3. genen en allelen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Genen en allelen

Leerdoelen

1. Je kunt omschrijven wat genen en allelen zijn.
2. Je kunt omschrijven wat een mutatie is.
3. Je kunt omschrijven wat kanker is.

base: bouwsteen van DNA

basenpaar: paar van de basen A-T of C-G

ezelsbruggetje

4 verschillende kleuren= 4 verschillende onderdelen. 

AppelTaart 

CitroenGebak

- volgorde is recept voor maken van eiwit

- elk eiwit zorgt voor een eigenschap (gen)

Gen-Basen

Genen zijn de stukjes op de chromosomen waarop een bepaalde eigenschap zit. 

De invulling van de genen worden door de basen bepaald. 

A-T

C-G

Basen-Allel

Vormen een code voor eiwitten

Eiwitten zijn bouwstenen

Allel is een genvariant

Dus: code voor blond haar

code voor bruin haar.

Genen en allelen

Allel: informatie van een gen

allelenpaar: twee allelen van een gen

Gen B: zelfde basenparen, Gen A: verschillende basenparen 

Allelen: beschikbare variaties  

DNA

een fout bij het kopieren noemen we een mutatie.

Een mutatie is een verandering in de basenvolgorde.

een mutatie is een verandering in het genotype. Dit kan gezien worden in het fenoype (hoeft niet).

Mutatie in lichaamscel

Mutatie in geslachtscel

Mutant

Een mutant is een individu, waarbij uit het fenotype blijkt dat het genotype gemuteerd is. Bijv. albinisme

Mutant

Een mutant is een individu, waarbij uit het fenotype blijkt dat het genotype gemuteerd is. Bijv. albinisme

Kanker

Mutatie in celdeling -> cel gaat te vaak delen -> kankergezwel

Tumor   =>              Kwaadaardige tumor  =>   uitzaaiing

Huiswerk!!

Beantwoord eerst de leerdoelen

1. Je kunt omschrijven wat genen en allelen zijn.
2. Je kunt omschrijven wat een mutatie is.
3. Je kunt omschrijven wat kanker is.

Maak daarna de opdrachten bij 5.2 + 5.3!

volgende les huiswerk controle

https://schooltv.nl/video-item/bio-bits-vmbo-erfelijkheid-de-broer

https://schooltv.nl/video-item/bio-bits-vmbo-erfelijkheid-de-familie