In deze les zitten 20 slides, met interactieve quiz en tekstslides.
Onderdelen in deze les
1000-1200
Romaanse kunst
Slide 1 - Tekstslide
Romaanse kunst
Slide 2 - Woordweb
Romaans
1000 - 1200
‘Romaans’ is afgeleid van ‘Romeins’. De bouwstijl doet Romeins aan vanwege de rondbogen en dikke muren.
Christelijke geloof centrale rol.
"Ora et labora" = bid en werk.
In de 11e eeuw ontstaan pelgrimstochten (o.a. naar Santiago de Compostela.) Langs deze routes worden kerken gebouwd, met extra zijschepen, straalkapellen en kooromgangen voor alle pelgrims.
Romeins bouwwerk: Colosseum
Romaanse kerk
Slide 3 - Tekstslide
Teken- en schilderkunst
In dienst van het geloof.
In kloosters werden boeken gekopieerd door monniken.
Manuscripten voorzien van illustraties.
Verluchting = illustratie.
Initiaal = beginletter, vaak versierd.
Op perkament.
Slide 4 - Tekstslide
Romaanse fresco's
Fresco = schildering in natte kalk.
Wandschilderingen, plafonds en gewelven.
Gaat om de (Christelijke) boodschap, niet om een naturalistische weergave.
Onderwijs aan analfabeten. Makkelijk te begrijpen.
Kunstenaars anoniem (ambacht i.p.v. kunst)
Stilistische kenmerken:
Vereenvoudigd, gestileerd
Schematische weergave
Platte vormen, weinig plasticiteit
Zwarte contourlijnen
Stapeling: verschillende voorstellingen boven elkaar.
Slide 5 - Tekstslide
Tapijt van Bayeux
Wandtapijt van 70 meter lang.
Verhaal van de verovering van de Engelse troon door de Normandische Willem de Veroveraar (slag bij Hastings).
Eén van de belangrijkste middeleeuwse kunstschatten ter wereld.
Meer dynamiek en expressie te zien
Slide 6 - Tekstslide
Bouwkunst
Voor het eerst tongewelven in plaats van houten daken.
Het gewicht van dit dak werd gedragen door dikke muren met steunberen.
Kleine ramen.
Rondbogen gaven de constructie voldoende stevigheid.
Exterieur versierd met ornamenten en beeldhouwwerk.
Meer ruimte nodig door pelgrimstochten
Slide 7 - Tekstslide
Tongewelf Kruisgewelf Kruisribgewelf
Slide 8 - Tekstslide
Plattegrond van Romaansekerk
op basis van de basilica.
Slide 9 - Tekstslide
Plattegrond van Romaanse kerk
op basis van Latijns kruis.
Slide 10 - Tekstslide
Dikke muren / kleine ramen / weinig licht
Rondbogen
Beeldhouwwerk op het exterieur
Kruisvormige plattegrond
Middenschip, dwarsschip
Viering, absis, straalkapellen
Kenmerken Romaanse architectuur
Slide 11 - Tekstslide
Vieringtoren
Verhoogd middenschip
Westwerk
Apsis
Kleine ramen met rondbogen
Transept
Steunberen
Zijbeuk
Slide 12 - Tekstslide
Galerij (2e verdieping)
Arcadebogen
Gordelboog
Massief-bouw
Dikke muren
Steunberen
Dwarsschip (transept)
Latijns kruis
Zijbeuken
Kooromgang
Straalkapellen
Rondbogen
Tongewelven
Pijlers
Kenmerken Romaanse bouwkunst
Slide 13 - Tekstslide
Romaanse beeldhouwkunst
De romaanse beeldhouwkunst hangt nauw samen met de bouwkunst. Het betreft in veel gevallen gebeeldhouwde reliëfs, die deel uitmaken van de bouwsculptuur van een kerk, zoals timpanen en kapitelen.
Slide 14 - Tekstslide
Timpaan
Grieks timpaan
Gotisch timpaan
Romaans timpaan
Laatste oordeel
Reliëf
Belangrijkste figuur het grootst
Gestileerd
Destijds polychroom
Statisch, star, geen emotie
Plat: plooien zijn bijv. gegraveerde lijnen
Slide 15 - Tekstslide
Romaanse beeldhouwkunst
Het ging de Romaanse beeldhouwers niet om dat het afgebeelde heel realistisch was.
Het ging hen om de Christelijke boodschap. De meeste mensen waren analfabeet, dus door middel van 'plaatjes' wilde de kerk hen aan de verhalen uit de Bijbel herinneren.
Slide 16 - Tekstslide
Romaanse beeldhouwkunst
De beelden boven de ingang van de kerk en op kapitelen doen ons misschien humoristisch aan. Voor de Middeleeuwse gelovige was het echter een verschrikkelijk vooruitzicht. Als ze zich niet aan de wetten van de kerk hielden zouden ze na de dood branden in de hel.
Slide 17 - Tekstslide
Relieken
Pelgrimstochten: pelgrims bezoeken plaatsen waar heiligen hebben geleefd of waar er resten zijn van heiligen (= relieken)
Een reliek geeft kracht, genezing en/of vergeving van schuld.
Relieken worden vaak bewaard en getoond in luxe kistjes: reliekschrijnen.
