Les 3 - 5 vwo - periode 3

Welkom!
Als de timer is afgelopen heb je...
  • Webcam aan;
  • Aantekeningenschrift bij de hand.
timer
8:00
1 / 48
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 48 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

Welkom!
Als de timer is afgelopen heb je...
  • Webcam aan;
  • Aantekeningenschrift bij de hand.
timer
8:00

Slide 1 - Tekstslide

Verwerken: 3.2

  • Wat? Maken 3.2
  • Opdr: 1,2,4,5,6
  • Klaar? Samenvatten 3.2

Slide 2 - Tekstslide

Vandaag
- Herhalingsvragen
- Uitleg & oefenen §2.9


Slide 3 - Tekstslide

Herhalingsvragen

Slide 4 - Tekstslide

Leg in het kort de werking van de hydrologische kringloop uit.

Slide 5 - Tekstslide

Pak je aantekeningenschrift erbij


= aantekeningen maken

Slide 6 - Tekstslide

§2.9 De gesteentekringloop

Slide 7 - Tekstslide

§2.9


  • Welke drie soorten gesteente onderscheiden we?

  • Hoe ontstaan stollings- sediment en metamorfe gesteente?

  • Hoe kan ik aan de hand van het uiterlijk bepalen om wat voor type gesteente het gaat?

  • Hoe werkt de gesteentekringloop?

Slide 8 - Tekstslide

Soorten gesteente
  • Sedimentgesteente
  •  Metamorf gesteente
  • Stollingsgesteente

Slide 9 - Tekstslide

Ontstaan
Sedimentgesteente:
  • Sediment wordt afgezet door de rivier / zee
  • Sediment plakt onder druk aan elkaar
  • Druk van bovenliggende sedimentpakketen


timer
3:00

Slide 10 - Tekstslide

Schema

Slide 11 - Tekstslide

Gesteentekringloop

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Sedimentgesteente:
  • Gelaagd
  • Vaak met fossielen
  • Oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn

Voorbeeld: 

Slide 14 - Tekstslide

Fossiel in sedimentgesteente

Slide 15 - Tekstslide

Ontstaan
Stollingsgesteente:
  • Magma/lava stolt (Veel warmte)
  • Basalt / Andesiet buiten de vulkaan
  • Graniet binnen in de aardkorst


Slide 16 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Stollingsgesteente:
  • Geen gelaagdheid
  • Geen fossielen
  • Mineralen zijn zichtbaar als aparte kristallen

Voorbeeld: 

Slide 17 - Tekstslide

Ontstaan
Metamorf gesteente:
  • Onder hoge druk en/of hoge temperatuur verandert gesteente van samenstelling


Slide 18 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Metamorf gesteente:
  • Helemaal gekristalliseerd
  • Geen holtes of barsten
  • Geen fossielen

Voorbeeld: 

Slide 19 - Tekstslide

Meneer Steen werd zo’n 500 miljoen jaar geleden geboren bij deze vulkaan:

Slide 20 - Tekstslide

       Schist                      Steenkool                 Marmer  
Metamorfose betekent gedaanteverandering.

Metamorf gesteente
ontstaat wanneer sedimentgesteente 
of stollingsgesteente onder hoge druk en/of temperatuur 
worden omgevormd tot een ander gesteente.       

     


Slide 21 - Tekstslide

Voorbeeld marmer

Let op, de druk wordt
steeds groter!


Schelpen > Kalksteen > Marmer

Slide 22 - Tekstslide

Voorbeeld leisteen

Let op, de druk wordt
steeds groter!


Klei > Schalie > Leisteen

Slide 23 - Tekstslide

Klei
Schalie
Schist
Leisteen

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         


Slide 26 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         

Slide 27 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         

Slide 28 - Tekstslide

Sedimentgesteente               Metamorf gesteente            Stollingsgesteente
               
                         Wat zijn de uiterlijke kenmerken 
                         van deze drie gesteentegroepen?


Slide 29 - Tekstslide

  Zandsteen                     Marmer                      Graniet

     Sediment-               Metamorf                  Stollings-
     gesteente.                gesteente                 gesteente


Slide 30 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de ontstaanswijze:
- sedimentatie > wegzakken > samenpersen
- magma/lava > stolt
               
                         

Slide 31 - Tekstslide

Opgelet?

Slide 32 - Tekstslide

Graniet is een voorbeeld van ......
A
een sedimentgesteente
B
een stollingsgesteente
C
metamorfgesteente

Slide 33 - Quizvraag

Wat voor soort gesteente is Conglomeraat?
timer
0:30
A
Metamorf gesteente
B
Stollingsgesteente
C
Sedimentgesteente

Slide 34 - Quizvraag

Welk gesteente is dit?
A
sedimentgesteente
B
stollingsgesteente

Slide 35 - Quizvraag

Uitleg: Gesteentekringloop. versimpelde weergave van de werkelijkheid

Slide 36 - Tekstslide

 De gesteentekringloop
-

Slide 37 - Tekstslide

We gaan vandaag eens kijken naar het levensverhaal
van meneer Steen. 

Slide 38 - Tekstslide

Nadat Meneer Steen is afgekoeld, noemen we hem een stollingsgesteente.



Slide 39 - Tekstslide

Hier zie je meneer Steen tussen zijn familie:

Meneer Steen vindt het wel best rustig onderdeel van deze berg uit te maken… 

Slide 40 - Tekstslide

Maar helaas, de zon, neerslag en ijs gooien roet in het eten….!  

  • Meneer Steen valt door al al deze krachten uiteen…
  • = verwering

Slide 41 - Tekstslide

  • In de rivier zorgt hij voor erosie: hij schuurt hard gesteente af/uit.
  • Uiteindelijk wordt het materiaal afgezet in de oceaan → sedimentatie 

De stukjes meneer Steen komen in een rivier terecht.

Slide 42 - Tekstslide

Er vindt veel sedimentatie plaats in de oceaan..

  • Het afgezette materiaal wordt samengeperst en er ontstaat een nieuw gesteente, namelijk een sedimentgesteente

Slide 43 - Tekstslide

De sedimentatie blijft doorgaan en er komen steeds meer zware lagen gesteente boven meneer Steen te liggen…

  • meneer Steen komt dichter bij het warme magma te liggen. 

Slide 44 - Tekstslide

Meneer Steen heeft het heet. Het grote gewicht boven meneer Steen zorgt ook voor een zware druk op hem. 

  • Hierdoor gaat hij veranderen en ontstaat er een metamorf gesteente.

Slide 45 - Tekstslide

De gesteentelaag waarin meneer Steen komt in een subductie-zone terrecht:

  • Op een diepte van zo’n 100 km begint meneer Steen te smelten

  • Na verloop van tijd begint zijn leven opnieuw… 

  • Dit verhaal van meneer Steen is een voorbeeld van de gesteentekringloop.

Slide 46 - Tekstslide

Aan de slag.
1. Maak: werkboek 2.9. Opdr. 1,2,4,5. 
2. Klaar? Maak een foto en lever deze via Google Classroom in.


timer
10:00
Uitleg gesteentecyclus nog eens zien? Bekijk dan dit filmpje. 

Slide 47 - Tekstslide

Volgende les afhebben: 2.9. Opdr. 1,2,4,5.

Slide 48 - Tekstslide