens een eetbui staat controle verlies op de voorgrond. 
Tussen de eetbuien door is er sprake van schuldgevoelens en walging van zichzelf.
 Deze negatieve emoties zijn later vaak aanleiding voor nog een eetbui. 
Zorgvragers belanden in een vicieuze cirkel. 
De eetbuien worden, in tegenstelling tot boulimia nervosa, niet gevolgd door compensatiegedrag.

 Op de lange termijn heeft de stoornis overgewicht tot gevolg. Dit kan weer leiden tot diabetes en hart- en vaatziekten.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 27 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Hoe vaak komt het voor?

Anorexia nervosa en boulimia nervosa ontstaan meestal rond de pubertijd of de jongvolwassen leeftijd. In zeldzame gevallen ontstaat de ziekte pas op latere leeftijd, bijvoorbeeld rond de overgang. 

Anorexia nervosa: vrouwen 1-4% mannen 0,16-3%
Boulimia nervosa: vrouwen 1-2%  mannen 0,1-0,5%
Eetbuistoornissen:  vrouwen 1-4% mannen 1-3%

5% overlijd aan anorexia waarvan 1/5 door zelfmoord en  4/5 door complicaties van de ziekte
 2%  overlijd aan boulimia nervosa waarvan 1/5 door zelfmoord.

 Omdat de eetbuistoornis nog relatief nieuw is als psychiatrische stoornis, kan over het beloop hiervan weinig worden gezegd.



Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaak

Eetstoornissen zijn multifactoriële aandoeningen. 
Maatschappelijke druk 
Men wil graag voldoen aan het ideaalbeeld


Slide 29 - Tekstslide

1. meerder factoren dragen bij aan het ontstaan en onderhouden van de stoornis, psychologische, biologische en omgevingsfactoren
2. maatschappelijk, heersen van een schoonheidsideaal waarin men slank hoort te zijn
3. fotomodellen, idolen e.d.
Algemene adviezen rondom de zorg bij eetstoornissen:
* Bouw een vertrouwensband op
* Kom afspraken en beloftes na die gemaakt zijn.
* Wees betrouwbaar en eerlijk
*Steun de zorgvrager, ook bij terugval 
*Maak geen verwijten wanneer iets niet gelukt is
* Wees alert op stemmingswisseling
*ontken emoties en angst niet 
* Wees begripvol over de situatie




Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

lesdoel behaald?
Aan het einde van de les kan je de 3 meest voorkomende eetstoornissen benoemen en uitleggen wat het is.

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

vooruitblikken
23 december - 3 januari Kerstvakantie
6 januari: 2 presentaties+ gastles dissociatieve stoornis
13 januari: 2 presentaties+ gastles verslaving
20 januari: 2 presentaties + eindgesprekken
27 januari breekweek 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies