1.2 Leven in een industriestad

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Het leven in een industriestad

Tijd van Burgers en Stoommachines

In deze les

-Korte terugblik

-Instructie paragraaf 2

-Aan de slag

Leerdoelen: Je kunt de werk- en leefomstandigheden van arbeiders beschrijven.

Je kunt de werk- en leefomstandigheden van de gegoede burgerij en de middenklasse beschrijven.

Het leven van arbeiders (werk)

• Lang werken (14 uur per dag was normaal) 
• Eentonig werk
• Nachtwerk
• Kinderarbeid was normaal
• Gevaarlijk werk

Het leven van arbeiders (wonen)

• Woonden dicht bij fabrieken
• Kleine woningen
• Vochtig
•  Geen stromend water
• Geen riolering
• Woonden met veel mensen samen

De gegoede burgerij

• Als je het kon betalen woonde je buiten de stad
• Met name de gegoede burgerij kon dit betalen
• Dit zijn de aller rijkste burgers
• Onder de gegoede burgerij kwam de middenklasse
• Die bestond o.a. uit winkeliers, onderwijzers en kantoorpersoneel

                                       Van Heek

Het liberalisme

• De gegoede burgerij had dus een prettig leven
•  De grootste groep mensen leefde in bittere armoede
• De Nederlandse regering deed hier vrijwel niets tegen
• Dat komt omdat de meeste bestuurders aanhangers waren van het liberalisme
• Zijn voor economische vrijheid 
• De overheid moet zich niet bemoeien met het leven van mensen
• Kiesrecht was ook niet iets wat iedereen moest hebben.

Oefening

• Industriële revolutie
• Slechte werkomstandigheden
• Slechte woonomstandigheden
• Gegoede burgerij 

Lesdoel: Omschrijf de werk- en leefomstandigheden van arbeiders in de 19e eeuw.

Lesdoel: Omschrijf de werk- en leefomstandigheden van de gegoede burgerij in de 19e eeuw

Lesdoel: Noem twee ideeën van de liberalen in de 19e eeuw

Het leven in een industriestad

Tijd van Burgers en Stoommachines

In deze les

-Korte terugblik vorige les

-Instructie paragraaf 2

-Aan de slag 

Leerdoel: Je kunt een belangrijk economisch idee en een belangrijk politiek idee noemen van liberalen in de 19e eeuw.

Dagboekfragment

Situatie van arbeiders

• Heel lang werd er weinig tot niets gedaan aan de situatie van arbeiders
• Waarom niet? Voornamelijk liberalen in het parlement
• En alleen de rijkste mannen mochten stemmen

Liberalisme

Liberalen zijn voor zo veel mogelijk vrijheid

Economie	Politiek
1. Regering niet met eco. bemoeien 2. Fabr.-eigenaar veel zelf bepalen (loon of werkomstandigheden) 3. Weinig regels	1. Veel vrijheid (godsdienst of meningsuiting) is een grondrecht (voor alle burgers) 2. Regering zorgt voor veiligheid 3. Alleen gegoede burgerij mannen krijgen kiesrecht

Laat tabel overnemen in schrift

Waarom was het voor de armen in de 19e eeuw zo moeilijk om hun situatie te verbeteren?

Fabrieksarbeiders 

Gegoede burgerij

Liberalisme

Stemrecht

Afsluiting

Aantekening afmaken 

Paragraaf 2 afmaken