Les 2: H4.2 Verklaring rechten mens en burger

Franse Revolutie

H4: Ik kan een omschrijving geven van de Franse Revolutie, door:

4.1. Je kan 3 oorzaken en 3 gevolgen van de plotselinge opstand van het ‘gewone volk’ tijdens de Franse Revolutie vaststellen. (r) (6.4.1)

4.2. Ik kan uitleggen waarom de Verklaring van de rechten van de Mens en Burger een kantelpunt in de geschiedenis was en daarbij 3 gevolgen noemen. (r) (6.4.2)

4.3. Ik kan uitleggen waarom het einde van de Franse Revolutie ‘de Terreur’ wordt genoemd. (r) (6.4.3)

H4S1: Geef 2 oorzaken van de opstand van het 'gewone volk'.

De bestorming van de Bastille bestempelde het begin van de revolutie. De gegoede burgerij stond niet meer alleen. Door honger en angst voor het koninklijk leger kwam ook de gewone bevolking in opstand, zelfs de allerarmsten in de stad. Na de val van de Bastille probeerde Lodewijk XVI de situatie te kalmeren door zijn leger terug te trekken. Maar de burgers voelden zich daardoor geroepen om door te gaan met hun verzet. Ook op het platteland waren de boeren in opstand gekomen tegen de adellijke grondbezitters. De kans bestond dat de opstanden gewelddadig zouden worden neergeslagen door soldaten in dienst van de adel. Om een bloedbad te voorkomen, stelden de burgers en enkele veranderingsgezinde edelen aan de koning voor om toch de privileges van de adel en de geestelijkheid in te trekken.

In De Verklaring van de rechten van de Mens en Burger werden de afspraken over gelijkheid vastgesteld. Het motto van de revolutie werd 'Vrijheid, gelijkheid en broederschap'. Maar de koning was niet van plan deze verklaring te ondertekenen. Het gewone volk kwam daarom weer in opstand. Een menigte woedende vrouwen marcheerde naar Versailles. De menigte dwong Lodewijk XVI om zijn paleis in Versailles op te geven en te verhuizen naar Parijs. Vanaf dat moment maakten afgevaardigden van de burgerij en de Nationale Vergadering de dienst uit.

 De Nationale Vergadering schreef in twee jaar een grondwet:

- De macht van de koning werd beperkt. De koning mocht alleen nog ministers benoemen, maar geen wetten meer maken.

- Wetten en wetsvoorstellen werden door de Nationale Vergadering geschreven.

- Volledige gelijkheid ontbrak nog in de nieuwe grondwet. Alleen burgers die voldoende belasting betaalden, mochten mensen kiezen die in de Nationale Vergadering zouden plaatsnemen. 'Wie betaalt, bepaalt.'

De reputatie van Lodewijk XVI was helemaal vernietigd nadat Lodewijk XVI een mislukte vluchtpoging naar het buitenland ondernam. Lodewijk XVI werd gezien als landverrader. Nadat Lodewijk XVI het leger van Oostenrijk had verzocht om Frankrijk binnen te vallen, werd zijn status als koning officieel opgeheven. In september 1792 werd Frankrijk een republiek. In januari 1793 werd Lodewijk XVI als een gewone burger veroordeeld wegens landverraad. Dat jaar werd Lodewijk XVI onder de guillotine gedood, net als zijn vrouw Marie-Antoinette.

Bron 1: Lodewijk XV1

4.2. Ik kan uitleggen waarom de Verklaring van de rechten van de Mens en Burger een kantelpunt in de geschiedenis was en daarbij 3 gevolgen noemen. (r) (6.4.2)

Noteer het antwoord van subdoel 4.2. in je aantekeningenschrift. Zoek het antwoord in de tekst van 6.4.2 of de informatie vanuit de instructie van net. 

Klaar?

Paragraaf 6.4: De Franse Revolutie. Opdracht: 5 t/m 7

Franse Revolutie

In 1789 brak de Franse Revolutie uit. Dat deze revolutie uitbrak, kwam door de structurele problemen in Frankrijk. Wat deze problemen waren, las je al in 6.2 Koningen in de knel.

Om de opstanden enigszins onder controle te krijgen, riep Lodewijk XVI de Staten-Generaal bij elkaar. Deze vergadering was al sinds 1614 niet meer bijeen geroepen, omdat inspraak niet paste binnen het absolutisme. De Derde Stand had vooral veel klachten, want door een zomer vol misoogsten en een koude winter was de Derde Stand sterk verarmd. Deze klachten verzamelden de Derde Stand voorafgaand aan de vergadering.

In de Staten-Generaal vormden de geestelijkheid en de adel nog steeds de meerderheid. Als de vergadering dus zou stemmen over de belastingen, zouden de geestelijkheid en adel op deze manier hun vrijstellingen kunnen behouden. Daarom besloten de burgers apart te vergaderen op de kaatsbaan. De burgers noemden hun bijeenkomst de Nationale Vergadering en beloofden een grondwet op te stellen waarin de burgers meer rechten en gelijkheid zouden krijgen. Lodewijk XVI kon niets anders doen dan toegeven. Maar toch ontsloeg Lodewijk XVI zijn minister van financiën, die wél populair was bij het volk. Ook stuurde Lodewijk XVI extra legereenheden naar Parijs om verdere onrust te voorkomen.

In Parijs was de broodprijs inmiddels tot recordhoogte gestegen. De bevolking besloot zich daarop te bewapenen tegen de extra legereenheden. De Parijse bevolking bestormde daarom op 14 juli 1789 de koninklijke gevangenis, de Bastille. In plaats van de verwachte wapens trof de bevolking zeven gevangenen en een kleine hoeveelheid wapens aan. Toch is de bestorming van de Bastille het symbool geworden van de Franse revolutie. Het gewone volk toonde deze dag aan dat het zich niets meer aantrok van de koning. Quatorze juillet wordt nog ieder jaar gevierd als nationale feestdag.

4.1. Je kan 3 oorzaken en 3 gevolgen van de plotselinge opstand van het ‘gewone volk’ tijdens de Franse Revolutie vaststellen. (r) (6.4.1)

Noteer subdoel 4.1 in je schrijft.
Zoek het antwoord in de tekst van paragraaf 6.4.1. of het filmpje.

Klaar?

Paragraaf 6.4, opdracht 1 t/m 4.