BS 4 Stambomen M3 2024-2025

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

• Start je iPad of laptop op en join deze les
• Pak je boek erbij op pagina 186

Planning

- Terugblik met herhalingsvragen 3.3 (G/O/R)

- Oriëntatie (leerdoelen/taaldoelen/lesprogramma's) (G/O/R)

- Uitleg 3.4  (O/R)

- Verlengde instructie + gezamenlijke opdracht (R)

- Zelfstandig werken en vragen stellen

- Check leerdoelen en afsluiting (G/O/R)

Een homozygote plant voor de kleur geel (Info: geel is dominant).

Een heterozygote plant voor de kleur roze.

Een homozygote plant voor de kleur paars (Info: paars is recessief).

Wat zijn de genotypen van de planten?

Bb

BB

bb

Er zijn konijnen met lange oren en konijnen met korte oren. Lange oren zijn Dominant. Wat kan het genotype van deze konijnen zijn?

bB: Zó mag je het genotype NIET noteren!

Altijd de hoofdletter eerst.

     homozygoot

Bb

BB

bb

bB 

Leerdoelen

Je kunt uit een gegeven stamboom afleiden welke genotypen de ouders en / of nakomelingen hebben en welk allel dominant is en welk allel recessief

Groep GROEN

Stap 1: Lees pagina 186 en 187

Stap 2: Bekijk het filmpje in de volgende slide

Stap 3: Maak opdracht 4 t/m 6 (pag 188 ev)

Stap 4: Kijk de opdrachten na.

Stap 5: Maak test jezelf 3.4.

Stap 6: Lees de tekst van 3.5 ter voorbereiding op de volgende les

Stap 7: Ga iets doen voor een ander vak.

BS 4 Stambomen

Een stamboom

Welke  conclusie trek je uit deze stamboom?

Stappenplan

Stap 1: Kijk welke fenotype iedereen uit de stamboom heeft (in dit geval: blond of bruin haar)

Stap 2 : Wie heeft het recessieve gen?

Stap 3: Schrijf bij de overige familieleden alvast de hoofdletter op voor het dominante gen

Klassikaal  oefenen opdracht 2

 a t/m d

Blz 187

Nabespreken

2a  Welke personen hebben een huidtype zonder sproeten ?

2b Welk allel is dominant. Het allel met of zonder sproeten?

2c Wat is genotype van persoon 1 en 6 ( afbeelding 6 gebruiken)

2D

aa

aa

Aa of AA

Aa

Aa

Aa

Aa

of AA

 Eentje om te oefenen klassikaal

P

Dit was mijn uitleg.

Welke vragen heb je nog ?

Groep ORANJE

Stap 1: Lees de tekst van BS 4

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 6 (zonder samenvatting).

Stap 3: Kijk de opdrachten na.

Stap 4: Maak test jezelf 3.4

Stap 5: Lees de tekst van 3.5 ter voorbereiding op de volgende les

Stap 6: Ga iets doen voor een ander vak.

Verlengde instructie groep ROOD

opdracht 4a t/m d Blz 188/189

Nabespreken opdracht 4

We gaan eerst de stamboom invullen 

als je twee recessieve allelen hebt, heb je SMA

(zie tekst)

aa

Aa

Aa

AA of Aa

AA of Aa

Antwoorden 4

A) Wie is homozygoot recessief voor SMA ? Peter (aa)

B) Bepaal het genotype van alle personen in de stamboom.

 (zie vorige slide)

C) Zoon Peter krijgt een relatie met Esmee. Esmee is homozygoot dominant. Hoe groot is de kans dat hun kind een allel voor SMA heeft ? (Peter is aa en Esmee AA). Maak het kruisingsschema en zie dat alle F1 (100%) kans hebben op een allel voor SMA.

D) Jorine heeft sowieso een recessief allel voor SMA. Als haar man Govert dat ook heeft (hij is dan wel heterozygoot, want hij heeft geen SMA), dan zou hij ook een recessief allel door kunnen geven. De kinderen van Jorine en Govert kunnen - als ze de recessieve allelen krijgen - SMA hebben. Dus willen ze onderzoeken welk genotype Govert heeft.

Groep ROOD

Stap 1: Lees de tekst van BS 4

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 5 

Stap 3: Kijk de opdrachten na.

Stap 4: Maak de testjezelf van bas 4.

Stap 5:Lees de tekst van BS 5  ter voorbereiding op de volgende les

Stap 7: Ga iets doen voor een ander vak.

Check leerdoel

Aan het einde van de les kan jij uit een stamboom gegevens afleiden welke genotype de ouders en nakomelingen hebben en welk allel dominant en welk allel recessief is.

Wie zijn de mannen in deze stamboom?

1. Alle personen weergegeven met een vierkant
2. Alle personen weergegeven met een rondje

Nummer 5 en 6 in de stamboom zijn beiden heterozygoot voor het gen dat taaislijmziekte veroorzaakt. Ze krijgen nog een dochter.

Hoe groot is de kans dat deze dochter geen taaislijmziekte heeft?

Sleep het vinkje naar het goede antwoord.

0%

25%

50%

75%

100%