KB 2.3 inhaalles

• Economie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, k
• Leerjaar 4

 KB H2.3 Sparen en beleggen 

Leerdoelen 

• Je weet wat het verschilt tussen nominale rente en reële rente is.
• Je weet hoe je de reële rente kunt berekenen.
• Je weet wat beleggen is, welke opties daarvoor zijn en wat rendement betekent. 

Het behouden van waarde in je geld 

• Mensen met veel geld hebben een probleem.
• Wat is dat probleem?
• Inflatie.
• Door inflatie word hun vermogen (stapel met geld) elk jaar minder waard.  
• Als ze niks met het geld doen kan je er namelijk elk jaar steeds minder van kopen dus om de waarde van je geld te behouden moet die stapel geld wel elk jaar groeien.
• Rijke mensen kunnen een paar dingen doen om hun waarde van het geld te houden. 

Optie 1 sparen

• Geld op een spaarrekening zetten waarbij je samengestelde rente krijgt. 
• Je kan je geld voor bijvoorbeeld 10 jaar vast zetten. Je krijgt dan een veel hogere rente voor je spaargeld, dan wanneer je het geld op een normale spaarrekening zet. 
• Je kan nu 4% rente per jaar krijgen als jij je geld vast zet voor 10 jaar. Je kan er dan 10 jaar lang niet bij, maar krijgt dus wel elk jaar 4%.
• Gemiddeld is de inflatie 2% dus elk jaar word je vermogen dan wel meer waard. 
• Als je het geld op een normale spaarrekening zet krijg je maar 1,7% rente.

Voorbeeldvraag 1
Je krijgt 1,7% rente dit jaar voor je spaargeld. De inflatie is 0,8% wat is de reële rente.
Formule : Nominale rente - inflatie

Optie 2 beleggen 

• Mensen die veel geld hebben en risico's durven te nemen (of geen andere keuze hebben door lage rentes) beleggen hun geld in aandelen, obligaties, goud en/of gebouwen.
• Het geld wat je met beleggen verdient heet rendement. 
• Het risico met beleggen is dat je verlies kan maken, maar het kan ook zo wezen dat je veel meer rendement behaalt dan de rente is op een spaarrekening. Sommige ,mensen halen 10% rendement per jaar met aandelen. 

Beleggen in aandelen 

• Je koopt een aandeel. (dus klein stukje van een bedrijf) 
• Je hebt twee manieren om winst te maken met aandelen
• Dividend krijgen (das een stukje van de winst van het bedrijf)
• Of een waardestijging van het aandeel
• Voordeel van aandelen: Je kan er veel geld mee verdienen zonder er veel werk van te hebben.
• Nadeel: Je kan er veel geld mee verliezen (en veel mensen verliezen ook geld met aandelen).

Beleggen in obligaties 

• Je kan ook obligaties uitschrijven.
• Dit betekent dat je geld uitleent aan bedrijven of de overheid. De obligatie (dus lening) loopt voor bepaald aantal jaren en je krijgt hiervoor een vaste rente. De rente veranderd dus niet zolang de lening loopt. 
• Voordeel: De rente van de obligaties is vaak hoger dan die van een spaarrekening
• Nadeel: Als het bedrijf waar je geld aan uitleent failliet gaat heb je kans dat je het geleende geld niet terug krijgt. 
• De rente voor obligaties is nu tussen de 5%-6,5%

Beleggen in huizen

• Je koopt een extra woning met als doel om die te verhuren.
• Vaak verdienen mensen meer geld aan vakantiewoningen, maar die huizen zijn per m2 duurder en hier heb je ook meer werk van. Je moet die huizen namelijk bij elke wissel schoon aanleveren. 
• Nadeel van deze vorm van beleggen is dat het veel tijd kost, omdat je nu huurbaas moet spelen. 
• Voordeel tot voorkort kon je er elk jaar een goed rendement op halen. 
• Tegenwoordig word beleggen in gebouwen onaantrekkelijk gemaakt door de overheid omdat ze de belasting voor tweede-huizen hoog hebben gemaakt, zodat beleggers hun vastgoed gaan verkopen. 

Zelfstandig werken 

• TL: Maak opgave 7 t/m 9 van H2.2 (blz.49) + Opgave 12, & 13 van H2 rekenen (blz.65)
• KB:  Maak opgave 3 t/m 9 van H2.3 (blz.50 t/m blz.52
• KB Krijgt nog een vervolg uitleg over H2.3.

Rest van de uitleg is alleen voor KB

Waarom sparen mensen geld? 

• Ze rente over hun spaargeld kunnen krijgen. 
• Ze iets duurs willen kopen (zonder geld te lenen).
  
• Ze onverwachtse kosten willen opvangen ( uit voorzorg)
  

Als je geld spaart krijg je rente, als je geld leent betaal je rente. Hoe hoog die rente is hangt af van:

• Het rentepercentage (die is nu iets van 2% tot 3,5% 
• De hoogte van het spaarbedrag.
• De tijd dat het geld op de spaarrekening staat.
• Waarom is het nu niet verstandig om veel geld te sparen voor rente? 
• De inflatie is veel hoger dan de rente.

Spaardeposito 

• Als je het geld vast zet op een spaardeposito dan spreek je af dat je bijvoorbeeld 5 jaar niet bij je spaargeld kan. Voordeel hiervan is dat je elk jaar een vaste rente krijgt en deze rente hoger is dan bij een reguliere spaarrekening.
• Je kan via de volgende formule uitrekenen hoeveel rente je krijgt van een spaardeposito. 
• Formule: Spaarbedrag : 100 x rentepercentage x aantal jaren 

Voorbeeldsom:
Je hebt in 2008 €5.000,00 op de spaardeposito staan. Je krijgt hierover een rente van 2,2%. Hoeveel euro rente krijg je in 3 jaar tijd als het rente percentage gelijk blijft? (rond af met 2 cijfers achter de komma)
Formule: Spaarbedrag : 100 x rentepercentage x aantal jaren

Uitwerking voorbeeldvraag

• Je hebt in 2008 €5.000,00 op de spaarrekening. Je krijgt hierover een enkelvoudige rente van 2,2%. Hoeveel euro rente krijg je in 3 jaar tijd als het rente percentage gelijk blijft?
  
• Formule: Spaarbedrag : 100 x rentepercentage x aantal jaren 
• 5.000 : 100 x 2,2= €110,00 euro rente per jaar.
• €110,00x 3=€330,00 rente in 3 jaar.  

Zelfstandig werken 

• KB:  Maak opgave 3 t/m 9 van H2.3 (blz.50 t/m blz.52