In deze les zitten 38 slides, met tekstslides en 2 videos.
Lesduur is: 30 min
Onderdelen in deze les
3.4 Nederland tijdens de
Tweede Wereldoorlog
Slide 1 - Tekstslide
Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga
Slide 2 - Tekstslide
Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de bezetting van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog verliep.
Slide 3 - Tekstslide
Nederland mobiliseert
november 1939
Hoop op neutraliteit
Mobilisatie en gebruik van de Hollandse Waterlinie.
Slide 4 - Tekstslide
Duitsland valt aan
10 mei 1940
Tactiek van Blitzkrieg
Slide 5 - Tekstslide
Regering wijkt uit naar Londen
13 mei 1940
Slide 6 - Tekstslide
Bommen op Rotterdam
14 mei 1940
Het bombardement duurt maar een kwartier
Slide 7 - Tekstslide
Nederland capituleert
15 mei 1940
In de meidagen van 1940 komen 2200 mensen om het leven.
Slide 8 - Tekstslide
Deel van Duitsland
29 mei 1940
Nederland wordt een deel van Duitsland: Reichskommissariat Niederlande
De Oostenrijker Arthur Seyss-Inquart wordt Reichskommisar.
Slide 9 - Tekstslide
Enige politieke organisatie die mag blijven bestaan.
Slide 10 - Tekstslide
Gelijkschakeling van de Nederlandse samenleving
vanaf mei 1940
Gleichschaltung / nazificatie
De Oostenrijker Arthur Seyss-Inquart benoemd tot rijkscommissaris
Slide 11 - Tekstslide
Gelijkschakeling
vanaf mei 1940
Elke burger, organisatie en vereniging moest zich houden aan de ideeën van de Nazi's en trouw zijn aan het Leidersbeginsel. Iedereen die dit niet deed,
werd ontslagen en of opgepakt.
Journalisten mochten alleen schrijven wat de Nazi's opdroegen (censuur)
Slide 12 - Tekstslide
Voor sommige beroepen (bijvoorbeeld: leraren)
moet een Ariërverklaring worden getekend.
Hierin verklaar jij, je ouders en grootouders, niet Joods te zijn.
Eind november 1940 waren er al
2200 mensen hierdoor ontslagen...
Slide 13 - Tekstslide
Alle post- en sierduiven moeten worden gedood.
Duiven vliegen vrij rond en kunnen
boodschappen brengen naar de geallieerden.
Duivenpootjes mét ring moeten
als bewijs worden ingeleverd.
Slide 14 - Tekstslide
De eerste bezettingsmaanden
mei 1940 - februari 1941
De Duitsers gedragen zich meestal keurig
Nederlandse bedrijven kunnen goed verdienen aan de 'Duitse oorlog'...
Slide 15 - Tekstslide
Februaristaking
1941
Aanleiding razzia's in Amsterdam, als reactie op de moord op een NSB-er.
Gelijkschakeling Nederlandse samenleving nu met harde hand doorgevoerd
Slide 16 - Tekstslide
Jodenvervolging in Nederland
vanaf mei 1940
Al snel anti-Joodse maatregelen, zoals het ontslag van Joodse ambtenaren of de registratieplicht.
Slide 17 - Tekstslide
Vanaf april 1941 verschijnen de bordjes "Voor Joden verboden" in de Nederlandse steden.
Slide 18 - Tekstslide
Vanaf mei 1942 zijn Joden verplicht om een Jodenster te dragen.
In dat jaar gaan ook de eerste Joden via Westerbork naar Auschwitz...
Slide 19 - Tekstslide
Onderduiken
Onderduiken om je te verbergen zodat je niet wordt opgepakt door de politie of Duitsers.
Slide 20 - Tekstslide
Verzet
Verzet plegen was levensgevaarlijk: niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving.
Slide 21 - Tekstslide
Om te voorkomen dat Joden worden opgepakt,
worden identiteitsbewijzen vervalst...
Slide 22 - Tekstslide
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
Slag om Arnhem
september 1944
Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver').
Slide 25 - Tekstslide
Spoorwegstaking
september 1944 - mei 1945
Om de geallieerde opmars te helpen, roept Radio Oranje het spoorweg-personeel op om te gaan staken.
Slide 26 - Tekstslide
Hongerwinter
november 1944 - april 1945
Slide 27 - Tekstslide
Slide 28 - Video
De Hongerwinter had een aantal oorzaken:
Zo was er geen aanvoer van kolen meer mogelijk uit Limburg, omdat dit deel van Nederland al was bevrijd.
Daarnaast zorgde de Spoorwegstaking ervoor dat er niets meer werd vervoerd...
...én namen de Duitsers wraak door hoofdroutes naar West-Nederland te blokkeren
Slide 29 - Tekstslide
Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd, werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Tekstslide
Duitse capitulatie
4 mei 1945
In Hotel De Wereld in Wageningen wordt op 5 mei onderhandeld over de onvoorwaardelijke overgave van de Duitse troepen in Nederland.
De Duitse troepen hebben zich overigens al op 4 mei overgegeven aan de geallieerden.
Slide 32 - Tekstslide
De Bevrijding
5 mei 1945
Slide 33 - Tekstslide
Video
Clipphanger: Wat herdenken we op 4 mei?
Slide 34 - Tekstslide
Slide 35 - Video
Begrippen uit deze les
NSB
collaboreren
gelijkschakeling
Ariërverklaring
verzet
arbeidsinzet
Dolle Dinsdag
distibutiebonnen
Hongerwinter
Slide 36 - Tekstslide
Personen uit deze les
Anton Mussert
Koningin Wilhelmina
Arthur Seyss-Inquart
Prins Bernhard
Slide 37 - Tekstslide
Aan de slag
Wat? Eerst ga je de tekst van par. 3.4 lezen en daarna maak je de opdrachten van par. 3.4: vraag 3 t/m 9
Hoe? Alleen
Hulp? Bij je buurman/buurvrouw. Kom je er samen niet uit? Dan bij je docent.
Tijd? Tot het einde van de les.
Klaar? Dan informatie opzoeken voor de PO. Film al doorgegeven via a.nijenhuis@maaswaalcollege.nl?