Nask 3TL 3.2 Warmtetransport

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3.2 Warmtetransport

Klaarleggen voor deze les!

• Tekstboek op blz. 167
• Binas
• Rekenmachine
• Schrijfmateriaal

Leerdoelen

Aan het eind van de les:

• Weet je hoe een warmtebron de omgeving verwarmt.
• Kan je de 3 vormen van warmtetransport opnoemen.
  
• Kan je van elke vorm van warmtetransport een voorbeeld noemen.

Noem 3 verschillende brandstoffen

Welke 3 dingen heb je
nodig om brand te maken?

Koolstofmonoxide

Koolstofdioxide

Volledige verbranding

Onvolledige verbranding

Voldoende zuurstof

Te weinig zuurstof

Wat is de eenheid van Energie?

1. Newton
2. Volt
3. Joule
4. CO²

Hoe verplaatst warmte zich?

Warmtetransport = Het verplaatsen van warmte

Warmte gaat altijd van een hoge temperatuur naar een lage temperatuur.

Dit kan op 3 manieren:

Geleiding -> Vaste stoffen

Stroming -> Vloeistoffen + Gassen

Straling -> Zonder tussenstof

Geleiding

Metaal is een voorbeeld van een goede warmte geleider. 

Denk bijvoorbeeld aan radiatoren en pannen. 

Geleiding

Geleiding zorgt er voor dat de warmte via een tussenstof verder gaat. Een geleider geeft dus warmte door. Een stof die warmte niet doorgeeft noem je een isolator. 

Geleiding

• Warmte verplaatst zich van de warmste plek naar de koudste plek
• vindt voornamelijk plaats in vaste stoffen
  
• doorgeven warmte-energie door moleculen die tegen elkaar aan trillen
• moleculen blijven op zelfde plaats

Filmpje geleiding

Metalen zijn een goede geleider. Maar niet elk metaal geleidt even goed. In het volgende filmpje worden messing, aluminium, koper en ijzer verwarmd. Welk metaal geleidt het beste?

Stroming

Warmte stijgt altijd, koude daalt altijd?

• warme lucht en warm water hebben een kleinere dichtheid dan koude  

       lucht of koud water.
      (warm: de moleculen bewegen sneller en hebben meer ruimte nodig.) 

• de koude lucht of het koude water zakt  daardoor naar beneden
  
• hierdoor ontstaat stroming
  
• hoe groter het verschil in temperatuur hoe sneller de stroming

Stroming

Energie stroomt met een vloeistof of gas mee.

Straling

Warmte kun je voelen als straling.

Lichte en glanzende voorwerpen absorberen weinig straling, de warmte wordt teruggekaatst. 

Straling 

Als je bij een kachel staat voel je de warmte. Als je in de zomer buiten in de zon loopt voel je haar branden. 

Dit is de infrarode straling, de warmte straling. 

je voelt alleen daar de straling waar het rechtstreeks naar toe gaat, 

bijvoorbeeld in de zon: als die in je gezicht schijnt voel je het daar, maar je rug is koud

Straling

alle voorwerpen stralen warmte uit

bij hogere temperatuur voorwerp: meer warmtestraling

Straling heeft geen tussenstof nodig

de warmte-energie van de zon komt door de ruimte (waar vaccuum is) naar de aarde

Warmtestraling: 

hoe lichter van kleur, hoe meer warmte wordt uitgestraald

Welke 3 vormen van warmtetransport hebben we zojuist besproken?

Warmte gaat altijd van een warme naar een koude plaats

1. Juist
2. Onjuist

Alle vast stoffen geleiden warmte goed

1. Juist
2. Onjuist

Een radiator geeft de warmte af door straling

1. goed
2. fout

Warme lucht verplaatst zich in de kamer door stroming

1. goed
2. fout

Het handvat van een pan wordt heet door stroming

1. goed
2. fout

Je voelt de warmte van een kampvuur door geleiding

1. goed
2. fout

De aarde wordt warm van de zon door straling

1. goed
2. fout

Een radiator ontvangt de warmte door geleiding

1. goed
2. fout

Je lichaam verliest de warmte door stroming

1. goed
2. fout

Op tafel liggen een steeksleutel van metaal en een houten hamer. Het is 20 graden en beide voorwerpen zijn even warm. Wat voelt het koudst aan?

1. de steeksleutel
2. de hamer
3. het maakt niet uit

Waarom voelt de steeksleutel het koudst aan?

Zelfstandig werken

Maak opdracht: 29, 31, 32, 39, 40, 46, 47